Iran, nước ủng hộ chính của Hamas, cảnh báo Israel “có thể lãnh phản ứng” từ các đồng minh của Iran trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng rằng xung đột giữa Israel và Hamas có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh khu vực ở Trung Đông.
Israel đã đáp trả cuộc tấn công xuyên biên giới hôm 7/10 của Hamas bằng cách thả hơn 6.000 quả bom xuống những gì họ mô tả là mục tiêu Hamas ở Gaza. Nhà chức trách ở đó cho biết hơn 1.500 người Palestine đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công trả đũa, trong đó có hơn 500 trẻ em.
Quân đội Israel ngày 13/10 đã yêu cầu tất cả dân thường ở phía bắc Gaza - hơn 1 triệu người - phải di dời về phía nam trong vòng 24 giờ, khi Israel tập trung xe tăng và quân đội ở biên giới trước một cuộc xâm lược trên bộ.
Đến Beirut hôm 12/10 để hội đàm với người đồng cấp Lebanon, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Hossein Amirabdollahian cảnh báo rằng các đồng minh của Tehran trong khu vực có thể có hành động chống lại Israel.
Ông Amirabdollahian nói: “Việc tiếp tục tội ác chiến tranh chống lại Palestine và Gaza sẽ nhận được phản ứng từ phần còn lại của trục. Và đương nhiên, thực thể theo chủ nghĩa Phục quốc Do Thái và những người ủng hộ nó sẽ phải chịu trách nhiệm về hậu quả của việc đó”.
Ông nói thêm rằng việc di dời người Palestine và cắt điện, nước ở Dải Gaza được coi là tội ác chiến tranh.
Israel tuyên bố sẽ tiếp tục bao vây toàn bộ Gaza cho đến khi tất cả các con tin bị Hamas bắt cóc được giải thoát.
Ông Amirabdollahian không chỉ rõ nhóm nào nằm trong trục mà ông nhắc tới. Các đồng minh và lực lượng ủy nhiệm khác của Tehran trong khu vực là Syria, các nhóm chiến binh Palestine như Thánh chiến Hồi giáo, nhóm hiếu chiến Hezbollah của Lebanon và phiến quân Houthi ở Yemen.
“Nếu Israel tiến hành một cuộc xâm lược trên bộ vào Gaza, tôi nghĩ có mối lo ngại thực sự rằng những nhóm khác đã nhận được sự hỗ trợ của Iran và chia sẻ các mục tiêu của Iran cũng như chia sẻ sự thù địch của Iran đối với Israel, họ cũng có thể tham gia,” bà Barbara Slavin, nhà phân tích Trung Đông tại Trung tâm Stimson ở Washington, nhận định.
Hezbollah được trang bị vũ khí tốt hơn Hamas. Lực lượng Israel và các chiến binh Hezbollah mấy ngày gần đây đã bắn rốc-két lẻ tẻ qua lại. Ba tay súng Hezbollah đã thiệt mạng trong các cuộc đụng độ xuyên biên giới.
Ông Behnam Ben Taleblu, nhà phân tích của Tổ chức Bảo vệ các nền Dân chủ ở Washington, nói bất kỳ cuộc tấn công nào của Hezbollah vào Israel sẽ do Iran điều phối. Ông nói thêm: “Có rất nhiều điều được biết [về] mối quan hệ của từng tổ chức được ủy nhiệm với Iran - Hezbollah với Iran, Thánh chiến Hồi giáo Palestine với Iran, Houthis với Iran. Nhưng không có nhiều thông tin về mối quan hệ giữa mỗi nhóm”.
Ông Taleblu nói thêm rằng Israel có thể tìm cách mở rộng các cuộc tấn công chống lại các đồng minh và lực lượng ủy nhiệm của Iran ngoài Gaza.
