Ngày 11/5, Tòa án tối cao Philippines đã bỏ phiếu phế truất vị thẩm phán hàng đầu, người mà Tổng thống Rodrigo Duterte gọi là “kẻ thù” vì đã bỏ phiếu chống lại các đề xuất gây tranh cãi của chính phủ, viện dẫn những vi phạm trong việc bổ nhiệm bà, theo Reuters.
Một đảng đối lập nói việc phế truất bà Maria Lourdes Sereno, nữ chánh án đầu tiên của tòa án tối cao Philippines, đã loại bỏ một lá chắn chống lạm dụng quyền lực trong chính phủ và để lại một “Tòa án tối cao bù nhìn”.
Với tỷ lệ biểu quyết 8-6, tòa án đã thông qua kiến nghị của chính phủ hủy bỏ việc bổ nhiệm bà Sereno trên cơ sở cáo buộc về những vi phạm trong quá trình bổ nhiệm.
Bà Sereno là chánh án đầu tiên bị đồng nghiệp truất phế và là thẩm phán hàng đầu thứ hai mất chức sau khi người tiền nhiệm của bà bị buộc tội vì không tiết lộ tài sản.
Tòa án tuyên bố quyết định phế truất bà Sereno có hiệu lực ngay lập tức và ra lệnh cho hội đồng tư pháp bắt đầu lựa chọn thẩm phán mới thay thế, phát ngôn viên tòa tối cao Theodore Te cho biết.
Tòa ra thời hạn 10 ngày sau khi nhận được quyết định, bà Sereno phải giải trình vì sao bà không đáng bị xử phạt vì một số vi phạm bị cáo buộc như “bôi nhọ và có động cơ xấu đối với các thành viên của Tòa án tối cao”.
Bà Sereno đã bác bỏ có bất kỳ hành vi sai trái nào. Người phát ngôn của bà cho biết bà sẽ kháng cáo quyết định này.
Một giờ sau khi phán quyết được đưa ra, bà Sereno xuất hiện tại văn phòng và kêu gọi những người ủng hộ “bảo vệ hiến pháp và chống lại việc làm sai trái”.
Luật sư của Tổng thống Duterte là Salvador Panelo và phát ngôn viên chính phủ Harry Roque đã ra các tuyên bố riêng, yêu cầu công chúng tôn trọng phán quyết này.
Quang cảnh bên ngoài tòa án ở Manila khá yên vắng sau phán quyết. Đám đông những người ủng hộ và đối thủ của bà Sereno đã tụ tập bên ngoài tòa nhà trước khi có phán quyết.
Các chính trị gia đối lập lên án việc phế truất bà Sereno.
Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros gọi đây là “một cú đâm thẳng vào Hiến pháp”, trong khi đảng Akbayan của bà nói Philippines chỉ còn cách cái chết của nền dân chủ “một nhịp tim”.
Trong khi đó, Tổng thống Duterte không hề che giấu việc ông không thích bà Sereno.
Bà đã bỏ phiếu chống lại nhiều đề xuất của ông, chẳng hạn như gia hạn thiết quân luật trên một hòn đảo và cho phép nhà độc tài quá cố Ferdinand Marcos được chôn cất trong một nghĩa trang dành cho các anh hùng dân tộc.
Vào tháng 10 năm ngoái, ông Duterte đã thách thức bà Sereno có dám công khai tài khoản ngân hàng cho công chúng giám sát không. Ông cáo buộc bà tham nhũng và bị các đối thủ chính trị của ông lợi dụng.
Phán quyết hôm 11/5 được đưa ra trước khi Quốc hội, do các đồng minh của ông Duterte kiểm soát, quay trở lại làm việc sau kỳ nghỉ lễ vào tuần tới để bỏ phiếu về một khiếu kiện luận tội bà Sereno.
