'Các công ty Mỹ bị phân biệt đối xử ở Trung Quốc'

Ông Gary Locke nói các mối quan ngại chính mà ông nghe được từ phía các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ là chính phủ Trung Quốc thiếu minh bạch và các doanh nghiệp nước ngoài không thể tin cậy vào sự đối xử công bằng ở Trung Quốc.

Ông Locke cho biết: “Các doanh nghiệp thường không biết đâu là luật lệ, hay các luật lệ được thực thi như thế nào hay các quyết định được thực hiện ra sao. Và có quá nhiều các chính sách của nhà nước phân biệt đối xử một cách lộ liễu hoặc kín đáo đối với các công ty nước ngoài."

Ông Locke nói điều này đặc biệt đúng trong lãnh vực năng lượng, nơi các dự án thường đòi hổi đầu tư hàng trăm triều đôla và phải mất mấy chục năm mới đem lại lợi nhuận.

Ông Locke nêu ra một thí dụ đáng lo ngại về những thách thức mà các doanh nghiệp Mỹ vấp phải hồi cuối năm ngoái.

Ông Locke nói: “Trung Quốc loan báo một hệ thống mới về chứng nhận cải tiến cho người bản xứ, dành ưu tiên cho quá trình mua hàng của chính phủ Trung Quốc. Nó sẽ dành lợi thế và công khai hỗ trợ cho các công ty thực hiện việc khảo cứu và phát triển tại Trung Quốc và đăng ký bằng sáng chế phát minh của họ tại Trung Quốc.”

Ông Locke nói dần dà các chính sách như thế sẽ dẫn đến hiện tượng thất thoát đầu tư nước ngoài.

Ông Locke đang hướng dẫn một phái đoàn thương mại gồm 24 công ty Hoa Kỳ đến Trung Quốc để quảng bá việc bán công nghệ năng lượng sạch.

Đầu tuần tới, Bộ trưởng Locke sẽ cùng với nhiều giới chức trong nội các tham dự cuộc Đối thoại Kinh tế và An ninh Hoa Kỳ-Trung Quốc tại Bắc Kinh. Ông cho biết họ sẽ nêu ra những mối quan ngại về tiếp cận thị trường và các rào cản đầu tư.

Ông nói một lãnh vực mà Bắc Kinh có thể giúp các công ty Hoa Kỳ tiếp cận nhiều hơn là trong lãnh vực năng lượng sạch. Washington lập luận rằng việc bán công nghệ này cho Trung Quốc sẽ giúp quân bình nền kinh tế của hai nước qua việc thúc đẩy xuất khẩu từ Hoa Kỳ và tạo ra hàng triệu công ăn việc làm.

Ông Locke nói trong tư cách là 2 nước đứng đầu thế giới về mặt sản sinh ra nhiều khí có hiệu ứng nhà kính, mà các nhà khoa học cho là góp phần gây ra sự biến đổi khí hậu, Trung Quốc và Hoa Kỳ có trách nhiệm hợp tác với nhau để quảng bá năng lượng sạch.

Ông Locke nói thêm: “Việc khai triển các kỹ thuật mới mà chúng ta cần đến để hạn chế việc thải khí có hiệu ứng nhà kính cũng có thể thúc đẩy một trong các cơ hội kinh tế lớn nhất trong thế kỷ thứ 21. Trên khắp thế giớ, năng lượng là một thị trường 6.000 tỷ đôla và khu vực tăng trưởng nhanh nhất là khu vực sạch hơn, xanh hơn.”

Trong mấy ngày vừa qua, các giới chức Trung Quốc đã nêu ra những mối quan ngại về các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ và các biện pháp này hạn chế ra sao đối với việc Trung Quốc tiếp cận các công nghệ tiên tiến. Đây là một trong nhiều đề tài mà Bắc Kinh trông đợi sẽ nêu lên trong các cuộc họp Đối thoại An ninh và Kinh tế.

Các giới chức Trung Quốc lập luận rằng các biện pháp hạn chế một phần là do mức thâm hụt mậu dịch khổng lồ giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Ông Locke cho biết Washington đang duyệt lại các biện pháp kiểm soát xuất khẩu và Hoa Kỳ sẽ hoàn tất một kế hoạch cải tổ các hạn chế này trong mùa hè năm nay.

Ông nói tuy việc bảo vệ công nghệ nhậy cảm và ứng dụng quân sự cần phải được tăng cường, các biện pháp kiểm soát khác về các hàng hóa kỹ thuật cao thông thường, là không hợp lý.