Mỹ, Nga ra dấu hiệu mong muốn cải thiện quan hệ

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) bắt tay với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo trước khi bắt đầu cuộc họp ở Sochi, Nga, vào ngày 14/5/2019.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo cho biết cuộc họp gần hai giờ đồng hồ hôm 14/5 với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Bộ trưởng Ngoại giao Serge Lavov về “gần như mọi vấn đề mà hai nước phải đối mặt” là rất hiệu quả, dù có vẻ như không có đột phá lớn.

Hoa Kỳ và Nga đều có lợi ích trong một số vấn đề toàn cầu đang diễn ra, nhưng thường là ở hai phía đối lập, ngay cả khi hai bên cùng chia sẻ một mục tiêu cơ bản.

Một tình huống như vậy là trong cuộc xung đột ở Syria, nơi Nga ủng hộ cho lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad, trong khi Hoa Kỳ hậu thuẫn phe nổi dậy muốn lật đổ ông Assad. Những nỗ lực của Hoa Kỳ-Nga nhằm đưa ra một kết thúc mà Liên Hiệp Quốc làm trung gian cho cuộc chiến bắt đầu từ năm 2011 đã thất bại vào năm 2016.

Nhưng ông Pompeo nói với các phóng viên hôm 14/5 rằng ông nghĩ rằng các quan chức Mỹ và Nga “giờ có thể bắt đầu làm việc với nhau” để bắt đầu quá trình đã đưa ra trong một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc là kêu gọi một sự chuyển tiếp chính trị do Syria dẫn đầu với lệnh ngừng bắn, hiến pháp mới và bầu cử.

Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng Hoa Kỳ và Nga có thể làm việc hướng tới điều mà ông nói rằng ông tin là mục tiêu chung của một Triều Tiên phi hạt nhân hóa.

Các chủ đề khác trong cuộc họp hôm 14/5 bao gồm Iran, Ukraine và Venezuela.

Trong một cuộc họp báo chung với ông Lavrov sau các cuộc đàm phán, ông Pompeo nói rằng Hoa Kỳ sẵn sàng xây dựng lại mối quan hệ với Nga, nhưng Mỹ hy vọng các đối tác Nga sẽ hành động với mối quan hệ đó một cách nghiêm túc.

“Tổng thống Trump đã nói rõ rằng kỳ vọng của ông là có mối quan hệ cải thiện giữa hai quốc gia. Điều này sẽ có lợi cho mỗi người dân của chúng ta. Và tôi nghĩ rằng các cuộc đàm phán của chúng tôi ở đây hôm nay là một bước tốt theo chiều hướng này”, ông Pompeo nói.

Tổng thống Putin cho biết ông đã nói chuyện với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vài ngày trước, và ông có ấn tượng rằng ông Trump thực sự “có ý định xây dựng lại mối quan hệ và liên hệ giữa Hoa Kỳ và Nga để giải quyết các vấn đề mà hai bên cùng quan tâm”.

“Về phía chúng tôi, chúng tôi đã nói nhiều lần rằng chúng tôi cũng muốn xây dựng lại các mối quan hệ đầy đủ và tôi hy vọng rằng lúc này, điều kiện đang thuận lợi để làm điều đó”, ông Putin nói với ông Pompeo.

Sau đó, ông Putin nhắc lại cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller về sự can thiệp bầu cử của Nga bằng cách gọi đó là “công việc kỳ cục”. Ông Putin phủ nhận mọi sự thông đồng giữa chính phủ của ông với chính quyền đương nhiệm của Mỹ.

Trước đó, trong một cuộc họp báo chung sau cuộc hội đàm với ông Lavrov, ông Pompeo đã đưa ra một vài cảnh báo nghiêm khắc với Nga, nói rằng nước này nên kiềm chế không can thiệp vào cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ vào năm 2020, phóng thích các thủy thủ Ukraine bị bắt và cố gắng làm hòa với Ukraine.

Ông cũng cho biết hai bên bất đồng về vấn đề Venezuela, và kêu gọi Nga chấm dứt hỗ trợ cho Tổng thống Nicolas Maduro.

Hoa Kỳ và 50 quốc gia khác đã công nhận nhà lãnh đạo phe đối lập Juan Guaido là lãnh đạo lâm thời của Venezuela.

Chuyến đi của ông Pompeo diễn ra vài tuần trước cuộc họp thượng đỉnh Nhóm G20 từ ngày 28-29/6 tại Osaka, Nhật Bản, với sự tham dự của cả Tổng thống Putin và Tổng thống Trump theo dự kiến​. Hôm 13/5, ông Trump cho biết ông sẽ gặp ông Putin bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20.