Philippines vừa tiếp cận các nước láng giềng như Malaysia và Việt Nam để thảo luận về một bộ quy tắc ứng xử riêng liên quan đến Biển Đông, Tổng thống nước này cho biết hôm 20/11, với lý do tiến triển còn hạn chế trong việc đạt được một hiệp ước khu vực rộng lớn hơn với Trung Quốc, theo Reuters.
Mối quan hệ giữa hai nước ngày càng căng thẳng hơn dưới thời Tổng thống Ferdinand Marcos (con), người ngày càng chỉ trích hành vi “hung hăng” của Trung Quốc trong khi nối lại mối quan hệ bền chặt với Hoa Kỳ, đồng minh theo hiệp ước duy nhất của Philippines.
Phát biểu tại Hawaii trong một sự kiện được phát trực tiếp, ông Marcos cho biết căng thẳng leo thang ở Biển Đông đòi hỏi Philippines phải hợp tác với các đồng minh và láng giềng để duy trì hòa bình trên tuyến đường thủy nhộn nhịp, trong bối cảnh tình hình hiện nay “xấu đi”.
“Chúng tôi vẫn đang chờ đợi bộ quy tắc ứng xử giữa Trung Quốc và ASEAN, đáng tiếc là tiến độ này diễn ra khá chậm”, ông Marcos nói, đề cập đến những nỗ lực của nhóm các quốc gia Đông Nam Á.
“Chúng tôi đã chủ động tiếp cận các quốc gia khác trong ASEAN mà chúng tôi đang có tranh chấp lãnh thổ, Việt Nam là một trong số đó, Malaysia là một quốc gia nữa và xây dựng quy tắc ứng xử của riêng chúng tôi”.
“Hy vọng việc này sẽ mở rộng hơn nữa và mở rộng sang các nước ASEAN khác”.
Đại sứ quán Trung Quốc, Malaysia và Việt Nam tại Manila không trả lời ngay lập tức khi họ được đề nghị bình luận về một bộ quy tắc có thể có.
Trung Quốc cho rằng xây dựng bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông là nhiệm vụ quan trọng đối với nước này và các nước ASEAN.
Tuy nhiên, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao nước này cảnh báo tại một cuộc họp báo thường kỳ rằng: “Bất kỳ động thái nào đi chệch khỏi khuôn khổ và đi ngược lại tinh thần của tuyên bố về cách ứng xử của các bên (DOC) ở Biển Đông đều vô hiệu”.
Ông Marcos phát biểu như trên sau cuộc gặp hôm 17/11 với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương tại San Francisco.
Các nhà lãnh đạo thảo luận các biện pháp nhằm giảm bớt căng thẳng ở vùng biển chiến lược có nhiều tranh chấp sau một loạt các vụ đối đầu trong năm nay.
Trong vài năm qua, ASEAN và Trung Quốc đã nỗ lực tạo ra một khuôn khổ để đàm phán về quy tắc ứng xử, một kế hoạch đã có từ năm 2002. Tuy nhiên, tiến độ vẫn chậm chạp bất chấp cam kết của tất cả các bên nhằm thúc đẩy và đẩy nhanh quá trình này.
Diễn đàn