Đài tưởng niệm các chiến sỹ đã hy sinh trong trận hải chiến Gạc Ma năm 1988 đã hoàn tất và sẽ được khánh thành vào ngày 15 tháng 7 năm 2017, báo chí trong nước đưa tin.
Tượng đài được đặt tại xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa, thuộc bắc bán đảo Cam Ranh. Sau hai năm thi công từ tháng 3 năm 2015, tượng đài đã hoàn tất giai đoạn 1.
Giai đoạn 1 bao gồm các hạng mục: phần tượng đài, khu trưng bày kỷ vật của các tử sỹ, quảng trường Hòa Bình, khuôn viên cây cảnh và lối lên xuống dành cho người khuyết tật.
Phần tượng đài chính có tên là “Những người nằm lại phía chân trời”, thể hiện một vòng tròn bao quanh những người lính đã chiến đấu và nằm lại giữa biển khơi với bàn tay nắm chặt lá cờ Việt Nam. Vòng tròn bao quanh được gọi là “Vòng tròn bất tử” tượng trưng cho hình ảnh 64 tử sỹ nắm tay nhau khẳng định chủ quyền của Việt Nam trên các hòn đảo chìm trong trận hải chiến Gạc Ma.
Trước bảo tàng trưng bày các kỷ vật có hình ảnh 64 bông hoa tượng trưng cho 64 tử sỹ bao quanh lá cờ Việt Nam.
Ngoài ra, quần thể khu tưởng niệm còn có một tấm bia lớn khắc danh tính của 64 chiến sỹ đã hy sinh đặt trước hương án. Đây được cho là nơi an ủi vong linh, thờ tự của những chiến sĩ đã ngã xuống trong trận chiến.
Tổng số vốn đầu tư cho công trình được cho là 130 tỷ đồng. Thông tấn xã Việt Nam cho biết số tiền đó có được là nhờ vào sự quyên góp của các tổ chức công đoàn và của người lao động trên cả nước cũng như của người dân trong và ngoài nước.
Buổi lễ khánh thành tượng đài vào ngày 15/7 theo dự kiến sẽ có sự tham dự của thân nhân 64 tử sỹ và 30 cựu chiến binh từng chiến đấu ở Gạc Ma cũng như quần đảo Trường Sa, tờ Dân Trí dẫn lời ông Nguyễn Hòa, chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Khánh Hòa cho biết.
Trong trận hải chiến ngày 14/3 năm 1988, hải quân Trung Quốc đã chiếm đảo chìm Gạc Ma và một số thực thể khác thuộc quần đảo Trường Sa vào lúc đó đang do Việt Nam kiểm soát, khiến 64 chiến sỹ Việt Nam hy sinh và 11 người khác bị thương.
Thắng lợi trong trận hải chiến đó đã đánh dầu lần đầu tiên Trung Quốc đưa quân đến quần đảo Trường Sa mà Bắc Kinh tuyên bố có chủ quyền. Kể từ đó, Trung Quốc đã củng cố vị trí của mình trên những thực thể chiếm được. Bắt đầu từ năm 2014, Trung Quốc đã cho tiến hành bồi đắp các thực thể này để xây dựng các cơ sở quân sự trên đó.
Mặc dù chính quyền Việt Nam cho xây cất tượng đài tưởng niệm Gạc Ma, nhưng những nhà hoạt động dân chủ trong nước lâu nay vẫn lên án việc chính quyền ngăn chặn họ có các hoạt động tưởng niệm trận hải chiến này.
