Bộ trưởng Ngoại giao Philippines hôm 14/6 cho biết nước này đã đình chỉ lần thứ ba quyết định hủy bỏ “Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng” đã kéo dài hai thập niên với Hoa Kỳ, trong bối cảnh đang tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc ở Biển Đông, theo Reuters.
Bộ trưởng Ngoại giao Teodoro Locsin cho biết việc đình chỉ sẽ kéo dài thêm 6 tháng trong khi Tổng thống Rodrigo Duterte “nghiên cứu và cả hai bên sẽ giải quyết thêm những quan ngại của ông về các khía cạnh cụ thể của thỏa thuận”.
Philippines là đồng minh hiệp ước của Hoa Kỳ, và nhiều hiệp định quân sự phụ thuộc vào “Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng”, vốn đưa ra các quy định về việc luân chuyển hàng ngàn binh sĩ Hoa Kỳ ra, vào Philippines để tham gia các cuộc tập trận.
Năm ngoái, ông Duterte thông báo với Washington rằng ông sẽ hủy bỏ thỏa thuận. Việc này diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Philippines phẫn nộ về việc một thượng nghị sĩ và là đồng minh cũ của ông bị từ chối cấp thị thực vào Hoa Kỳ. Hiệp ước sẽ kết thúc vào tháng 8 nếu ông Duterte không gia hạn thêm lần thứ ba.
Thay đổi quyết định của ông diễn ra giữa lúc căng thẳng gia tăng giữa Philippines và Trung Quốc về vùng biển tranh chấp ở Biển Đông mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ.
Thời gian qua, Manila đã nhiều lần phản đối sự hiện diện “bất hợp pháp” và “đe dọa” của hàng trăm “dân quân hàng hải” Trung Quốc bên trong vùng đặc quyền kinh tế của mình.
Quyết định của ông Duterte cũng theo sau một thông báo của Hoa Kỳ rằng Philippines nằm trong số các quốc gia sẽ nhận được một phần trong số 80 triệu vắc xin COVID-19 mà nước này đang tài trợ.
Mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và thuộc địa cũ của họ đã trở nên phức tạp khi ông Duterte lên nắm quyền vào năm 2016 và việc ông thường xuyên lên án chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ trong khi lại tỏ ra gần gũi với Trung Quốc.
Đại sứ của Manila tại Washington Jose, Manuel Romualdez, nói với Reuters hôm 3/6 rằng hiệp ước quốc phòng kéo dài hai thập niên giữa Philippines và Hoa Kỳ đã được sửa đổi để làm cho nó “chấp nhận được” và “cùng có lợi” cho cả hai nước.
Manila trước đây không hài lòng về các vấn đề như thiếu quyền tài phán đối với các nhân viên Hoa Kỳ phạm tội ở Philippines và thiệt hại về môi trường trong các cuộc tập trận hàng hải.
