Ông Romney chỉ trích chính sách đối ngoại của Tổng thống Obama

TÒA BẠCH ỐC —  Hôm qua, ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa Mitt Romney tuyên bố ông sẽ là một tổng thống mạnh trên trường quốc tế nếu được bầu lên vào tháng tới. Ông Romney đã mượn một bài phát biểu tại Học viện Quân sự Virginia ở tiểu bang Virginia miền đông nam Hoa Kỳ để lên án đối thủ bên đảng Dân chủ là Tổng thống Barack Obama về sự yếu thế trong các vấn đề đối ngoại. Theo ghi nhận của thông tín viên VOA Dan Robinson tại Tòa Bạch Ốc, ban vận động của ông Obama đã tức khắc đáp lại lời chỉ trích.

Ông Romney tìm cách xác minh với cử tri về cách thức ông tiến hành chính sách đối ngoại trong tư cách tổng thống, ngược hẳn với điều ông gọi là sự lãnh đạo yếu thế của Tổng thống Obama trong các vấn đề toàn cầu.

Ông Romney tập trung phần lớn vào Trung Ðông, nơi ông nói rằng những vụ tấn công vào các cơ sở ngoại giao của Hoa Kỳ, trong đó có vụ gây thiệt mạng cho đại sứ Mỹ ở Libya, không phải là những hành động ngẫu nhiên, mà là “biểu hiện cho một cuộc tranh đấu rộng lớn hơn” đang diễn ra trong khu vực.

Cựu thống đốc bang Massachusetts nói rằng sau một thời gian, Tổng thống Obama đã “chung cuộc thừa nhận” rằng vụ tấn công ở Libya là tác phẩm của các phần tử khủng bố. Ông Romney lên án tổng thống là đã thất bại trong công tác lãnh đạo.

Ông Romney nói: “Tôi muốn khẳng định rõ rằng trách nhiệm về việc sát hại người của chúng ta ở Libya và những vụ tấn công vào các đại sứ quán của chúng ta ở nhiều nước khác riêng chỉ thuộc riêng về những kẻ đã thực hiện chúng, chứ không phải là ai khác. Nhưng trách nhiệm của tổng thống Hoa Kỳ là sử dụng sức mạnh vĩ đại của nước Mỹ để hình thành lịch sử, chứ không phải lãnh đạo từ phía sau, và phó mặc định mệnh của người Mỹ cho các diễn biến. Ðiều chẳng may đó lại chính là tình thế mà nước Mỹ rơi vào ở vùng Trung Ðông dưới thời Tổng thống Obama.”

Ông Romney nói trong tư cách tổng thống, ông sẽ hỗ trợ cho những nước bạn chia sẻ giá trị của nước Mỹ và định ra các “điều kiện rõ ràng” cho ngoại viện của Hoa Kỳ.

Về vấn đề Ai Cập, ông Romney cho biết ông sẽ khích lệ chính phủ đại diện cho tất cả người dân Ai Cập, xây dựng các cơ chế dân chủ và duy trì hiệp ước hòa bình với Israel.

Ông Romney lên án Tổng thống Obama đã thất bại trong việc lãnh đạo có liên quan đến Syria. Ông không đi đến mức nói rằng ông sẽ trực tiếp vũ trang cho quân nổi dậy chống lại chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad. Nhưng ông nói ông sẽ làm mọi thứ để tạo thuận lợi cho sự hỗ trợ đó và xây dựng ảnh hưởng với các nhà lãnh đạo tương lai của Syria.

Ông Romney nói: “Tôi sẽ làm việc với các đối tác để xác nhận và tổ chức các thành viên của phe đối lập cùng chia sẻ các giá trị của Mỹ và sau đó bảo đảm là họ có được vũ khí cần đến để đánh bại xe tăng, máy bay trực thăng và chiến đấu cơ của ông Assad.”

Ông Romney cũng chỉ trích Tổng thống Obama về vụ giằng co với Iran có liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran, và về quan hệ của Hoa Kỳ với Israel. Ông lên án Tổng thống Obama là tìm cách tách xa Hoa Kỳ với Israel.

Ứng cử viên của đảng Cộng hòa cam kết sẽ khẳng định rõ với Iran rằng việc họ theo đuổi vũ khí hạt nhân “sẽ không thể dung chấp được.” Tổng thống Obam cũng đã cam kết Iran sẽ không được phát triển một vũ khí hạt nhân.

Ông Romney nói ông sẽ không chấp nhận sự mềm mỏng đối với Nga về vấn đề phòng thủ phi đạn. Ông cũng chỉ trích các chính sách của chính quyền của ông Obama đối với cái ông gọi là một nước Trung Quốc “quá tự tin” và ông cam kết sẽ tái thiết sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ trên toàn cầu.

Ông Romney nói “sự triệt thoái bất ngờ” của quân đội Hoa Kỳ ra khỏi Iraq đã đem lại thêm bạo lực ở đó và một sự xói mòn nền dân chủ. Và ông lên án ông Obama về “việc rút lui không tính toán về mặt chính trị” ở Afghanistan.

Ðã có phản hồi mau chóng từ phía Tòa Bạch Ốc và ban vận động tranh cử của ông Obama trước bài phát biểu của ông Romney.

Giới chức trong ban vận động của ông Obama, ông Ben LaBolt nói các cuộc thăm dò công luận cho thấy ông Obama dẫn trước ông Romney về tài lãnh đạo trong nhiều vấn đề, kể cả an ninh quốc gia, qua việc chấm dứt một cách có trách nhiệm cuộc chiến tranh ở Iraq và việc tiêu diệt al Qaida và hạ sát Osama bin Laden.

Bà Madeleine Albright, người từng làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Bill Clinton, gọi một số điểm mà ông Romney đưa ra, nhất là về các vấn đề thương mại, là "hoàn toàn sai lầm".

Về Trung Ðông, bà Albright nói bài phát biểu của ông Romney nêu ra các nghi vấn về “điều gì ông sẽ làm khác đi và liệu ông có hiểu những gì đang diễn ra trong thế giới Ả Rập và cách thức đối phó với tình hình hay không”.

Bà Albright nói: “Có lẽ đây là một bài phát biểu mà đối với những người hoàn toàn không hiểu gì về chính sách đối ngoại thì nghe khá hay. Nhưng theo tôi, nó đầy những từ ngữ nhàm chán và không có thực chất gì cả - như quý vị biết đây, hòa bình qua sức mạnh, sự minh bạch và quyết tâm. Các khái niệm đó không phải là chính sách đối ngoại.”

Các chuyên gia phân tích nói chưa rõ liệu bài phát biểu về chính sách đối ngoại của ông Romney có sẽ đẩy thêm được điểm của ông trong kết quả thăm dò công luận hay không, trong một cuộc vận động tranh cử mà nền kinh tế Hoa Kỳ mới là đề tài bao trùm.

Ông Romney đã nắm được lợi thế do thành tích yếu kém của Tổng thống Obama trong cuộc tranh luận hồi tuần trước. Các cuộc thăm dò công luận cho thấy ông đã thu hẹp được khoảng cách biệt với Tổng thống Obama trên toàn quốc và trong các tiểu bang dao động chủ chốt.