Người tổ chức đoàn xe di dân từ Honduras đã bị bắt tại Guatemala hôm thứ Ba 16/10 sau khi chính quyền của TT Trump dọa sẽ ngừng viện trợ cho cả hai nước này và El Salvador, nếu làn sóng di dân đang tiến về Hoa Kỳ không bị chặn lại.
Hãng tin Reuters dẫn số liệu ước lượng của những người tổ chức, cho hay có đến 3000 người di dân từ Honduras băng sang biên giới vào Guatemala trong cuộc hành trình về hướng Bắc sau một cuộc đụng độ hôm 15/10 với cảnh sát trang bị chống bạo động.
Bộ Ngoại giao Honduras kêu gọi công dân nước họ đừng tham gia đoàn di dân. Chính phủ Honduras kêu gọi “các công dân đừng để phong trào rõ ràng mang động cơ chính trị lợi dụng.”
Trong một bài diễn văn đọc đêm 16/10, Tổng thống Honduras Juan Orlando Hernandez cho biết một số đang đi theo đoàn xe di dân giờ đã trở về nhà và chính phủ đang chuẩn bị để giúp đỡ họ. Ông không nói rõ bao nhiêu người đã quay trở về.
Bên kia biên giới, cảnh sát Guatemala bắt giữ ông Bartolo Fuentes, trước đây là một nhà lập pháp Honduras, từ giữa một đám đông mà ông cùng 3 người khác trong ban tổ chức đã dẫn đầu từ thành phố San Pedro Sula, Honduras từ hôm thứ Bảy 13/10.
Những diễn biến này xảy ra sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đe dọa chính phủ của ông sẽ ngưng viện trợ nếu các quốc gia Trung-Mỹ này không hành động. Đây là cố gắng mới nhất của ông Trump để chứng minh lập trường cứng rắn của ông về vấn đề di trú.
Bộ An ninh Hondura cho biết ông Fuentes bị câu lưu bởi vì ông “không tuân thủ các luật lệ di trú của Guatemala”, và ông sẽ bị trục xuất về lại Honduras trong những giờ sắp tới.
Chính phủ Guatemala nói họ không có những số liệu chính thức về có bao nhiêu người di dân trong đoàn xe đã băng qua biên giới.
Thông thường các công dân Guatemala, Honduras, El salvador và Nicaraqua trưởng thành chỉ cần trình giấy căn cước để băng qua biên giới của các nước kia. Quy định đó không áp dụng một khi họ vào tới Mexico.
Các văn phòng của Cao Ủy Nhân quyền LHQ tại địa phương ra thông báo hôm 16/10, bày tỏ lo lắng về sự an toàn của những người di dân trong đoàn xe, và lưu ý rằng trong đoàn người có phụ nữ, trẻ em và những người lớn tuổi.
Đài CNN và chương trình tin tức của đài truyền hình FOX đề cập tới những dòng chia sẻ trên trang Twitter của Tổng thống Trump hôm thứ Ba 16/10, bày tỏ nỗi bực dọc của ông về đoàn xe di dân, tương tự như đoàn hồi tháng Năm vừa rồi, với kết quả là hàng trăm người di dân hoặc là đã xin quy chế tị nạn tại Hoa Kỳ, hoặc còn lưu lại Mexico.
Những hình ảnh truyền hình chiếu quang cảnh tại hiện trường cho thấy một số giới chức an ninh tại vùng biên giới Honduras giáp ranh với Guatemala ở Agua Caliente, đã phong tỏa con đường để chặn lại một nhóm ít người hơn.
Một trong những dòng tweet của Tổng thống Trump dọa cắt đứt viện trợ cho các nước Trung Mỹ.
“Hoa Kỳ đã thông báo cho Honduras, Guatemala và El Salvador rằng nếu họ cho phép các công dân của họ, hay những người khác, băng qua biên giới các nước này để tới Hoa Kỳ, với mục đích nhập cảnh trái phép vào Mỹ, thì tất cả mọi khoản tiền dành cho họ sẽ NGƯNG!”
Phó Tổng Thống Mỹ Mike Pence cũng đưa ra thông điệp tương tự, ông cho biết ông đã nói chuyện với Tổng thống Honduras Hernandez và Tổng thống Guatemala Jimmy Morales và cảnh cáo họ Mỹ sẽ ngưng viện trợ nếu các nước này không giúp bảo vệ biên giới nước Mỹ.
Nhưng một số nhà quan sát lo ngại rằng những lời cảnh cáo nặng nề của Mỹ có thể đẩy các nước Trung Mỹ vào vòng tay của Trung Quốc, giữa lúc Bắc Kinh đang tăng cường các nỗ lực ve vãn các nước đang còn có quan hệ ngoại giao với Đài Loan, như Honduras.
