Quốc hội Mỹ không đưa khoản tiền mới nào cho Ukraine vào dự luật chi tiêu tạm thời thông qua hôm 30/9 để giữ cho chính phủ liên bang mở cửa, nêu bật sự miễn cưỡng ngày càng tăng của một số đảng viên Cộng hòa trong việc tài trợ cho Kyiv.
Còn bao nhiêu tiền cho Ukraine?
Theo Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội, Quốc hội đã phê duyệt 113 tỷ đô la viện trợ quân sự, kinh tế và nhân đạo cho Ukraine kể từ khi Nga xâm chiếm vào tháng 2 năm 2022.
Một quan chức Mỹ cho biết, tính đến ngày 2/10, Bộ Quốc phòng còn lại 1,6 tỷ đô la để thay thế vũ khí đã gửi đến Ukraine, không còn quỹ nào dưới Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine (USAI) và dưới Thẩm quyền Rút tiền của Tổng thống trị giá 5,4 tỷ đô vốn cho phép Tổng thống Joe Biden lấy từ kho dự trữ quốc phòng của Mỹ để trang bị cho Ukraine.
Tại sao Quốc hội tranh cãi về chuyện tiếp tục viện trợ Ukraine?
Dù các cuộc thăm dò dư luận cho thấy hầu hết người Mỹ vẫn ủng hộ viện trợ cho Ukraine, nhưng sự ủng hộ đó đang bị xói mòn.
Một nhóm đảng viên Cộng hòa tương đối nhỏ nhưng có tiếng nói đã chỉ trích sự hỗ trợ cho Ukraine ngay từ đầu, cáo buộc chính phủ ở Kyiv không chống tham nhũng đầy đủ, điều mà các quan chức Ukraine và Mỹ phủ nhận. Họ cũng lập luận rằng khi Hoa Kỳ phải đối mặt với thâm hụt ngân sách nghiêm trọng, chính phủ liên bang nên chi tiền trong nước hoặc tăng cường khả năng cạnh tranh với Trung Quốc.
Nhiều người trong số những đảng viên Cộng hòa này có mối quan hệ chặt chẽ với cựu Tổng thống Donald Trump, ứng cử viên hàng đầu để trở thành ứng viên của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 2024. Ông Trump, người bị luận tội vào năm 2019 vì giữ tiền viện trợ cho Ukraine để gây áp lực buộc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy phải giúp đỡ ông về mặt chính trị, đã tuyên bố sẽ kết thúc chiến tranh Ukraine sau 24 giờ nếu ông tái đắc cử và rằng cuộc chiến này quan trọng đối với châu Âu hơn là Hoa Kỳ.
Làm thế nào để giải quyết chuyện này?
Có một số cách để viện trợ bổ sung cho Ukraine có thể trở thành luật.
Viện trợ có thể được đưa vào một dự luật chi tiêu lớn hơn mà Quốc hội phải thông qua vào cuối năm nay để tránh việc đóng cửa. Biện pháp được thông qua vào ngày 30/9 chỉ cung cấp chi tiêu cho đến giữa tháng 11. Hoặc nó có thể được đưa ra dưới dạng một dự luật chi tiêu riêng biệt hoặc kết hợp với nhiều tiền hơn cho an ninh biên giới.
Mỹ có thể tiếp tục hỗ trợ Ukraine ở mức độ như xưa nay không?
Đảng Dân chủ, những người ủng hộ mạnh mẽ viện trợ cho Ukraine, nhấn mạnh rằng Quốc hội sẽ tiếp tục hỗ trợ. Nhiều thành viên Đảng Cộng hòa tại Thượng viện, bao gồm cả những nhân vật có ảnh hưởng như Lãnh đạo Đảng Cộng hòa Mitch McConnell, cũng nói như vậy.
Nhưng bức tranh lại kém rõ ràng hơn nhiều ở Hạ viện, nơi phe Cộng hòa chiếm đa số và nơi một số thành viên cực hữu đang tìm cách lật đổ Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy, với lý do ông sẵn sàng thỏa hiệp với đảng Dân chủ về các dự luật chi tiêu.
Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 3/10 đã nói chuyện với lãnh đạo các nước đồng minh, Liên hiệp châu Âu và liên minh quân sự NATO, tái khẳng định hậu thuẫn của Mỹ dành cho Ukraine và cảnh báo rằng sụt giảm hỗ trợ sẽ càng khiến Nga củng cố hơn và biến xung đột mở rộng hơn.
Cuộc gọi bao gồm các nhà lãnh đạo Canada, Đức, Ý, Nhật Bản, Ba Lan, Romania, Anh và Pháp, cũng như những người đứng đầu NATO, Ủy ban châu Âu và Hội đồng châu Âu, Tòa Bạch Ốc cho hay.
“Tổng thống Biden nói rõ chúng ta không thể, dưới bất kỳ trường hợp nào, để cho sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine bị gián đoạn,” phát ngôn nhân an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc John Kirby cho biết.
Mỹ có đủ ngân quỹ cam kết để đáp ứng nhu cầu chiến trường của Ukraine “lâu hơn một chút” nhưng cần sự hỗ trợ của Quốc hội để không bị gián đoạn trong việc tiếp tế quân sự hỗ trợ Ukraine, ông nói thêm. Khi được hỏi “lâu hơn một chút” là bao lâu, ông Kirby nói “khoảng một vài tháng”.
Diễn đàn