Liệu hàng triệu di dân không có giấy tờ hợp pháp ở Hoa Kỳ có thể nộp đơn xin hưởng tình trạng hợp pháp tạm thời hay không sẽ tùy thuộc vào một phán quyết của một tòa thượng thẩm liên bang ở New Orleans, sẽ mở phiên xét xử về một lệnh hành pháp của Tổng thống Barack Obama vào ngày thứ Sáu.
Vào ngày trước phiên tòa xử, các nhóm tranh đấu cho quyền di dân đã mở một cuộc họp kiểu town hall ở Fairfax trong tiểu bang Virginia, gần thủ đô, để vận động cho những cải cách toàn diện về di trú.
Dân biểu Dân chủ Don Beyer lên tiếng ủng hộ lệnh hành pháp của Tổng thống.
Dân biểu Beyer nói: “Phe Cộng hòa đã đả kích ông tại diễn đàn Quốc hội và nói lệnh này là bất hợp pháp và vi hiến, mà không nhận ra rằng lý do duy nhất ông có quyết định hành pháp là bởi vì Quốc hội không chịu hành động, không chịu làm công việc của mình”.
Tổng thống Obama ban hành lệnh hành pháp hồi tháng 11 năm ngoái, hoãn việc trục xuất 5 triệu di dân bất hợp pháp đã hội đủ một số tiêu chuẩn, nhưng tòa án đã chận việc thực thi lệnh bởi vì Texas cùng 25 tiểu bang khác đã đệ đơn chống lệnh này.
Nay tòa thượng thẩm sẽ xét xử vụ này.
Các di dân không có giấy tờ hợp pháp như Lenka Mendoza, có con gái sinh ở Hoa Kỳ, cảm thấy hy vọng bà có thể được hưởng quy chế hợp pháp để ở lại Hoa Kỳ và con gái bà sẽ không cảm thấy sợ hãi nữa.
Bà Mendoza nói: “Nó cảm thấy sợ hãi vì nghĩ rằng cảnh sát sẽ bắt giữ tôi và trục xuất tôi. Vì thế đây là điều quan trọng đối với các con tôi”.
Cải cách di trú đã là một đề tài gây chia rẽ ở Hoa Kỳ. Mặc dầu cả hai bên trong cuộc tranh cãi đồng ý rằng hệ thống di trú cần được sửa đổi, Quốc hội đã không thông qua một bộ luật di trú toàn diện.
Dân biểu Beyer đổ lỗi cho đảng Cộng Hòa.
“Chẳng may các đảng viên Cộng Hòa là rào cản ngay lúc này ngăn trở làm điều đúng đắn để đưa họ vào quy củ. Phe Cộng hòa là khối đa số, vì thế không phải là chuyện dễ, mà các điều quan trọng cũng không bao giờ là chuyện dễ cả”.
Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện John Boehner nói vấn đề di trú bất hợp pháp và cách giải quyết vấn đề này đã trở nên “quả bóng” chính trị lớn nhất mà ông từng thấy.
Ông nói: “Nếu ta muốn giải quyết những vấn đề như thế, những gì ta thấy diễn ra ở San Francisco và những nơi khác, ta cần phải nghiêm túc về việc thực thi những luật lệ mà ta đã có sẵn”.
Một phụ nữ đã bị bắn chết hồi tuần trước ở San Francisco bởi một người đàn ông Mexico đã ở trong nước một cách bất hợp pháp sau khi bị trục xuất 5 lần. Cái chết của người phụ nữ này đã châm ngòi một lần nữa cho cuộc tranh luận về thực thi luật di trú và cải cách chính sách.
Ông Boehner nói tại một cuộc họp báo hôm qua: “Nếu chúng ta không thích các luật lệ sẵn có của chúng ta, thì chúng ta cần Quốc hội ngồi xuống giải quyết vấn đề này. Tôi muốn không chóng thì chầy, vấn đề phải được giải quyết”.
Ông Boehner nói ông hy vọng Hạ viện sẽ có quyết định trong năm nay.
