Ngày 18/11, Nga nói rằng họ hy vọng sẽ trao đổi tù nhân với Hoa Kỳ để đổi lại thương nhân buôn bán vũ khí người Nga bị kết án Viktor Bout, có biệt hiệu là “Thương buôn tử thần”, trong một cuộc trao đổi có khả năng sẽ bao gồm ngôi sao bóng rổ Mỹ Brittney Griner.
Giữa thời điểm xảy ra cuộc chiến đẫm máu nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai, Nga và Hoa Kỳ đang tìm kiếm một thỏa thuận có thể đưa những người Mỹ bị bỏ tù, bao gồm cả Griner, trở về Mỹ để đổi lấy ông Bout.
“Tôi muốn hy vọng rằng triển vọng không chỉ vẫn còn mà đang được củng cố, và rằng thời điểm sẽ đến khi chúng tôi đạt được một thỏa thuận cụ thể”, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov được Interfax dẫn lời nói.
“Người Mỹ đang thực hiện một số hoạt động bên ngoài, chúng tôi đang làm việc chuyên nghiệp thông qua một kênh đặc biệt được thiết kế cho việc này”, ông Ryabkov nói. “Viktor Bout nằm trong số những người đang được thảo luận, và chúng tôi chắc chắn tin tưởng vào một kết quả khả quan”.
Đối với hai cựu thù Chiến tranh Lạnh, và hiện đang vật lộn với cuộc đối đầu gay gắt nhất kể từ Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962, thì cuộc trao đổi sẽ đánh dấu một trong những vụ hoán đổi tù nhân phi thường trong lịch sử hai nước.
Những nhận xét lạc quan rõ ràng từ ông Ryabkov, người chịu trách nhiệm về quan điểm của Bộ Ngoại giao Nga về châu Mỹ và về kiểm soát vũ khí, đi ngược lại với những tuyên bố trước đây của Moscow là cảnh báo Washington chớ dùng ngoại giao phóng thanh để trao đổi tù nhân.
Vụ hoán đổi có thể bao gồm Griner, người đang thụ án 9 năm tù ở Nga sau khi bị kết án về tội ma túy, và Paul Whelan, người đang thụ án 16 năm ở Nga sau khi bị kết tội gián điệp mà ông phủ nhận.
Được mệnh danh là “Thương buôn tử thần” và “kẻ phá cấm vận” vì khả năng vượt qua các lệnh cấm vận vũ khí, Bout là một trong những kẻ bị truy nã gắt gao nhất thế giới trước khi bị bắt vào năm 2008 với nhiều tội danh liên quan đến buôn bán vũ khí.
Trong gần hai thập niên, Bout là một trong những tay buôn vũ khí khét tiếng nhất thế giới, chuyên bán vũ khí cho các quốc gia bất hảo, các nhóm nổi dậy và lãnh chúa giết người ở châu Phi, châu Á và Nam Mỹ.
Nhưng vào năm 2008, Bout đã sa lưới Hoa Kỳ.
Bout bị bắt gặp trước camera khi đồng ý bán cho các đặc vụ ngầm của Mỹ đóng giả là đại diện của quân du kích cánh tả FARC của Colombia 100 tên lửa đất đối không, mà họ sẽ sử dụng để tiêu diệt quân đội Mỹ. Ngay sau đó, ông này bị cảnh sát Thái Lan bắt giữ.
Bout bị xét xử về các cáo buộc liên quan đến FARC, mà ông ta đã phủ nhận, và vào năm 2012 bị kết tội và bị tòa án ở Manhattan kết án 25 năm tù, là mức án tối thiểu.
Kể từ đó, nhà nước Nga rất muốn và tìm cách đưa ông này hồi hương.
Diễn đàn