Thỏa thuận ngừng bắn mong manh ở Syria dường như đang sụp đổ khi những vị trí của phiến quân ở Aleppo bị không kích hôm Chủ nhật khiến ít nhất tám người thiệt mạng, trong khi những nhà lãnh đạo thế giới tề tựu về New York tham dự cuộc họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Sự vi phạm thỏa thuận xảy ra giữa lúc căng thẳng tăng cao giữa Mỹ và Nga sau một cuộc không kích của liên quân do Mỹ dẫn đầu làm thiệt mạng hàng chục binh sĩ Syria vào thứ Bảy.
Bộ Quốc phòng Nga nói chiến đấu cơ của Mỹ giết chết hơn 60 binh sĩ Syria tại thành phố Deir al-Zor ở miền đông trong bốn cuộc không kích của hai chiến đấu cơ F16 và hai chiến đấu cơ A10 bay từ hướng Iraq. Moscow đã kêu gọi một cuộc họp đặc biệt của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để bàn về những cuộc không kích này.
Đại sứ Mỹ Samantha Power nói yêu cầu nhóm họp của Moscow là một "trò gây chú ý," trong khi người tương nhiệm của Nga Vitaly Churkin cáo buộc Mỹ vi phạm những thỏa thuận rằng Mỹ sẽ không nhắm mục tiêu vào những vị trí của lục quân.
Ông Churkin gọi vụ không kích là "điềm xấu" cho thỏa thuận Mỹ-Nga để dừng cuộc chiến ở Syria, đã làm thiệt mạng hơn 300.000 người kể từ khi nổ ra vào năm 2011.
Nhưng Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm Chủ nhật bác bỏ những cáo buộc của Nga trong một cuộc phỏng vấn với đài CNN. Thay vào đó ông Kerry quy trách nhiệm cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Ông Kerry nói rằng chính phủ Assad đang ngăn chặn viện trợ nhân đạo tới được một số khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất của Syria và vẫn tiếp tục tình trạng bạo lực, và ông nói Nga phải gây áp lực lên ông Assad.
"Để tôi nói rõ điều này: Nga đã đồng ý tham gia đình chỉ chiến sự. Assad nói ông ta sẽ tuân thủ," ông Kerry nói. "Vậy thì ông ta cần phải dừng lại và để cho trung tâm thi hành hỗn hợp được thiết lập để Nga và Mỹ có thể phối hợp để tránh được vụ việc khủng khiếp xảy ra ngày hôm qua mà tất cả chúng tôi thừa nhận và hối tiếc."
Thỏa thuận ngừng bắn bảy ngày kết thúc vào nửa đêm Chủ nhật, theo một thông cáo mà quân đội Syria đưa ra vào tuần trước. Mỹ và Nga đã nói rằng nếu thỏa thuận đứng vững trong bảy ngày thì sau đó nên thành lập một Trung tâm Thi hành Hỗn hợp để cả hai nước phối hợp việc xác định những mục tiêu chống lại Nhà nước Hồi giáo và những kẻ chủ chiến có liên hệ với al-Qaida.
Ông Kerry kêu gọi Nga ngăn cản ông Assad làm suy yếu thỏa thuận hòa bình vì "không có lựa chọn tốt" nào để chấm dứt cuộc khủng hoảng ở Syria, và những chọn hiện có đều "xấu."
Ông Kerry nói: "Một lựa chọn là cố gắng tiến tới một sự ngừng bắn và cố gắng tiến tới bàn đàm phán. Nhưng lựa chọn kia là thêm vũ khí trong khu vực, thêm chiến sự, thêm sự hủy diệt, thêm di dân, thêm người tị nạn. Thêm trẻ em, phụ nữ, trường học, bệnh viện bị trúng đạn. Có thể là sự hủy diệt cả một quốc gia và nhà nước Syria. Và thậm chí bây giờ tình hình đang tiến gần tới mức đó. Vì vậy, những lựa chọn này chẳng có gì tốt đẹp. Nhưng ta phải thử mức độ nghiêm túc của mục đích của một quốc gia."
