Sáu người phụ nữ, trong đó có 4 người Việt và 2 người Iraq, hôm 27/9 đã được cảnh sát Pháp giải cứu khỏi một chiếc xe tải đông lạnh mà họ tưởng là đang trên đường sang Anh sau khi một trong số họ đã gửi tin nhắn đến nhà báo BBC Việt ngữ nhờ giúp đỡ.
Câu chuyện này gợi nhắc đến thảm họa 39 người Việt Nam nhập cư lậu vào Anh cũng trên một thùng xe tải đông lạnh được tìm thấy đã chết ngạt trong xe ở Essex, Anh, hồi năm 2019.
Cảnh sát Pháp đã bắt giữ tài xế xe tải và mở một cuộc điều tra về hoạt động bị tình nghi là buôn người, BBC cho biết. Tuy nhiên, người tài xế sau đó đã được thả mà không bị nghi là phạm tội.
Bốn người trong 6 cô gái này sẽ bị trục xuất khỏi Pháp trong vòng 30 ngày theo lệnh của công tố viên Pháp. Hai người còn lại được phép ở lại Pháp trong khi chờ làm thủ tục xin tị nạn, BBC dẫn thông báo từ văn phòng công tố viên Pháp cho biết.
Những người phụ nữ này đã lên chiếc xe tải đăng ký tại Ireland này vì nghĩ rằng họ có thể được đưa tới Anh, Laetitia Francart, công tố viên tại tòa tư pháp vùng Villefranche-sur-Saône, được dẫn lời nói, trong khi trên thực tế, chiếc xe này đang giao một lô hàng chuối đến Dunkirk và sau đó đến Ý.
Khi một trong những người này nhận thấy hành trình của xe tải đã thay đổi sau khi kiểm tra vị trí xe qua hệ thống định vị trên điện thoại, họ bắt đầu hoảng loạn. Đó là lúc họ liên lạc với bà Lưu Bình Khuê, nhà báo của BBC Việt ngữ, để nhờ giúp đỡ. Khi đó, họ đã cảm thấy khó thở.
Bà Khuê sau đó đã thông qua các phóng viên BBC ở Paris để nhờ họ trình báo với cảnh sát Pháp. Bà cũng có được sự hỗ trợ tại chỗ của nhà báo Phạm Cao Phong, cộng tác viên của BBC Việt ngữ ở Pháp.
Tài xế của chiếc xe tải cũng không biết bên trong thùng đông lạnh có người và cho đến khi ông nghe thấy âm thanh giống như tiếng người thì bắt đầu nghi ngờ có người nấp bên trong, cũng theo BBC. Người tài xế này đã dừng xe, gọi cảnh sát, và cảnh sát xác định đó chính là chiếc xe mà họ được trình báo.
Nhiệt độ thùng xe là 6 độ C khi được cảnh sát mở ra, công tố viên Laetitia Francart cho biết, và tất cả những người bên trong lúc đó vẫn trong tình trạng sức khỏe tốt.
Cuộc gọi nhờ giúp đỡ
Theo lời thuật lại của nhà báo Lưu Bình Khuê trên BBC thì khoảng trưa ngày 27/9, bà đã nhận được tin nhắn báo có một số di dân lậu muốn đến Anh bằng cách trốn trong thùng xe đông lạnh ở Pháp. Ngay sau đó, bà nhận được cuộc gọi nhờ giúp đỡ.
Bà Khuê là người đã phỏng vấn và đưa tin nhiều về vụ 39 người Việt chết trên thùng xe đông lạnh ở Essex nên rất nhiều người Việt Nam đã biết đến và tiếp cận bà để cung cấp thông tin.
Người gọi đến báo tin cho bà Khuê nói có 6 cô gái trên xe. Họ đang ‘rất lạnh, hoảng loạn’ và ‘không thở được’. Họ đã liên lạc được với bạn bè bên ngoài và người này đã gọi đến cho bà Khuê.
Bà Khuê sau đó đã liên lạc với các đồng nghiệp BBC và các phóng viên khác thường trú ở Pháp cũng như phóng viên thường trú của nhật báo Pháp Le Monde ở London để người này báo lại cho đồng nghiệp ở Paris.
Từ định vị qua GPS mà một trong các nạn nhân bị kẹt gửi cùng ảnh biển số xe được chụp gửi đến cho bà Khuê, bà đã nhờ đồng nghiệp ở Pháp liên hệ với đồn cảnh sát gần nhất để truy tìm chiếc xe tải. Biển số xe được chụp lại bởi ba người cùng đi với bốn cô gái Việt nhưng vào phút chót đã quyết định không lên xe, theo lời thuật của nhà báo BBC này.
Bà cho biết bà đã ‘cố gắng trấn an họ, bảo họ giữ bình tĩnh, cố gắng không nói chuyện để tiết kiệm không khí’ và khi cảnh sát Pháp ở vùng Rhone thông báo họ đã xác định được vị trí và chặn được chiếc xe tải, bà đã ‘cảm thấy nhẹ nhõm’.
‘Áp lực nặng nề’
Trao đổi với VOA, bà Khuê cho biết lúc đầu khi nhận được cuộc gọi cầu cứu, bà đã cảm thấy ‘hoảng sợ’ và ‘áp lực nặng nề’ vì bà không biết bắt đầu từ đâu vì trong tay bà không có bất kỳ thông tin gì của chiếc xe. Khi đó, bà đã ‘suýt bật khóc’.
“Có sáu mạng người kêu cứu, tính mạng đang bị đe dọa, mà tôi gần như bất lực. Tôi bối rối nói với người báo tin là những người trong xe cần tìm gấp sự trợ giúp ở Pháp, tôi sẽ cố gắng nhưng tôi không chắc tôi có thể làm được gì hay không,” bà kể với VOA.
Nhưng sau đó bà đã cố trấn tĩnh và sắp xếp suy nghĩ và giữ liên lạc suốt với những người trong xe, trấn an họ và hỏi những thông tin cơ bản nhất như ‘đang ở đâu, tình trạng thế nào’. “Tôi đặt nhiệm vụ cứu người lên trên hết,” bà nói.
Bà nói bà chỉ làm ‘việc cần làm’ mà thôi và chỉ băn khoăn là cách làm của bà có hiệu quả hay không, hay có sai sót gì sẽ khiến bà day dứt về sau.
Bà cũng nói việc giải cứu thành công là nhờ vào nỗ lực của cả tập thể, không chỉ mình bà mà còn có cả các đồng nghiệp và cộng tác viên từ London và Paris.
“Nếu đơn độc một mình, tôi sẽ không làm được gì,” bà Khuê nói.
Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 29/9 cho biết Đại sứ quán của họ ở Pháp ‘đã liên lạc với giới chức sở tại’ để xác minh thông tin, Tuổi Trẻ cho biết, và triển khai các biện pháp bảo hộ công dân. Theo Bộ Ngoại giao, bốn người này hiện sức khỏe đang ổn định.
Diễn đàn