Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có chuyến thăm bất ngờ nhân dịp Lễ Tạ ơn đến Afghanistan hôm 28/11 để úy lạo binh sỹ Mỹ và nói ông tin rằng phiến quân Taliban sẽ đồng ý ngừng bắn trong cuộc chiến kéo dài nhất của Mỹ.
Chuyến thăm này là lần đầu tiên ông Trump tới Afghanistan kể từ khi trở thành tổng thống Mỹ và diễn ra một tuần sau khi Washington và Kabul thực hiện việc trao đổi tù nhân vốn làm tăng hy vọng hai phía sẽ đạt được một thỏa thuận hòa bình mà đến nay vẫn chưa thực hiện được.
“Taliban muốn có thỏa thuận và chúng tôi đang gặp gỡ họ”, ông Trump nói với các phóng viên sau khi đến Afghanistan sau chuyến bay đêm bí mật vì lý do an ninh.
“Chúng tôi nói rằng đó phải là một lệnh ngừng bắn và họ từng không muốn ngừng bắn nhưng bây giờ họ lại muốn, tôi tin thế. Có lẽ mọi việc sẽ tiến triển như thế”.
Các thủ lĩnh Taliban nói với Reuters rằng một lần nữa họ đã có các cuộc họp với các quan chức cấp cao của Mỹ tại Doha kể từ cuối tuần trước, và họ có thể sẽ sớm nối lại các cuộc hòa đàm chính thức.
Ông Zabihullah Mujahid, phát ngôn nhân của nhóm phiến quân Hồi giáo cực đoan này, nói với Reuters hôm 29/11 rằng họ ‘đã sẵn sàng khởi động lại các cuộc đàm phán’.
“Lập trường của chúng tôi vẫn vậy. Nếu hòa đàm bắt đầu, nó phải được nối lại ở chỗ mà nó đã ngưng lại”, ông Mujahid nói với Reuters.
“Chúng tôi hy vọng rằng chuyến thăm của ông Trump đến Afghanistan sẽ chứng tỏ rằng ông ấy nghiêm túc muốn khởi động lại cuộc đàm phán. Chúng tôi không nghĩ rằng ông ấy có nhiều sự lựa chọn”, một tư lệnh cấp cao của Taliban nói với Reuters với điều kiện giấu tên.
Chuyên cơ Không lực Một của tổng thống đã hạ cánh xuống sân bay Bagram vào tối muộn ngày 28/11, với sự tháp tùng của cố vấn an ninh quốc gia Robert O'Brien, một nhóm nhỏ các phụ tá và các đặc vụ của Sở Mật vụ.
Ông Trump đã gặp Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani và phục vụ món gà tây cho số binh lính Mỹ trước khi ngồi xuống ăn bữa tối Lễ Tạ ơn cùng với họ. Ông nói chuyện và chụp ảnh với một số binh sỹ Mỹ được triển khai ở quốc gia này.
“Các bạn đang thực hiện sứ mạng rất tuyệt. Thật vinh dự khi có mặt ở đây”, ông nói.
Đây mới chỉ là chuyến thăm thứ hai của ông Trump đến một khu vực chiến sự. Ông là tổng thống Mỹ chưa bao giờ phục vũ trong quân ngũ và thường chế giễu sự can dự của Mỹ vào các cuộc xung đột nước ngoài là ‘sai lầm tốn kém’. Ông đã đến Iraq vào năm 2018 trong dịp Giáng sinh để úy lạo binh sỹ.
Khi đến Afghanistan, ông Trump đã được Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, chào đón. Ông Milley hôm 27/11 cho biết các cuộc hòa đàm phán để chấm dứt cuộc chiến 18 năm ở Afghanistan ‘sắp sửa’ có kết quả.
Ông Trump muốn chấm dứt sự can dự của Mỹ vào Afghanistan từ những ngày ông còn là ứng viên ra tranh cử tổng thống.
Nhưng các cuộc đàm phán giữa Taliban và Hoa Kỳ đã sụp đổ hồi tháng 9 sau khi ông Trump hoãn cuộc họp đã được lên lịch với các thủ lĩnh Taliban tại Trại David với lý do Taliban gia tăng các hành động bạo lực.
Quân đội Hoa Kỳ cho biết kể từ đó họ đã tăng cường tấn công và pháo kích Taliban nhằm gây áp lực buộc phiến quân trở lại bàn đàm phán.
Hy vọng cho hòa bình đã tăng vào đầu tháng này, khi Taliban thả các con tin người Mỹ và Úc.
Tổng thống Ghani nhấn mạnh sự cần thiết phải dừng cuộc chiến. Ông đã viết trên Twitter sau khi gặp ông Trump: “Nếu Taliban chân thành trong cam kết muốn có thỏa thuận hòa bình, họ phải chấp nhận ngừng bắn”.
