Ba Thượng nghị sĩ Dân chủ ngày 19/11 đệ đơn kiện Tổng thống Donald Trump về việc bổ nhiệm ông Matthew Whitaker làm quyền Bộ trưởng Tư pháp, cáo buộc ông Trump tước quyền hiến định của Thượng viện trong những vụ bổ nhiệm như thế.
Đơn kiện được các Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal, Sheldon Whitehouse và Mazie Hirono đệ nạp lên Tòa án liên bang tại Washington. Ba Thượng nghị sĩ này là thành viên của Ủy ban Tư pháp Thượng viện có trách nhiệm duyệt xét việc bổ nhiệm Bộ trưởng Tư pháp.
Phe Dân chủ trong Quốc hội đã bày tỏ lo ngại là ông Whitaker, một người trung thành với ông Trump, có thể phá hoại hay thậm chí cách chức Công tố viên Đặc biệt Robert Mueller đang điều tra về vai trò của Nga trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2016. Cuộc điều tra này đang phủ bóng mờ lên nhiệm kỳ của ông Trump.
Đơn kiện cũng cáo buộc ông Trump vi phạm luật liên bang vốn thiết lập thứ tự kế nhiệm rằng một khi chức vụ Bộ trưởng Tư pháp trống thì trao toàn quyền cho Thứ trưởng Tư pháp. Đơn kiện cũng bác bỏ các lý lẽ pháp lý mà Bộ Tư pháp đưa ra ủng hộ hành vi của Tổng thống Trump, một đảng viên Cộng hòa.
Ông Whitaker có quyền giám sát cuộc điều tra của ông Mueller khi ông Trump bổ nhiệm ông vào ngày 7/11 làm người đứng đầu cơ quan thi hành luật pháp Mỹ thay thế ông Jeff Sessions bị Tổng thống cách chức. Trong quá khứ, ông Whitaker thường chỉ trích phạm vi cuộc điều tra của ông Mueller và đề ra khả năng có thể phá hoại cuộc điều tra này bằng cách cắt giảm ngân quỹ.
Ông Whitaker không rút lui khỏi việc giám sát cuộc điều tra mặc dù phe Dân chủ yêu cầu ông làm như vậy.
Tổng chưởng lý Maryland trong tuần qua cũng có khiếu nại tương tự, nói rằng ông Trump vi phạm Điều khoản Bổ nhiệm của hiến pháp Mỹ vì Bộ trưởng Tư pháp là một “giới chức quan trọng” phải được Tổng thống đề cử và được Thượng viện chuẩn thuận. Phiên tranh luận đầu tiên về vụ kiện của Maryland được ấn định vào ngày 19/12 tới.