Ông nói với đài VOA: “Tôi nghĩ chắc chắn nếu có nhiều hơn một mặt trận hoạt động cùng lúc thì đó sẽ là sự khởi đầu coi đây là một hiện tượng chiến tranh toàn khu vực lớn hơn”.
“Nhưng bạn biết đấy, tất nhiên luôn có khả năng Israel sẽ tấn công ở nơi khác, không chỉ Lebanon, nơi sẽ gây ra cuộc chiến tranh Lebanon lần thứ ba - mà còn có khả năng mở rộng gián tiếp những gì đang diễn ra giữa Israel và Iran, đó là cuộc chiến giữa những cuộc chiến, cuộc chiến trên mạng, cuộc chiến hàng hải.”
Trong khi đó, Syria cáo buộc Israel thực hiện các cuộc tấn công phi đạn vào các sân bay ở Damascus và Aleppo hôm 12/10, làm hư hại đường băng của các sân bay này. Israel không bình luận về thông tin này. Trước đây, nước này đã cáo buộc Syria tạo điều kiện cho việc vận chuyển vũ khí từ Iran cho các nhóm chiến binh trong khu vực.
Chính phủ đoàn kết có thể khiến kẻ thù tạm dừng
Sau cuộc tấn công của Hamas, các chính trị gia Israel, bị chia rẽ gay gắt trong nội bộ, đã thành lập một chính phủ đoàn kết. Cựu đặc phái viên Trung Đông của Mỹ Dennis Ross cho biết điều đó có thể khiến kẻ thù của nước này tạm dừng.
“Tuy nhiên, tôi không loại trừ khả năng sẽ xảy ra một cuộc chiến tranh tổng lực, bởi vì Hezbollah đang tính đến sự chia rẽ ở Israel, và tôi nghĩ [Hezbollah] đã nhìn thấy những gì họ nghĩ về Israel - về mặt chia rẽ - không còn như vậy nữa, vì vậy điều đó cũng có thể làm giảm sự quan tâm của họ đối với một cuộc chiến tổng lực”, ông Ross nói với Reuters.
“Và như tôi đã nói, Iran có thể quan tâm đến việc giữ Hezbollah ở lực lượng trừ bị trong trường hợp họ nghĩ rằng họ có thể bị Israel tấn công.”
Israel khó có thể tấn công trực tiếp Iran, nhà phân tích Lina Khatib, giám đốc Viện Trung Đông tại Đại học SOAS ở London, nói với VOA, “bởi vì điều này sẽ làm cạn kiệt các nguồn lực mà cuộc chiến này [chống lại Hamas] đã chứng tỏ cạn kiệt ở Israel, ở mức độ tình báo chẳng hạn.”
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đang công du Trung Đông trong nỗ lực ngăn chặn xung đột lan rộng. Sau chuyến thăm Israel tuần này, ông Blinken đã đến Jordan vào ngày 13/10 để gặp Quốc vương Abdullah II và Tổng thống Chính quyền Palestine Mahmoud Abbas. Ông cũng sẽ đến thăm Ả Rập Xê-Út, Bahrain, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Qatar.
Hoa Kỳ đã gửi một hạm đội tàu sân bay tới khu vực. Tổng thống Joe Biden hôm 11/10 cho biết đây là động thái nhằm cảnh báo Tehran.
“Chúng tôi đang tăng cường hỗ trợ quân sự bổ sung cho Lực lượng phòng vệ Israel, bao gồm đạn dược, phi đạn đánh chặn để bổ sung cho Vòm Sắt. Và chúng tôi đã chuyển hạm đội tàu sân bay Mỹ đến Đông Địa Trung Hải; gửi thêm máy bay chiến đấu tới khu vực đó và đã nói rõ, đã nói rõ với người Iran rằng: Hãy cẩn thận”, ông Biden nói trong bài phát biểu tại hội nghị bàn tròn với các nhà lãnh đạo cộng đồng Do Thái tại Tòa Bạch Ốc.
Diễn đàn