Lãnh đạo của nhóm nổi dậy M23 nói rằng chính phủ Cộng hòa Dân chủ Congo phải chịu trách nhiệm về cuộc hòa đàm, được tổ chức ở nước láng giềng Uganda, bị đổ vỡ.
Hòa đàm được tổ chức tiếp theo sau một thỏa thuận của các nhà lãnh đạo tại Hội nghị Quốc Tế về Vùng Đại hồ nhằm giúp chấm dứt tình trạng bạo động ở miền đông Cộng hòa Dân chủ Congo.
Ông Bertrand Bisimwa, lãnh đạo nhóm nổi dậy M23 nói:
“Chính phủ Kinshasa không có mặt ở Kampala, các giới chức của họ đã quay lại Kinshasa và chúng tôi không biết vì sao. Tuy nhiên phái đoàn của chúng tôi đang ở Kampala, chúng tôi chờ phía chính phủ Kinshasa đến, và chúng tôi nghĩ rằng nếu họ đến chúng tôi có thể tiếp tục cuộc đàm phán.”
Ông nói rằng các thành viên trong nhóm của ông bất bình về việc phía chính phủ thiếu quyết tâm đối với các cuộc đàm phán.
Ông Bisimwa nói nhóm M23 muốn tất cả các chiến binh của họ được hưởng ân xá, nhưng chính phủ chưa đáp ứng yêu cầu này. Ông nói:
“Khi chính phủ Kinshasa nói rằng họ không thể cho chúng tôi hưởng ân xá, điều đó có nghĩa là họ không muốn có hòa bình trong nước. Nếu chính phủ nói họ không muốn thực hiện một chương trình tái thiết miền đông Cogo thì đây là một vấn đề lớn. Nếu chính phủ nói họ không thể hội nhập lực lượng của chúng tôi vào quân đội quốc gia, thì đây là một vấn đề lớn. Chúng tôi nghĩ rằng họ sẽ thay đổi lập trường nếu họ muốn có hòa bình trong đất nước của chúng tôi.”
Ông Bisimwa đưa ra nhận định sau khi nhóm nổi dậy giảm số người trong phái đoàn hòa đàm ở Uganda xuống chỉ còn 2 người, nhưng bác bỏ là họ từ bỏ thương thuyết với chính phủ. Cả 2 phía đã nói chuyện với nhà trung gian người Uganda, nhưng các cuộc họp của họ với ông đã giảm trong thời gian gần đây.
Ông Bisimwa cũng bác bỏ việc nhóm nổi dậy của ông nhận được sự ủng hộ từ Uganda và Rwanda. Ông nói:
“Khi chính phủ không thể giải quyết các vấn đề xã hội, họ chỉ vào một người nào đó, hay một nước nào đó để tố cáo đó là nguyên nhân của sự vô năng lực của họ, chúng tôi không ngạc nhiên về lời tố cáo này”
Hồi tháng 3, Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc ủy nhiệm cho một ‘lữ đoàn can thiệp’ đặc biệt ở Cộng hòa Dân chủ Congo để truy kích các nhóm võ trang ở miền đông nước này trong khuôn khổ của hoạt động giữ gìn hòa bình.
Lữ đoàn gồm hơn 3.000 binh sĩ của Tanzania, Nam Phi và Malawi, hoạt động trong khuôn khổ sứ mạng gìn giữ hòa bình của Liên hiệp quốc ở Congo, MONUSCO, nhưng được sự ủy nhiệm mạnh hơn để tấn công thành phần nổi dậy.
Tuy nhiên ông Bisimwa nói chính phủ dường như thờ ơ trong các cuộc hòa đàm sau khi Liên hiệp quốc loan báo lữ đoàn can thiệp mới sắp đến. Ông nói:
“Ngay cả khi chúng tôi đang đàm phán ở Kampala, họ đã đi đến Liên hiệp quốc để đưa lữ đoàn đến chống lại chúng tôi. Điều đó có nghĩa là họ không cần hòa bình trong nước. Họ chỉ cần chiến thắng M23, không cần hòa bình cho nhân dân chúng tôi.”
