Gần 60 năm sau khi rời bỏ quê hương, nhà lãnh đạo tinh thần của nhân dân Tây Tạng, Đức Đạt Lai Lạt Ma, cuối cùng đã gặp lại người lính biên phòng đã hộ tống Ngài vào lãnh thổ Ấn Độ thời ngài còn là một thanh niên 23 tuổi. Vào năm 1959, sau một cuộc nổi dậy bất thành chống lại chế độ cai trị của Trung Quốc ở Tây Tạng, Đức Đạt Lai Lạt Ma đã cải trang thành một người lính, đi bộ trong hai tuần liên tiếp, vượt dãy Hy Mã Lạp Sơn để tìm đường sang tị nạn ở Ấn Độ. Thông tín viên Anjana Pasricha của VOA gửi về bài tường trình chi tiết về cuộc hội ngộ vô cùng cảm động này như sau.
Năm nay 81 tuổi, Đức Đạt Lai Lạt Ma đã gặp lại người lính canh biên phòng ngày nào, ông Naren Chandra Das, 79 tuổi, ở thành phố Guwahati, thủ phủ bang Assam, ở đông bắc Ấn Độ, trong một buổi lễ do chính quyền bang Assam tổ chức.
Ôm lấy ông Das, người đã hộ tống Ngài một phần trong cuộc hành trình ở Ấn Độ, nhà lãnh đạo tinh thần của nhân dân Tây Tạng nói ngài rất vui mừng được gặp ông Das:
Đức Đạt Lai Lạt Ma đùa rằng: "Nhìn gường mặt của anh, tôi nhận ra rằng tôi cũng đã già lắm rồi."
Đó là lời trao đổi đầu tiên giữa hai người. Ông Das hồi tưởng rằng ông và một số lính canh khác hộ tống Đức Đạt Lai Lạt Ma đã được lệnh không được phép nói chuyện với lãnh tụ tinh thần của nhân dân Tây Tạng khi Ngài vượt biên giới vào Ấn Độ. Từ đó, họ chưa gặp lại nhau cho đến mãi bây giờ.
Sau cuộc hội kiến, ông Das nói với các nhà báo rằng ông không sao diễn tả được hết nỗi hân hoan về tình cảm ấm áp mà Đức Đạt Lai Lạt Ma dành cho ông trong cuộc gặp gỡ.
Đức Đạt Lai Lạt Ma ghé qua thành phố Guwahati trên đường đến thiền viện Tawang nổi tiếng của Phật giáo ở bang Arunachal Pradesh. Ngài nói ngài cảm thấy gắn bó với vùng đất đã làm hồi sinh những ký ức về cuộc đào thoát của ngài khỏi Tây Tạng.
Đức Đạt Lai Lạt Ma kể lại rằng khi đoàn Tây Tạng cử người đến biên giới Ấn Độ, phía Ấn Độ đã đồng ý ngay cho nhóm người tị nạn nhập cảnh.
Hãng tin Press Trust của Ấn Độ trích lời Đức Đạt Lai Lạt Ma kể lại câu chuyện về cuộc hành trình của Ngài như sau:
"Những ngày trước khi đặt chân tới Ấn Độ là khoảng thời gian đầy căng thẳng, mối quan tâm duy nhất là vấn đề an toàn, nhưng tôi đã trải nghiệm thế nào là tự do khi được người dân và các quan chức địa phương đón tiếp nồng hậu, và cuộc đời tôi bắt đầu một chương mới".
Chuyến đi thăm của Đức Đạt Lai Lạt ma đến bang Arunachal Pradesh đã khiến Bắc Kinh giận dữ. Trung Quốc vẫn coi Đức Đạt Lai Lạt Ma là một nhân vật đòi ly khai nguy hiểm, nước này đã mạnh mẽ phản đối kế hoạch của chính phủ Ấn Độ đón tiếp Đức Đạt Lai Lạt ma ở bang Arunachal Pradesh, một bang ven biên giới nhạy cảm đang nằm dưới quyền kiểm soát của New Delhi, nhưng Bắc Kinh cũng tuyên bố chủ quyền.
Đáp lại, chính phủ Ấn Độ nói đây là một cuộc viếng thăm có mục đích tôn giáo, và không có tính cách chính trị. Đức Đạt Lai Lạt Ma miêu tả sự chống đối của Trung Quốc là chuyện "bình thường".
