Nga ngày 3/5 cáo buộc Ukraine tấn công Điện Kremlin bằng máy bay không người lái trong đêm nhằm ám sát Tổng thống Vladimir Putin - cáo buộc nghiêm trọng nhất mà Moscow đưa ra đối với Kyiv sau hơn 14 tháng chiến tranh.
Tổng thống Volodymyr Zelenskyy ngay lập tức phủ nhận bất kỳ sự liên quan nào của Ukraine. Ông nói trong một cuộc họp báo ở Helsinki: “Chúng tôi không tấn công ông Putin, hay Moscow, chúng tôi chiến đấu trên lãnh thổ của mình.”
Một quan chức cấp cao của Tổng thống Ukraine nói tố cáo của Moscow cho thấy Nga đang chuẩn bị một “sự khiêu khích khủng bố” lớn.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói Washington không thể xác nhận vụ tấn công mà Nga tố cáo.
Văn phòng của Tổng thống Putin nói Nga có quyền trả đũa và những người theo đường lối cứng rắn của Nga đề nghị nhanh chóng trừng phạt Tổng thống Ukraine.
“Hai máy bay không người lái đã nhắm vào Điện Kremlin. Nhờ các hành động kịp thời của quân đội và lực lượng đặc biệt với việc sử dụng các hệ thống tác chiến radar, các máy bay này đã bị loại khỏi vòng chiến,” văn phòng Tổng thống Nga nói trong một tuyên bố.
“Chúng tôi coi những hành động này là một hành động khủng bố có kế hoạch và một nỗ lực nhắm vào mạng sống của Tổng thống, được thực hiện vào đêm trước Ngày Chiến thắng, Cuộc diễn hành 9/5, tại đó cũng có sự hiện diện của các vị khách nước ngoài.”
“Phía Nga có quyền thực hiện các biện pháp trả đũa ở bất cứ đâu và bất cứ khi nào thấy phù hợp.”
Video cho thấy có nổ trên Điện Kremlin
Baza, một kênh Telegram có liên kết với các cơ quan thực thi pháp luật của Nga, đã đăng một đoạn video cho thấy một vật thể bay tới gần mái vòm của tòa nhà Thượng viện Điện Kremlin nhìn ra Quảng trường Đỏ - nơi diễn ra cuộc diễn hành Ngày Chiến thắng 9/5 - và phát nổ trong một luồng ánh sáng dữ dội ngay trước khi đến Điện Kremlin.
Hai video tương tự được đăng trên mạng xã hội cho thấy hai vật thể bay trên cùng một quỹ đạo hướng tới mái vòm, đồng hồ trên Tháp Spassky của Điện Kremlin chỉ 2:27 và 2:43. Cái đầu tiên dường như bị phá hủy với một ít khói, cái thứ hai dường như làm cháy mái vòm.
Reuters kiểm tra thời gian và địa điểm thấy rằng các video có thể là xác thực, mặc dù không rõ Ukraine, nếu thực sự có dính líu, làm sao có thể trông đợi chuyện giết ông Putin bằng một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Điện Kremlin - một tòa thành lịch sử khổng lồ ở trung tâm Moscow.
Cố vấn Tổng thống Ukraine Mykhailo Podolyak nói trong bình luận gửi tới Reuters: “Theo tôi, rõ ràng là cả ‘báo cáo về một cuộc tấn công vào Điện Kremlin’ và việc giam giữ những kẻ phá hoại Ukraine ở Crimea...rõ ràng cho thấy một hành động khiêu khích khủng bố quy mô lớn của Nga trong những ngày tới.”
Chủ tịch Hạ viện Nga đầy quyền lực, Vyacheslav Volodin, yêu cầu sử dụng “vũ khí có khả năng ngăn chặn và tiêu diệt chế độ khủng bố Kyiv.”
Và cựu tổng thống Dmitry Medvedev, hiện là phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, tuyên bố vụ việc “khiến chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc loại bỏ ông Zelenskyy và vây cánh của ông ta”.
Ông Putin ‘hiếm khi đến Điện Kremlin’
Nhưng một chuyên gia về Nga, ông Mark Galeotti, người Anh, nói rằng không có khả năng vụ tấn công được cho là nhắm vào ông Putin, người “nổi tiếng hiếm khi đến Điện Kremlin, chứ đừng nói là ở lại đó qua đêm.”
“Nếu chúng ta cho rằng đó là một cuộc tấn công của Ukraine,” ông Galeotti viết trên Twitter, “hãy coi đó là một cuộc tấn công mang tính biểu diễn, một cuộc biểu dương khả năng và một tuyên bố về ý định ‘đừng nghĩ rằng Moscow an toàn’.”
Chính quyền tổng thống Nga cho biết các mảnh vỡ của máy bay không người lái nằm rải rác trên lãnh thổ của khu phức hợp Điện Kremlin nhưng không có thương vong hay thiệt hại vật chất.
Hãng thông tấn RIA cho biết ông Putin không có mặt ở điện Kremlin vào thời điểm đó và hôm 3/5 đang làm việc tại dinh thự Novo Ogaryovo bên ngoài Moscow.
Ngày Chiến thắng là một ngày lễ lớn đánh dấu sự thất bại của Đức Quốc xã trong Thế chiến thứ hai, và là cơ hội để ông Putin tập hợp người Nga đằng sau cái mà ông gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt” của mình ở Ukraine.
Nga đánh dấu dịp này bằng một cuộc diễn hành quân sự khổng lồ trên Quảng trường Đỏ, nơi các ghế ngồi đã được dựng sẵn.
Hãng thông tấn nhà nước TASS cho biết cuộc duyệt binh - mà Điện Kremlin tuần trước đã tuyên bố thắt chặt an ninh - vẫn sẽ diễn ra.
Trước khi cuộc tấn công bằng máy bay không người lái được công bố, khoảng 10 giờ sau vụ việc, Thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin cho biết thành phố đã ban hành lệnh cấm ngay lập tức đối với các chuyến bay không người lái trái phép.
Nga đã cáo buộc Ukraine thực hiện nhiều cuộc tấn công xuyên biên giới kể từ khi bắt đầu chiến tranh, bao gồm cả các cuộc tấn công vào tháng 12 nhắm vào một căn cứ không quân sâu bên trong nơi chứa các máy bay ném bom chiến lược được trang bị để mang vũ khí hạt nhân. Vào tháng 2 năm nay, một chiếc máy bay không người lái đã bị rơi ở Kolomna, cách trung tâm Moscow khoảng 110 km.
Ukraine thường phủ nhận trách nhiệm về các cuộc tấn công vào Nga hoặc Crimea, nơi đã bị Nga sáp nhập, mặc dù các quan chức Kyiv thường ăn mừng các cuộc tấn công như vậy bằng những bình luận khó hiểu hoặc chế giễu.
Diễn đàn