Trung Quốc thông báo sẽ tiến hành tập trận trong vòng một tuần ở khu vực gần quần đảo Hoàng Sa hiện có tranh chấp với Việt Nam. Cuộc thao dượt quân sự này dự kiến sẽ kết thúc một ngày trước khi Tòa trọng tài Liên Hiệp Quốc ra phán quyết về vụ Philippines kiện Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ biển Đông.
Theo thông báo của Cục An toàn Hàng hải Trung Quốc, cuộc tập trận sẽ diễn ra từ ngày 5 tới 11/7, và trong khoảng thời gian này, tàu bè sẽ bị cấm vào vùng lãnh hải diễn ra cuộc thao dượt.
Ông Malcolm Cook, một nhà nghiên cứu cấp cao của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore, cho rằng cuộc tập trận “không nhắm vào Philippines” vì diễn ra ở khu vực cách xa quốc gia Đông Nam Á này, và vì Hoàng Sa không nằm trong vòng tranh chấp với Manila.
Chuyên gia này nhận định thêm:
“Nhìn chung, cuộc tập trận cho thấy Trung Quốc muốn chứng tỏ quyết tâm bảo vệ tuyên bố chủ quyền của mình ở biển Đông. Việc Bắc Kinh nói sẽ chặn các tàu bè [nước ngoài] cho thấy Trung Quốc coi đó là vùng đặc quyền của mình, chứ không coi đó là vùng biển quốc tế còn trong vòng tranh chấp với Việt Nam”.
Việt Nam chưa lên tiếng phản ứng về cuộc tập trận kéo dài nhiều ngày của Trung Quốc.
Tuần trước, tòa án ở La Haye, Hà Lan, cho biết họ sẽ loan báo quyết định về vụ kiện “đường lưỡi bò” vào ngày 12/7 tới đây.
Về việc này, trong ấn bản ra ngày 4/7, tờ Nhân dân Nhật báo của Trung Quốc một lần nữa lặp lại quan điểm của Bắc Kinh là “không chấp nhận” phán quyết của Tòa trọng tài.
Trung Quốc tuyên bố rằng Tòa này không đủ thẩm quyền để giải quyết tranh chấp biển Đông, và Bắc Kinh chỉ muốn đàm phán song phương với từng nước liên quan.
Theo tờ báo là cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bắc Kinh thừa nhận vụ việc sẽ gây phiền phức cho Trung Quốc không chỉ trên “mặt trận” ngoại giao mà còn gây tranh luận trong công chúng.
Nhân dân Nhật báo cũng đưa tin rằng Trung Quốc sẵn sàng thương thảo với Philippines nếu Manila phớt lờ phán quyết của tòa.
Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 1/7 đã lên tiếng nêu quan điểm của Hà Nội.
Trong một tuyên bố đăng tải trên trang web của Bộ này, ông Lê Hải Bình nói rằng “Việt Nam luôn theo dõi sát diễn biến vụ kiện và mong muốn Tòa Trọng tài sẽ đưa ra phán quyết công bằng và khách quan, tạo cơ sở cho việc giải quyết hòa bình các tranh chấp ở biển Đông”.
Cùng ngày, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố rằng nước ông sẽ không bao giờ thỏa hiệp về vấn đề chủ quyền.
Phát biểu tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh giữa tiếng vỗ tay vang dội, ông Tập nói: “Không quốc gia nào nên kỳ vọng chúng ta phải nuốt viên thuốc đắng, gây tổn hại tới các quyền lợi về chủ quyền, an ninh hoặc sự phát triển của chúng ta”.
Chủ tịch Tập tuyên bố nhân kỷ niệm 95 ngày thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc: “Chúng ta không bao giờ e sợ những điều phiền phức”.
Chính quyền của cựu Tổng thống Philippines Benigno Aquino đã kiện Trung Quốc ra Tòa Trọng tài vào đầu năm 2013.
Theo VOA, Reuters, AP
