Không có thay đổi chính sách liên hệ đến những hoạt động về tự do hàng hải của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, Đô đốc Scott Swift, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, tuyên bố hôm 8/5.
Dưới thời chính quyền trước, hải quân Mỹ thực hiện những chuyến tàu như vậy qua Biển Đông khiến Trung Quốc tức giận. Chưa có chuyến tàu thực thi tự do hàng hải nào được thực hiện trong khu vực từ khi ông Trump lên nhậm chức.
Báo New York Times tuần trước loan tin các giới chức cao cấp Ngũ Giác Đài đã bác yêu cầu của Bộ Chỉ huy Lực lượng Mỹ tại Thái Bình Dương hồi tháng 3 đề nghị đi ngang qua Bãi cạn Scarborough đang có tranh chấp, một ngư trường đánh cá lớn mà Trung Quốc chiếm giữ vào năm 2012.
New York Times cho biết thêm là hai yêu cầu khác của Hải quân vào tháng 2 năm nay cũng bị bác bỏ.
Một số người cho rằng đây là một chỉ dấu cho thấy Hoa Kỳ muốn tránh sự phản đối của Trung Quốc trong khi chờ xem Trung Quốc tiến xa như thế nào trong việc giúp làm áp lực lên Bắc Triều Tiên để nước này từ bỏ chương trình phi đạn đạn đạo và hạt nhân.
Việc Trung Quốc tuyên bố có chủ quyền trên hầu hết Biển Đông nơi có khoảng 5.000 tỉ hàng hóa qua lại mỗi năm, đã gặp phải thách thức của Brunei, Malaysia, Philippines, và Việt Nam cũng như Đài Loan.
Hoa Kỳ chỉ trích việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo và củng cố các cơ sở quân sự ở đây, đồng thời bày tỏ quan ngại là các cơ sở này có thể dùng để hạn chế tự do hàng hải.
Cuối tháng trước, Đô đốc Harry Harris, Tư lệnh các Lực lượng Mỹ tại Thái Bình Dương, nói Hoa Kỳ sẽ sớm tiến hành những hoạt động tự do hàng hải tại Biển Đông nhưng không đề cập chi tiết.
Đô đốc Swift nay khẳng định không có thay đổi về tầm quan trọng mà Hoa Kỳ đặt trên vấn đề Biển Đông.
Ông nói “Chúng tôi đang chuẩn bị thực hiện khoảng 900 ngày hải hành tại Biển Đông trong năm nay.”
Về việc Trung Quốc gần đây tiết lộ tự đóng một tàu sân bay, Đô đốc Swift nói “Nếu anh có một nền kinh tế toàn cầu, anh cần có hải quân toàn cầu để bảo vệ nền kinh tế này. Tôi nghĩ Trung Quốc cần tàu sân bay để hỗ trợ cho chiến lược hàng hải của họ, nên tôi không quan ngại việc này.”
