Hoa Kỳ tuyên bố là việc Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế, IAEA, hôm thứ Sáu biểu quyết lên án mạnh mẽ Iran chứng tỏ là quốc tế ngày càng mất lòng tin vào việc Iran đoan quyết là chương trình hạt nhân của họ chỉ có mục đích ôn hòa. Tòa Bạch Ốc nói rằng không còn thời gian cho những biện pháp ngoại giao về chương trình hạt nhân của Iran nữa. Thông Tín Viên David Gollust của Đài VOA tường trình từ Bộ Ngoại giao
Chính quyền Obama tích cực hoạt động sau hậu trường để hậu thuẫn cho việc phản đối mạnh mẽ Iran về sự thiếu hợp tác của nước này trong vấn đề hạt nhân.
Hoa Kỳ cho rằng cuộc biểu quyết của IAEA hôm thứ Sáu được sự ủng hộ của những cường quốc chính yếu trên thế giới gồm cả Nga và Trung Quốc chứng tỏ phía Iran cần phải cấp kỳ đáp ứng với sự thiếu tin tưởng ngày càng tăng của thế giới về ý đồ hạt nhân của nước này.
Hội đồng điều hành của tổ chức giám sát về hạt nhân của Liên Hiệp Quốc đã bỏ phiếu tại Vienna với tỉ số 25 trên 3 với 6 phiếu trắng lên án Iran về việc che dấu cho tới mãi gần đây mới tiết lộ sự hiện hữu của một cơ sở ngầm hầu hết được xây dưới mặt đất gần Qom nhằm tinh chế Uranium.
Biện pháp này lần đầu tiên được tán đồng trong gần 4 năm nay để chống lại Iran, phản ánh sự mất kiên nhẫn của quốc tế đối với việc Iran từ chối chấp nhận toàn bộ một kế hoạch dự trù được chấp nhận cách đây hai tháng nhằm làm giảm thiểu thật nhiều sự quan tâm của thế giới về chương trình hạt nhân của Iran.
Theo đề nghị của ông Mohamed elBaradei, người đứng đầu IAEA, Iran sẽ gởi ra nước ngoài hầu hết chất uranium nâng cấp được dự trữ bấy lâu nay để đổi lấy nhiên liệu uranium được tinh chế cao để dùng trong các lò phản ứng nghiên cứu y học tại Tehran.
Một thông cáo của Tòa Bạch Ốc cho biết là đa số phiếu áp đảo tại IAEA chứng tỏ quyết tâm và sự đoàn kết của cộng đồng thế giới đối với chương trình hạt nhân của Iran và sự đồng thuận rộng rãi trong việc đòi Iran đáp ứng với những nghĩa vụ quốc tế và phải minh bạch trong những hoạt động của Tehran.
Thông cáo cũng cho biết là Hoa Kỳ vẫn muốn có một giải pháp ngoại giao cho vấn đề này nhưng thời hạn cũng như sự kiên nhẫn quốc tế đã hết rồi. Đây là sự cảnh báo cũng đã được Ðại sứ Hoa Kỳ tại IAEA Glynn Davies nêu lên hôm thứ Sáu tại Vienna.
Ông Davies nói: “Hoa Kỳ vẫn quyết tâm theo đuổi giải pháp ôn hòa để giải quyết những quan ngại của cộng đồng quốc tế về chương trình hạt nhân của Iran. Chúng tôi sẵn sàng giao tiếp với Iran, để cùng làm việc tìm một giải pháp ngoại giao cho vấn nạn mà Iran tự tạo ra cho họ, nếu như Iran muốn chọn con đường đó, tuy nhiên sự kiên nhẫn của chúng ta và của cộng đồng quốc tế có giới hạn.”
Tòa Bạch Ốc nói rằng nếu không chịu đáp ứng nghĩa vụ, Iran sẽ phải chịu trách nhiệm “vì sự cô lập ngày càng tăng đối với họ và các hậu quả cho chính họ.”
Một quan chức cao cấp thuộc Bộ Ngoại Giao nói với các phóng viên báo chí rằng cuộc biểu quyết của Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế, nhấn mạnh thông điệp rằng các cường quốc cam kết cùng đề ra 'những hậu quả' - ngụ ý là sẽ có các biện pháp chế tài cùng với các bước trừng phạt khác nữa - nếu Iran không chứng tỏ là một đối tác thiện chí.
Giới chức này không đi xa đến mức đưa ra dự đoán rằng Nga và Trung Quốc, hai nước trước đây đã từng ngăn chặn việc thông qua nghị quyết mưu tìm biện pháp cô lập Iran, sẽ thỏa thuận với các biện pháp trừng phạt mới của Liên hiệp quốc.
Tuy nhiên ông nói rằng cả 2 nước này cam kết hỗ trợ một chiến lược song hành tưởng thưởng nếu Iran chịu hợp tác, hoặc trừng phạt nếu nước này không hợp tác.
Quan chức cao cấp của Bộ Ngoại Giao nói rằng cả 2 cường quốc này đã đóng một vai trò hữu ích trong việc thuyết phục các thành viên của Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế hỗ trợ cho nghị quyết, và Trung Quốc đã đề nghị ngôn từ sử dụng trong bản dự thảo chung cuộc.
Ông cũng nói rằng Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama tạm đình hoãn cho đến cuối năm để quyết định liệu giải pháp ngoại giao với Iran có khả thi hay không, và ông nói rằng vì cuối năm đã gần kề, nên 'ý kiến về vấn đề này cần phải được đưa ra.'
Trả lời câu hỏi liệu Hoa Kỳ có đồng ý với tuyên bố của Tổng Giám đốc Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế elBaradei đưa ra hôm thứ năm rằng việc giao tiếp với Iran về vấn đề hạt nhân đang lâm vào tình trạng 'bế tắc', giới chức Bộ Ngoại Giao nói rằng chính quyền Mỹ 'rất tôn trọng' các quan điểm của ông elBaradei, và rằng ông Tổng giám đốc Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế 'diễn đạt một cách chính xác vị thế của chúng ta hiện nay, và những mối quan ngại mà tất cả chúng ta cùng chia sẻ.'
