Trung Quốc đang xem xét hạn chế xuất khẩu các khoáng chất đất hiếm quan trọng cho các nhà thầu quốc phòng của Mỹ như tập đoàn Lockheed Martin để sản xuất các vũ khí tinh vi và chiến đấu cơ F-35, tờ Financial Times đưa tin hôm 16/2.
“Chính phủ muốn biết liệu Mỹ có thể gặp khó khăn trong việc chế tạo chiến đấu cơ F-35 hay không nếu Trung Quốc áp đặt lệnh cấm xuất khẩu”, Financial Times dẫn lời một cố vấn của chính phủ Trung Quốc nói.
Tờ báo cũng dẫn nguồn tin từ các nhà điều hành trong ngành cho biết các quan chức Trung Quốc đã hỏi họ về mức độ ảnh hưởng của các công ty ở Mỹ và châu Âu nếu như Trung Quốc hạn chế xuất khẩu đất hiếm trong một cuộc tranh chấp song phương.
Động thái này khiến dư luận lại chú ý vào nguyên liệu đất hiếm, vốn được sử dụng trong nhiều lĩnh vực từ điện thoại thông minh đến máy bay chiến đấu, và từng là trọng tâm trong mối quan hệ thương mại đang xấu đi giữa Trung Quốc và Mỹ.
Trung Quốc kiểm soát hầu hết sản lượng đất hiếm được khai thác trên thế giới, với sự kiểm soát chặt chẽ hơn nữa đối với ngành công nghiệp này, khiến cho các ngành công nghiệp của Mỹ có rất ít lựa chọn để đảm bảo nguồn cung ngắn hạn ngay lập tức nếu như các biện pháp hạn chế được đưa ra.
Tháng trước, chính phủ Trung Quốc ban hành dự thảo hướng dẫn cho lĩnh vực này, với các đề xuất bao gồm các doanh nghiệp phải tuân thủ quy định xuất khẩu và khả năng quốc gia sẽ hạn chế hoặc đình chỉ thăm dò và chế biến đất hiếm để bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.
Trung Quốc chiếm 80% lượng đất hiếm nhập khẩu vào Mỹ và Bắc Kinh từng chuẩn bị kế hoạch hạn chế các lô hàng như một cách để nhắm vào Washington. Mặc dù những hạn chế này chưa bao giờ xảy ra, nhưng nó đã thúc đẩy chính phủ Mỹ tìm cách cắt giảm sự phụ thuộc vào một nguồn cung duy nhất.
Năm ngoái, Tổng thống Donald Trump đã ký một lệnh hành pháp nhằm mở rộng sản lượng khoáng sản đất hiếm trong nước, một năm sau khi Bộ Quốc phòng được lệnh thúc đẩy sản xuất nam châm từ đất hiếm. Hoa Kỳ cũng trao cho công ty Lynas Rare Earths, nhà sản xuất lớn nhất bên ngoài Trung Quốc, một hợp đồng để tăng cường khả năng sản xuất.
Chính quyền Tổng thống Trump đã thực hiện nhiều hành động để ngăn cản nỗ lực của Trung Quốc nhằm thống trị nhiều ngành công nghệ cao, trong khi Tổng thống Joe Biden vẫn chưa thay đổi nhiều chính sách đó.
Trong cuộc trò chuyện đầu tiên trên cương vị tổng thống với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Biden đã nêu quan ngại của ông về “các hoạt động kinh tế cưỡng bức và không công bằng” của Bắc Kinh cũng như tình trạng vi phạm nhân quyền ở khu vực Tân Cương.
