Trong cuộc tranh luận thứ ba và cũng là cuộc tranh luận chót giữa các ứng cử viên tổng thống Mỹ, hai bên đã bàn cãi sôi nổi về nền kinh tế trì trệ của Hoa Kỳ, và đôi lúc đã có những lời qua lại gay gắt về cách tiến hành cuộc vận động tranh cử. Cuộc tranh luận giữa nghị sĩ John McCain của đảng Cộng hòa và nghị sĩ Barack Obama của đảng Dân chủ do trường đại học Hofstra ở New York chủ trì. Thông tín viên Michael Bowman của đài VOA đã theo dõi và ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Trong buổi xuất hiện chung lần chót trước cuộc bầu cử ngày 4 tháng 11, các thượng nghị sĩ McCain và Obama đã xung đột với nhau về cách nào là tốt nhất để phục hồi nền kinh tế Hoa Kỳ và tránh cho người dân Mỹ khỏi phải chịu những đau khổ và gián đoạn phát sinh từ cuộc khủng hoảng tài chính kéo dài.
Ông McCain đã có lập trường cứng rắn chống lại bất cứ khoản thuế mới nào của liên bang và nói rằng kế hoạch của ông Obama định tăng thuế những người có lợi tức cao sẽ gây phương hại cho các cơ sở kinh doanh nhỏ và người dân thường ở Mỹ.
Ông McCain nói: “Tại sao lại muốn tăng thuế đánh vào bất cứ ai ngay lúc này. Tại sao lại muốn làm điều đó cho bất kỳ ai ở nước Mỹ, khi ta đang phải trải qua một thời kỳ gay go, khi những người kinh doanh nhỏ này, như anh thợ sửa ống nước chẳng hạn, định tạo công ăn việc làm, trừ phi lấy tiền của họ đi mà đem san đều ra cùng khắp.”
Ông Obama nhấn mạnh rằng ông muốn giảm thuế cho người Mỹ trung lưu và nói rằng ông McCain thay mặt cho sự tiếp tục các chính sách kinh tế của tổng thống Bush.
Ông Obama nói: “Về các vấn đề kinh tế cốt lõi hệ trọng đối với người dân Mỹ, về chính sách thuế khóa, về năng lượng, về các ưu tiên chi tiêu, ông vẫn từng là người nhiệt thành ủng hộ tổng thống Bush. Cơ bản điều ông đề nghị là tiếp tục cùng một đường lối đó thêm 8 năm nữa, một đường lối đó đã không có hiệu quả, và tôi nghĩ rằng người dân Mỹ hiểu là đường lối đó không có hiệu quả và ta cần phải chuyển qua một hướng mới.”
Khác với những cuộc tranh luận trước, khi ông McCain và Obama phát biểu từ các bục riêng và thay phiên nhau đứng trước cử tọa như trong một cuộc họp ở tòa thị chính, cuộc tranh luận lần này xếp đặt hai ông ngồi gần nhau quanh một cái bàn.
Sự gần gũi này nhằm mục đích tạo ra những trao đổi trực tiếp, tự phát giữa các ứng viên và để tránh cho hai bên có dịp đọc những đoạn diễn thuyết đã được tập dượt trước. Hình thức tranh luận này dường như đã mang lại hiệu quả.
Ông McCain, người liên tục tấn công thách thức các lập trường và phát biểu của ông Obama, đã dồn ép đối thủ Obama về liên hệ của ông với một nhân vật quá khích là ông William Ayers. Ông McCain cũng đề cập đến quan hệ của ông Obama với một tổ chức dân sự là Acorn, đã bị cáo buộc đăng ký cử tri gian lận.
Ông McCain nói: “Ông Ayers, tôi không quan tâm đến một tên khủng bố đã hết thời, nhưng như nghị sĩ Hillary Clinton đã tuyên bố trong các cuộc tranh luận của bà với ông, chúng tôi cần biết rõ toàn bộ về mối quan hệ đó. Chúng tôi cần biết toàn bộ quan hệ của nghị sĩ Obama với Acorn, hiện đang sắp bị khép vào tội gian lận lớn nhất trong lịch sử cử tri.”
Ông Obama, người dường như quyết tâm chứng tỏ một thái độ điềm đạm và trầm tĩnh, đã nhân cơ hội này nói về ông Ayers, một vấn đề đã là trọng tâm chú ý của các cơ quan truyền thông hồi gần đây.
Ông Obama nói: “Cách đây 40 năm, khi tôi 9 tuổi, ông Ayers đã tham gia vào các hành động đáng khinh với một nhóm quá khích trong nước. Tôi đã nghiêm khắc lên án các hành động đó. Cách đây 10 năm, ông ấy đã phục vụ và tôi cũng phục vụ trong một ban cải cách giáo dục tài trợ bởi các vị đại sứ và bạn thân của cựu tổng thống Ronald Reagan. Ông Ayers không tham gia ban vận động tranh cử của tôi."
Trong suốt cuộc tranh luận, các hai bên đã đưa ra những phát biểu phản bác lập luận của đối thủ. Cả hai bên đều nhận là đã có lúc chiến thắng sau khi cuộc tranh luận chấm dứt. Các cuộc thăm dò sau tranh luận sẽ tìm ra kết luận của công chúng Mỹ trong những ngày sắp tới.
