Tổng thống Volodymyr Zelenskyy thề quyết không lùi bước trong cuộc chiến giành lại lãnh thổ của Ukraine trong lúc Kyiv loan báo quân đội của họ đã vượt qua một con sông lớn, mở đường cho một cuộc tấn công vào lực lượng chiếm đóng của Nga ở phía đông vùng Donbas.
Phản ánh sự thay đổi đáng kể về đà tiến kể từ khi các lực lượng Ukraine đánh đuổi quân đội Nga vào đầu tháng này tại phía đông bắc, Tổng thống Mỹ Joe Biden đưa ra dự đoán mạnh mẽ nhất của ông cho đến nay rằng Ukraine sẽ chiến thắng trong cuộc chiến này.
“Họ đang đánh bại Nga”, ông Biden nói trong một cuộc phỏng vấn với chương trình “60 phút” của CBS.
Chiến thắng sẽ chỉ đến khi các lực lượng Nga hoàn toàn bị đánh đuổi khỏi lãnh thổ Ukraine, và Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ Ukraine “chừng nào vẫn còn cần”, ông Biden nói.
“Nga hóa ra không có đủ năng lực và khả năng như nhiều người nghĩ.”
Vượt qua con sông Oskil là một dấu mốc quan trọng khác trong cuộc phản công của Ukraine ở khu vực đông bắc Kharkiv. Con sông này chảy về phía nam đổ vào sông Siversky Donets vốn chảy ngoằn ngoèo qua Donbas, tâm điểm chính trong cuộc xâm lược của Nga.
Xa hơn nữa là tỉnh Luhansk, căn cứ của lực lượng ủy nhiệm ly khai của Nga kể từ năm 2014 và hoàn toàn nằm trong tay Nga kể từ tháng 7 sau một số trận chiến đẫm máu nhất trong chiến tranh.
Quân đội Ukraine “đã tràn qua Oskil. Từ hôm qua, Ukraine kiểm soát bờ phía đông”, lực lượng vũ trang Ukraine viết trên Telegram vào cuối ngày Chủ nhật 18/9.
Ông Serhiy Gaidai, thống đốc của Ukraine tại vùng Luhansk, viết trên Telegram: “Vùng Luhansk ở ngay bên cạnh. Việc phá bỏ sự chiếm đóng không còn xa nữa”.
Ông Gaidai nói các lực lượng Ukraine đã giành lại toàn quyền kiểm soát thị trấn Kreminna và làng Bilohorivka. Hai khu định cư này nằm trên các con đường tiếp cận thành phố Lysychansk, nơi bị thất thủ sau nhiều tuần giao tranh khốc liệt vào tháng 7 khiến Luhansk rơi hoàn toàn vào sự kiểm soát của Nga.
Các lực lượng Ukraine đã tràn qua khu vực Kharkiv trong tháng này sau khi vượt qua chiến tuyến, khiến hàng nghìn quân Nga tháo chạy và bỏ lại xe tăng cũng như đạn dược. Trong những ngày gần đây, tốc độ tiến công của Ukraine chậm lại, nhưng ông Zelenskyy cho biết điều này chỉ là do các lực lượng đang củng cố và chuẩn bị cho các cuộc tấn công hơn nữa.
“Có lẽ một số người trong quý vị cho rằng, sau một loạt các chiến thắng, giờ đây chúng tôi đang tạm lắng”, ông nói trong bài phát biểu hàng đêm vào Chủ nhật 18/9. “Nhưng sẽ không có chuyện tạm lắng. Đã có sự chuẩn bị cho loạt tiếp theo ... Vì Ukraine phải được tự do. Hoàn toàn.”
Cảnh báo về nhà máy hạt nhân
Ukraine hôm thứ Hai 19/9 cáo buộc các lực lượng Nga đã pháo kích gần nhà máy điện hạt nhân Pivdennoukrainsk ở khu vực Mykolaiv, miền nam nước này.
Một vụ nổ xảy ra cách các lò phản ứng 300 mét và làm hư hại các tòa nhà của nhà máy điện ngay sau nửa đêm, nhà điều hành năng lượng nguyên tử của Ukraine, Energoatom, cho biết trong một tuyên bố. Các lò phản ứng không bị hư hại và không có nhân viên nào bị thương, nhà máy cho biết, công bố các bức ảnh cho thấy một hố khổng lồ gây nên bởi vụ nổ.
