Human Rights Watch nói Tổng thống Ai Cập Abdel-Fatah el-Sissi phải bị điều tra về việc có thể đã vi phạm nhân quyền vì vụ giết hại hàng trăm người biểu tình hồi năm ngoái tại Cairo.
Trong một phúc trình mới công bố hôm thứ Ba, tổ chức này đưa ra kết luận sau một năm điều tra về 6 tuần lễ đàn áp bạo động nhắm vào những người biểu tình chống lại việc lật đổ cựu tổng thống Mohamed Morsi.
Hơn 1,000 người thiệt mạng trong vụ mà Human Rights Watch gọi là ở mức độ chưa từng thấy những người biểu tình thiệt mạng tại Ai Cập khi cảnh sát và lực lượng an ninh cố ý dùng vũ lực quá đáng.
Phúc trình cho biết ông Sissi lúc đó là Tổng tư lệnh quân đội phải bị điều tra cùng với Bộ trưởng Nội vụ Mohamed Ibrahim và ông Medhat Menshawy, là người chỉ huy những lực lượng trấn áp những người biểu tình làm cho nhiều người thiệt mạng.
Trong nhiều ngày chính phủ cảnh báo sẽ tiến vào truy dẹp những trại của người biểu tình chung quanh ngôi đền Rabaa al-Adawiya mà các giới chức cho rằng đã gây phương hại cho trật tự công cộng và xúi giục khủng bố. Tuy nhiên phúc trình nói rằng những cảnh báo cho biết lúc nào chính phủ sẽ hành động là không đủ.
Human Rights Watch nói có một số bằng chứng là những người biểu tình tấn công các lực lượng an ninh, nhưng phản ứng của các lực lượng này đã lên đến mức trừng phạt quá đáng những người biểu tình đa số là ôn hoà. Có hơn 800 người thiệt mạng trong vụ này.
Human Rights Watch nói việc đối phó với những người biểu tình thân Morsi trong khoảng thời gian giữa ngày 5 tháng 7 và 17 tháng 8 năm ngoái đã lên đến mức là “những cuộc tấn công có toan tính gây chết người và quá mức,” và việc giết người này được xem là tội ác chống nhân loaiï.
Phúc trình nói Ai Cập không có điều tra tư pháp đáng tin cậy nào về vụ này hay trừng phạt và thúc đẩy chính phủ điều tra những người chịu trách nhiệm bất cứ việc vi phạm nhân quyền nào. Phúc trình cũng khuyến cáo lực lượng an ninh chấm dứt việc “sử dụng vũ lực bất hợp pháp và quá mức,” và các giới chức cấn phải hợp tác với ủy ban tìm hiểu thực tế của Ai Cập liên hệ đến những vụ giết người hàng loạt.
Human Rights Watch cũng thúc đẩy Liên hiệp quốc thành lập một ủy ban điều tra để điều tra tất cả những vi phạm nhân quyền trong việc giết hàng loạt những người biểu tình tại Ai Cập.
Ông Sissi là người lãnh đạo lật đổ ông Morsi, tổng thống Ai Cập đầu tiên được dân bầu một cách dân chủ nhưng chỉ nắm quyền được hai năm trước khi có những cuộc biểu tình đông đảo quần chúng tham dự cáo buộc ông là độc chiếm quyền hành và thất bại trong việc cải thiện nền kinh tế. Việc đàn áp tổ chức Huynh đệ Hồi Giáo của ông Morsi cũng gồm việc bắt giữ nhiều nhà lãnh đạo hàng đầu của tổ chức này.
Trước khi phúc trình được công bố, hai viên chức Human Rights Watch nói Ai Cập cấm không cho họ vào nước này.
Giám đốc điều hành Kenneth Roth và giám đốc phụ trách Trung Đông Sarah Leah Whitson ngày hôm qua nói nhà cầm quyền giữ họ qua đêm tại phi trường Cairo trước khi từ chối không cho vào Ai Cập vì lý do an ninh.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Marie Harf nói Hoa Kỳ thất vọng là hai người này không được phép vào Ai Cập và Hoa Kỳ khuyến khích chính phủ Ai Cập mở cuộc điều tra minh bạch về cái chết của những người biểu tình.
