Trong một hành động nhằm giải quyết những vụ tranh chấp có từ lâu nay, Trung Quốc và Việt Nam cam kết biến những vùng biên giới mà hai bên đang tranh tụng thành những vùng phát triển kinh tế và cùng nhau khai thác những vùng có nhiều dầu lửa ở ngoài khơi duyên hải Việt Nam trong tương lai.
Cam kết vừa kể đã đạt được trong chuyến viếng thăm Trung Quốc mới đây của Thủ Tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng.
Tin của AFP và Reuters cho hay vào lúc kết thúc chuyến viếng thăm của ông Dũng hôm Chủ Nhật, Bắc Kinh và Hà Nội thỏa thuận thực hiện một cuộc nghiên cứu chung trong vùng hải phận bên ngoài vịnh Bắc Bộ càng sớm càng tốt và sẽ từ từ xúc tiến các cuộc thương thảo về việc đánh dấu mốc trên vùng biển và cùng chung khai thác những vùng này.
Bản thông cáo chung này như vậy chưa giải quyết được vấn đề nóng bỏng liên quan tới quần đảo Trường Sa, một vùng đất trên biển Đông mà Đài Loan, Brunei, Malaysia và Philippines cũng nhận là thuộc chủ quyền của mình.
Tuy nhiên, Trung Quốc và Việt Nam cam kết hợp tác trong các cuộc nghiên cứu đại dương, bảo vệ môi trường, dự báo thời tiết và thủy văn, khai thác dầu và trao đổi tin tức giữa quân đội hai nước.
Reuters cho biết hai nước thỏa thuận tìm một giải pháp cho cuộc tranh chấp biên giới trên bộ trong năm nay, đồng thời tìm một giải pháp căn bản và trường cửu cho cuộc tranh chấp biên giới trên biển.
AFP cho rằng dù vẫn không rõ ràng trong chi tiết và trong chuyện xác định thời gian, bản tuyên bố chung cũng đã đánh dấu một đổi thay trong quan hệ giữa hai nước.
Cuộc tranh chấp trong biển Đông, trong đó chiến hạm Trung Quốc từng nổ súng vào tầu đánh cá Việt Nam, đã khuấy động tinh thần dân tộc và tạo ra các vụ phản kháng bài Trung Quốc trên đường phố tại Việt Nam.
Theo ông Carl Thayer, chuyên viên vấn đề Việt Nam tại Viện Đại Học Quốc Phòng của Úc, bản tuyên bố chung giữa Việt Nam và Trung Quốc là một biện pháp xây dựng niềm tin quan trọng giữa hai nước có thể là những nước chính yếu trong cuộc tranh chấp. Ông Thayer nói rằng thỏa thuận xúc tiến tích cực trên những vùng tranh chấp là một đóng góp đáng kể cho hòa bình và an ninh trong khu vực.
Trước đây trong năm nay, Bắc Kinh đã làm Hà Nội phẫn nộ khi Bắc Kinh cảnh cáo sẽ không cho hãng dầu Exxon Mobil hoạt động tại Trung Quốc nếu hãng này không rút ra khỏi một khế ước khai thác dầu chung với Việt Nam.
