Người đứng đầu Liên hiệp quốc, António Guterres, cảnh báo rằng sự leo thang hơn nữa trong cuộc xung đột Nga-Ukraine có thể đồng nghĩa với việc thế giới đang hướng tới một “cuộc chiến rộng lớn hơn”.
Ông Tổng thư ký đã đưa ra các ưu tiên của mình cho năm 2023 trong một bài phát biểu ảm đạm trước Đại hội đồng Liên hiệp quốc, tập trung vào cuộc xâm lược của Nga, khủng hoảng khí hậu và nghèo đói cùng cực.
Ông nói với các nhà ngoại giao ở New York: “Chúng ta đã bắt đầu năm 2023 với một loạt thách thức chưa từng có trong cuộc đời của chúng ta.”
Ông Guterres lưu ý rằng các nhà khoa học và chuyên gia an ninh hàng đầu đã điều chỉnh Đồng hồ Ngày tận thế trước nửa đêm 90 giây vào tháng trước, thời điểm gần nhất từng báo hiệu sự hủy diệt của loài người.
Ông Tổng thư ký nói ông coi đó là một dấu hiệu cảnh báo.
“Chúng ta cần thức tỉnh – và bắt tay vào làm việc,” ông khẩn khoản khi đọc danh sách các vấn đề cấp bách cho năm 2023.
Đứng đầu danh sách là cuộc chiến của Nga ở Ukraine, sắp kỷ niệm một năm.
“Triển vọng hòa bình cứ giảm dần. Nguy cơ leo thang hơn nữa và đổ máu tiếp tục gia tăng,” ông nói.
“Tôi e rằng thế giới không phải mộng du, mà là đang mở to đôi mắt, đi vào một cuộc chiến rộng lớn hơn.”
Ông Guterres đã đề cập đến các mối đe dọa khác đối với hòa bình, từ cuộc xung đột giữa Israel và Palestine đến Afghanistan, Myanmar, Sahel và Haiti.
Ông nói: “Nếu mọi quốc gia thực hiện nghĩa vụ của mình theo hiến chương [LHQ], thì quyền được hòa bình sẽ được đảm bảo.
Ông nói thêm rằng đã đến lúc “thay đổi cách tiếp cận hòa bình của chúng ta bằng cách tái cam kết với hiến chương – đặt nhân quyền và nhân phẩm lên hàng đầu, lấy ngăn ngừa làm trọng tâm”.
Nói rộng hơn, ông Guterres tố cáo sự thiếu “tầm nhìn chiến lược” và “sự thiên vị” của các nhà hoạch định chính trị và kinh doanh đối với ngắn hạn.
“Cuộc bầu cử tiếp theo. Thủ đoạn chính trị chiến thuật tiếp theo để bám lấy quyền lực. Mà còn cả chu kỳ kinh doanh tiếp theo – hoặc thậm chí là giá cổ phiếu của ngày hôm sau.”
Ông nói thêm: “Suy nghĩ ngắn hạn này không chỉ vô trách nhiệm sâu sắc mà còn vô đạo đức.”
Nhấn mạnh sự cần thiết phải hành động vì các thế hệ tương lai, ông lặp lại lời kêu gọi “chuyển đổi triệt để” nền tài chính toàn cầu.
“Có điều gì đó không ổn về cơ bản với hệ thống kinh tế và tài chính của chúng ta,” ông Guterres nói, đồng thời đổ lỗi cho nó là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghèo đói gia tăng, khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn và gánh nặng nợ nần của các nước đang phát triển.
Ông nói thêm: “Nếu không có những cải cách cơ bản, các quốc gia và cá nhân giàu nhất sẽ tiếp tục tích lũy của cải, để lại những thừa cặn cho các cộng đồng và các quốc gia ở phía nam bán cầu”.
Diễn đàn