“Nga gây nguy hiểm cho toàn thế giới. Chúng ta phải ngăn chặn trước khi quá muộn”, ông Zelenskyy nói trong một bài đăng trên mạng xã hội.
Các cuộc không kích sẽ làm gia tăng mối lo ngại toàn cầu về khả năng xảy ra thảm họa nguyên tử, vốn đã gia tăng do giao tranh xung quanh một nhà máy điện hạt nhân khác của Ukraine ở phía nam, Zaporizhzhia, bị quân Nga chiếm giữ hồi tháng Ba. Moscow đã phớt lờ những lời kêu gọi từ quốc tế yêu cầu Nga rút quân và phi quân sự hóa nhà máy hạt nhân này.
Kể từ khi các lực lượng của họ bị đánh đuổi khỏi Kharkiv, Nga đã liên tục nã đạn vào các nhà máy điện, cơ sở hạ tầng nước và các mục tiêu dân sự khác mà Ukraine nói là trả đũa cho những thất bại trên thực địa. Moscow phủ nhận việc cố tình nhắm vào dân thường.
‘Các mục tiêu ảo tưởng’
Những tổn thất nhanh chóng của Nga trong vài tuần qua đã làm lung lay một chiến dịch quan hệ công cộng của Điện Kremlin vốn chưa bao giờ đi ngược lại đường ranh giới “chiến dịch quân sự đặc biệt” đang “đi đúng kế hoạch”.
Chính thức Nga tuyên bố sẽ chuyển một số binh sĩ ra khỏi khu vực Kharkiv để tập hợp lại ở những nơi khác. Nhưng những thiệt hại đang được công khai thừa nhận trên truyền hình nhà nước bởi các nhà bình luận.
Bà Alla Pugacheva, 73 tuổi, diva nhạc pop nổi tiếng nhất của Nga kể từ thời Liên Xô, cho đến nay đã trở thành nhân vật văn hóa chính thống lớn nhất phản đối chiến tranh, với một bài đăng trên Instagram tố cáo “cái chết của những trai tráng của chúng ta vì những mục tiêu hão huyền đang biến đất nước chúng ta thành một đất nước hạ đẳng và làm xấu đi cuộc sống của các công dân của chúng ta.”
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp các nhà lãnh đạo của Trung Quốc và Ấn Độ tại một hội nghị thượng đỉnh vào tuần trước và thừa nhận “mối quan ngại” của họ về cuộc xung đột, một công nhận hiếm hoi về xích mích với các cường quốc châu Á mà ông đã chuyển sang trong bối cảnh hoàn toàn cắt đứt với phương Tây.
Ông xem nhẹ bước tiến của Ukraine: “Nhà chức trách Kyiv thông báo rằng họ đã phát động và đang tiến hành một chiến dịch phản công tích cực”, ông cười ngạo tại hội nghị thượng đỉnh ngày 16/9. “Chà, để xem nó phát triển như thế nào, kết cục ra sao.”
Điện Kremlin ngày 19/9 bác bỏ thông tin cho rằng Nga phải chịu trách nhiệm cho những hành động tàn sát mà Ukraine nói đã phát hiện trên lãnh thổ chiếm lại từ tay các lực lượng Nga.
“Đó là một lời nói dối và tất nhiên chúng tôi sẽ bảo vệ sự thật trong câu chuyện này”, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói, so sánh các cáo buộc này với các sự cố trước đó mà Nga tố Ukraine dàn dựng dù Moscow không đưa ra được bằng chứng.
Ukraine đã cử các chuyên gia pháp y đến một mồ chôn tập thể khổng lồ trong rừng gần thành phố Izium, nơi họ cho biết 17 binh sĩ đã được tìm thấy trong một ngôi mộ tập thể với một số bằng chứng cho thấy đã bị tra tấn dưới sự chiếm đóng của Nga.
Tại London, Thủ tướng Ukraine, Denys Shmyhal, và Đệ nhất phu nhân của Ukraine, bà Olena Zelenska, tham dự lễ tang Nữ hoàng Anh Elizabeth II. Nga bị cấm cửa, không được dự.
Diễn đàn