Ông Rodrigo Duterte, người sắp nhậm chức tổng thống Philippines hôm 27/6 nói ông sẽ không bình luận về tranh chấp giữa nước ông với Trung Quốc về Biển Đông cho đến khi tòa trọng tài của Liên Hiệp Quốc ra phán quyết.
Năm 2013, Manila đã nộp đơn khiếu nại ra Tòa Trọng tài Thường trực ở La Haye, đề nghị làm rõ các quyền kinh tế của Philippines theo Công ước LHQ về Luật Biển cũng như tuyên bố vô hiệu về đường 9 đoạn hay còn gọi là đường lưỡi bò mà Trung Quốc dùng để đòi chủ quyền ở Biển Đông.
Phát biểu ở Davao, nơi ông làm thị trưởng trong 22 năm, ông Duterte nói: “Chúng ta sẽ đợi phán quyết trước khi tôi ra tuyên bố gì trước công chúng. Chúng ta đang đợi phán quyết của tòa trọng tài. Chúng ta đừng làm phiền đến vấn đề đó. Tôi phải nói chuyện với mọi người trong chính phủ, đặc biệt là quân đội”.
Tuyên bố của ông Duterte phù hợp với chính sách của Tổng thống sắp mãn nhiệm Benigno Aquino là xuống thang căng thẳng với Trung Quốc bằng cách tránh các bình luận khiêu khích cho đến khi có phán quyết của tòa ở La Haye trong vài tuần tới. Các chuyên gia và nhà quan sát cho rằng nhiều khả năng phán quyết của tòa sẽ bất lợi cho Trung Quốc.
Việt Nam không công khai đứng cùng Philippines trong đơn khiếu nại. Hồi đầu tháng này, hôm 2/6, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam đã ra tuyên bố: "Là quốc gia trực tiếp liên quan tới tranh chấp ở Biển Đông, Việt Nam ủng hộ giải quyết vấn đề thông qua các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế. Chúng tôi mong muốn Tòa Trọng tài đưa ra phán quyết công bằng, khách quan, phù hợp luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS, đồng thời yêu cầu các bên liên quan tôn trọng pháp lý quốc tế được nêu ra trong công ước quan trọng này".
Trong một diễn biến khác, vào lúc ông Duterte đổi giọng về tranh chấp ở Biển Đông, tờ Nhân dân Nhật báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc hôm 27/6 đã đăng xã luận nói nước này có đủ khả năng dời đi một tàu hải quân của Philippines được dùng làm căn cứ tại một bãi cạn có tranh chấp.
Vào năm 1999, hải quân Philippines đã cố tình làm một tàu cũ bị mắc cạn tại Bãi Cỏ Mây, có tên quốc tế là Second Thomas Shoal, một nơi thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông, có tranh chấp giữa Philippines và Trung Quốc. Kể từ đó, họ cử một tiểu đội hơn 10 binh sỹ trú đóng trên con tàu. Trung Quốc đã nhiều lần phản đối và đòi di dời con tàu.
Bài xã luận của Trung Quốc nói nước này có đủ khả năng kéo con tàu của Philippines đi nhưng “vì sự ổn định của Biển Đông, Trung Quốc thể hiện thiện chí, kiên nhẫn và luôn luôn kiềm chế”.
Bài viết cũng nhắc lại rằng Trung Quốc sẽ không chấp nhận phán quyết của tòa trọng tài ở La Haye.
Theo Straitstimes, Yahoo, Scmp.
