Hoa Kỳ và Hàn Quốc đã loan báo hủy hai cuộc tập trận ở quy mô lớn trong nỗ lực ‘đạt được sự phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên’.
Đó là một quyết định mà ông Robert Manning, một nghiên cứu gia cao cấp tại Hội đồng Đại Tây Dương, cho là ‘một trong số những sai lầm mà chính quyền đã mắc phải vốn đã thật sự làm xói mòn địa vị của Mỹ ở đông bắc Á’.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan và Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Jeong Kyeong-doo đã quyết định ngừng loạt tập trận có tên là Key Resolve và Foal Eagle trong một cuộc điện đàm hôm 2/3, theo thông cáo của Lầu Năm Góc.
Thông cáo của Lầu Năm Góc cũng nói thêm ‘hai vị Bộ trưởng đồng ý rằng sự phối hợp chặt chẽ giữa các hoạt động quân sự của Mỹ và Hàn Quốc sẽ tiếp tục hỗ trợ cho các nỗ lực ngoại giao’.
Ông Shanahan sau đó đã nói thêm trên Twitter rằng ông và ông Jeong ‘đồng ý duy trì sự sẵn sàng chiến đấu thông qua các cuộc tập trận Command Post mới được phác thảo và các chương trình huấn luyện trên thực địa đã được điều chỉnh. Chúng tôi sẵn sàng cùng nhau đối mặt với bất kỳ thách thức an ninh nào’.
Tổng thống Mỹ Donald Trump lâu nay vẫn than phiền về chi phí của các cuộc tập trận ở quy mô lớn.
“Lý do tôi không muốn có các cuộc tập trận với Hàn Quốc là để tiết kiệm hàng trăm triệu đô la cho Mỹ mà số tiền này không được hoàn lại cho chúng ta. Đó là lập trường của tôi từ rất lâu trước khi tôi trở thành Tổng thống. Hơn nữa, giảm căng thẳng với Triều Tiên vào lúc này là một điều tốt!” ông Trump viết trên Twitter.
Vẫn chưa rõ liệu thông báo ngừng các cuộc tập trận Key Resolve và Foal Eagle có liên hệ đến việc hai nhà lãnh đạo Donald Trump và Kim Jong Un không thể đạt được thỏa thuận về phi hạt nhân hóa khi họ gặp thượng đỉnh ở Hà Nội hồi tuần rồi hay không.
Ông Manning gọi thời điểm loan báo ngừng tập trận là ‘trùng hợp’.
“Anh có thể nhớ rằng sau cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên vào tháng 6 năm ngoái, Tổng thống Trump không nói với ai, kể cả Bộ trưởng Quốc phòng hay tư lệnh quân đội Mỹ ở Hàn Quốc, rằng ông đơn phương quyết định Mỹ sẽ dừng các cuộc tập trận mà không nhận được gì đáp lại,” ông Manning nói.
Triều Tiên từ lâu đã kêu gọi dừng các cuộc tập trận chung giữa Mỹ và Hàn Quốc. Về mặt lịch sử, Bình Nhưỡng đánh giá những cuộc tập trận như thế là tiền đề cho hành động xâm lược.
Do đó, ông Manning xem việc hủy tập trận là một nhượng bộ lớn cho Bình Nhưỡng ‘bởi vì các liên minh dựa trên khả năng chiến đấu cùng nhau, nếu anh không tập trận cùng nhau, anh không thể chiến đấu cùng nhau. Do đó, quyết định này thật sự đã làm xói mòn liên minh Mỹ-Hàn.”
Ông Park Won Gon, trưởng khoa Quan hệ Quốc tế tại Đại học Toàn cầu Handong, nói với VOA rằng việc hủy tập trận này sẽ có tác động lên an ninh khu vực.
Ông Park giải thích rằng đó là bởi vì cuộc tập trận Key Resolve bao gồm hai giai đoạn, ‘thứ nhất là đánh bại kẻ thù và thứ hai là tiến hành phản công… cắt cuộc tập trận xuống chỉ còn một tuần lễ có nghĩa là họ bỏ phần phản công trong toàn bộ quá trình tập trận’.
Do tập trận Foal Eagle là bài tập huấn luyện trên thực địa, kế hoạch hành quân được điều chỉnh làm giảm quân số tham gia. Ông Park khẳng định rằng các cuộc tập trận thay thế có thể sẽ không ‘bao quát hết những tình huống có thể xảy ra nếu như chiến tranh bùng nổ trở lại trên bán đảo Triều Tiên’.
Ông nói rằng mặc dù việc hủy các cuộc tập trận trên mặt đất có thể ảnh hưởng đến năng lực tập luyện hiệu quả cùng nhau của các lực lượng gộp lại, việc tiếp tục các cuộc tập trận với Không quân là quan trọng hơn.
“Nếu họ không tổ chức những cuộc tập trận như Max Thunder hay Vigilant ACE thì điều đó có nghĩa là họ từ bỏ vị thế sẵn sàng chiến đấu chung,” ông Park nhận định.
Khi đưa ra tuyên bố hủy các cuộc tập trận Key Resolve và Foal Eagle, Bộ Tư lệnh Lực lượng Hỗn hợp của Hoa Kỳ và Hàn Quốc cho biết họ sẽ tiến hành tập trận ‘Dong Maeng’ từ ngày 4 đến 12/3 để thay thế cho hai cuộc tập trận bị hủy.
Trong một thông cáo báo chí, Bộ Tư lệnh Lực lượng Hỗn hợp (CFC) mô tả cuộc tập trận mới này là ‘nhấn mạnh quan hệ đối tác và hữu nghị lâu dài và bền vững giữa hai nước và cam kết của của hai nước bảo vệ cho Đại Hàn Dân Quốc và sự ổn định khu vực.”
Thông báo cũng cho biết cuộc tập trận này ‘đã được điều chỉnh từ cuộc tập trận mùa xuân được tổ chức trước đây là Key Resolve và Foal Eagle và sẽ tập trung vào các khía cạnh chiến lược, hành quân và chiến thuật của các chiến dịch quân sự chung trên bán đảo Triều Tiên’.
“Tập trận Dong Maeng cho chúng ta cơ hội huấn luyện với Hàn Quốc, Hoa Kỳ và các đối tác Liên Hiệp Quốc,” Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc, tướng Park Han-Ki, và Tướng Robert B. Abrams, Tư lệnh CFC, nói trong thông cáo báo chí.
“Điều quan trọng là các quân đội chuyên nghiện phải huấn luyện và duy trì một chuẩn mực sẵn sàng. Những cuộc tập trận này là hết sức quan trọng trong việc duy trì và củng cố quan hệ đồng minh,” thông cáo viết.
