Đường dẫn truy cập

Thổ Nhĩ Kỳ bất bình vì Mỹ biểu quyết vụ tàn sát năm 1915 là diệt chủng


Một ủy ban Hạ Viện Hoa Kỳ đã chấp thuận một nghị quyết lên án vụ tàn sát người Armenia năm 1915, dưới thời Đế Quốc Ottoman, là một vụ diệt chủng, bác bỏ nỗ lực vào phút chót của chính phủ Obama muốn ngăn chặn nghị quyết này, và khiến quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ trở thành lạnh nhạt.

Sau khi nghị quyết được một ủy ban Hạ viện Hoa Kỳ thông qua, chính phủ Ankara đã mau chóng có phản ứng. Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Washington đã được triệu hồi ngay lập tức với lý do được mô tả là để tham khảo ý kiến.

Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ, ông Ahmet Davutoglu, mau chóng lên án vụ biểu quyết:

“Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không bị áp lực của quyết định này, và nói thêm rằng, quốc hội các nước khác không có nhiệm vụ phán xét lịch sử nước ông. Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng tự mình xử lý vấn đề này. Đây là một vấn đề danh dự quốc gia.”

Thổ Nhĩ Kỳ cực lực bác bỏ cáo buộc cho rằng nước họ phạm vào hành vi diệt chủng đối với sắc tộc thiểu số người Armenia hồi năm 1915. Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng, những cái chết này xảy ra trong một cuộc nội chiến mà nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ cũng bị thiệt mạng.

Cùng với chuyện là một vấn đề danh dự, những người quan sát nói rằng, chính phủ Ankara lo sợ rằng nếu Hoa Kỳ công nhận đây là một vụ diệt chủng thì việc đó sẽ đưa tới những vụ đòi bồi thường đông đảo của con cháu những người sống sót trong vụ tàn sát này đang sống ở Hoa Kỳ.

Điều trớ trêu là sự tức giận của chính phủ Ankara liên quan tới cuộc biểu quyết của Hoa Kỳ lại có thể gây hệ quả tai hại cho người Armenia trước hết. Tháng Mười năm ngoái các Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ và Armenia đã ký một nghị định thư bình thường hóa quan hệ giữa hai nước. Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Davutoglu cảnh cáo rằng những nỗ lực tiến lại gần nhau đó giờ đây có thể bị hủy hoại.

Ông Davtoglu nói rằng, sự can thiệp của tất cả các phe khác sẽ gây trở ngại cho tiến trình bình thường hóa quan hệ này. Ông cảnh báo Hạ Viện Hoa Kỳ rằng bất cứ sự can thiệp nào của Hoa Kỳ vào vấn đề này cũng sẽ gây tai hại cho cơ hội lịch sử về hòa bình giữa Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ.

Những chỉ trích của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã gia tăng, liên quan tới điều họ gọi là sự thất bại của Tòa Bạch Ốc không ngăn chặn được hành động này. Vào những ngày trước khi Hạ viện Hoa Kỳ biểu quyết, các nhà ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ sự bất mãn ngày càng gia tăng trước điều họ gọi là sự thiếu nỗ lực của Tòa Bạch Ốc để chống lại hành động của Hạ viện.

Bộ trưởng ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cảnh cáo rằng quan hệ giữa Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ đã bị tổn hại. Chính phủ Ankara đã nhiều lần cảnh báo cho Hoa Kỳ về những hậu quả của hành động này.

Nhưng hiện chưa được rõ liệu chính phủ Ankara có sẽ thực hiện lời đe dọa như vậy hay không. Những người quan sát nói rằng, điều có thể xác định một quyết định như vậy là liệu Tổng Thống Barack Obama có sử dụng sức mạnh chính trị của ông như các Tổng Thống Hoa Kỳ trước đây đã làm, và ngăn chặn không để nghị quyết dược đem ra trước toàn thể Hạ viện biểu quyết.

Tin Vắn Thế Giới

XS
SM
MD
LG