Hòa đàm được tổ chức tiếp theo sau một thỏa thuận của các nhà lãnh đạo tại Hội nghị Quốc Tế về Vùng Đại hồ nhằm giúp chấm dứt tình trạng bạo động ở miền đông Cộng hòa Dân chủ Congo.
Ông Bertrand Bisimwa, lãnh đạo nhóm nổi dậy M23 nói:
“Chính phủ Kinshasa không có mặt ở Kampala, các giới chức của họ đã quay lại Kinshasa và chúng tôi không biết vì sao. Tuy nhiên phái đoàn của chúng tôi đang ở Kampala, chúng tôi chờ phía chính phủ Kinshasa đến, và chúng tôi nghĩ rằng nếu họ đến chúng tôi có thể tiếp tục cuộc đàm phán.”
Ông nói rằng các thành viên trong nhóm của ông bất bình về việc phía chính phủ thiếu quyết tâm đối với các cuộc đàm phán.
Ông Bisimwa nói nhóm M23 muốn tất cả các chiến binh của họ được hưởng ân xá, nhưng chính phủ chưa đáp ứng yêu cầu này. Ông nói:
“Khi chính phủ Kinshasa nói rằng họ không thể cho chúng tôi hưởng ân xá, điều đó có nghĩa là họ không muốn có hòa bình trong nước. Nếu chính phủ nói họ không muốn thực hiện một chương trình tái thiết miền đông Cogo thì đây là một vấn đề lớn. Nếu chính phủ nói họ không thể hội nhập lực lượng của chúng tôi vào quân đội quốc gia, thì đây là một vấn đề lớn. Chúng tôi nghĩ rằng họ sẽ thay đổi lập trường nếu họ muốn có hòa bình trong đất nước của chúng tôi.”
Ông Bisimwa đưa ra nhận định sau khi nhóm nổi dậy giảm số người trong phái đoàn hòa đàm ở Uganda xuống chỉ còn 2 người, nhưng bác bỏ là họ từ bỏ thương thuyết với chính phủ. Cả 2 phía đã nói chuyện với nhà trung gian người Uganda, nhưng các cuộc họp của họ với ông đã giảm trong thời gian gần đây.
Ông Bisimwa cũng bác bỏ việc nhóm nổi dậy của ông nhận được sự ủng hộ từ Uganda và Rwanda. Ông nói:
“Khi chính phủ không thể giải quyết các vấn đề xã hội, họ chỉ vào một người nào đó, hay một nước nào đó để tố cáo đó là nguyên nhân của sự vô năng lực của họ, chúng tôi không ngạc nhiên về lời tố cáo này”
Hồi tháng 3, Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc ủy nhiệm cho một ‘lữ đoàn can thiệp’ đặc biệt ở Cộng hòa Dân chủ Congo để truy kích các nhóm võ trang ở miền đông nước này trong khuôn khổ của hoạt động giữ gìn hòa bình.
Lữ đoàn gồm hơn 3.000 binh sĩ của Tanzania, Nam Phi và Malawi, hoạt động trong khuôn khổ sứ mạng gìn giữ hòa bình của Liên hiệp quốc ở Congo, MONUSCO, nhưng được sự ủy nhiệm mạnh hơn để tấn công thành phần nổi dậy.
Tuy nhiên ông Bisimwa nói chính phủ dường như thờ ơ trong các cuộc hòa đàm sau khi Liên hiệp quốc loan báo lữ đoàn can thiệp mới sắp đến. Ông nói:
“Ngay cả khi chúng tôi đang đàm phán ở Kampala, họ đã đi đến Liên hiệp quốc để đưa lữ đoàn đến chống lại chúng tôi. Điều đó có nghĩa là họ không cần hòa bình trong nước. Họ chỉ cần chiến thắng M23, không cần hòa bình cho nhân dân chúng tôi.”
