Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo cho biết đã điện đàm với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh về hợp tác xử lý virus Corona, trong bối cảnh hãng Vietnam Airlines bay thẳng tới Mỹ để đưa công dân về nước.
“Tôi đã có cuộc trao đổi tuyệt vời với Phó Thủ tướng/Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh về sự phối hợp chặt chẽ trong cuộc chiến chống COVID-19”, ông Pompeo viết trên Twitter hôm 6/5.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ cũng nhắc tới việc đôi bên đang kỷ niệm 25 năm ngày bình thường hóa quan hệ ngoại giao Mỹ - Việt”, và nói thêm rằng hai nước “sẽ tiếp tục hợp tác vì một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở”.
Theo tuyên bố của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus, cuộc trao đổi này diễn ra hôm 5/5, tức một ngày trước khi Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có cuộc điện đàm mà theo Nhà Trắng, lãnh đạo của hai nước cựu thù cũng “đã thảo luận về đại dịch COVID-19” và “sự hợp tác chặt chẽ” nhằm “đánh bại” virus này.
Ngoài vấn đề hợp tác liên quan tới COVID-19, bà Ortagus cho biết rằng ông Pompeo và ông Minh còn “đạt đồng thuận về tầm quan trọng của việc bảo đảm tự do hàng hải và việc tự do theo đuổi cơ hội kinh tế khắp khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”.
Ngoài ra, theo phát ngôn viên này, Ngoại trưởng Pompeo cũng "nhấn mạnh tới sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Mỹ về việc Việt Nam nắm vị trí Chủ tịch [luân phiên] ASEAN cũng như việc tiếp tục củng cố mối quan hệ đối tác chiến lược Mỹ - ASEAN”.
Các hoạt động ngoại giao Việt – Mỹ xoay quanh vấn đề COVID-19 diễn ra trong bối cảnh Vietnam Airlines thực hiện chuyến bay thẳng mang tính thương mại đầu tiên tới Hoa Kỳ để đưa công dân về nước, gần một năm sau khi hãng này được Bộ Giao thông Vận tải Mỹ cấp phép.
Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội hôm 6/5 cho VOA Việt Ngữ biết rằng “một chuyến bay thẳng tới Hoa Kỳ cần một số giấy phép về an toàn, an ninh cũng như các quy định khác từ nhiều cơ quan chính phủ Mỹ”.
“Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội đã làm việc chặt chẽ với Vietnam Airlines để hỗ trợ xin các giấy phép này. Vietnam Airlines giờ đang trong tiến trình xin phê duyệt cuối cùng rồi sau đó sẽ có thể đặt ra ngày giờ cụ thể và đường bay cho các chuyến bay sơ tán theo như kế hoạch”, Đại sứ quán Mỹ nói trong một tuyên bố gửi cho VOA Việt Ngữ.
Theo thông tin từ Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài, chuyến bay có số hiệu VN1 đã cất cánh đi San Francisco vào sáng ngày 7/5.
Hiện chưa rõ hãng hàng không quốc gia của Việt Nam dự tính thực hiện bao nhiêu chuyến bay thẳng tới Mỹ để sơ tán công dân vì đại dịch COVID-19.
Một nguồn tin của VOA Việt Ngữ ở Bộ Giao thông Vận tải Mỹ cho biết rằng Vietnam Airlines “có kế hoạch tiến hành các chuyến bay [tới Mỹ] trong khoảng thời gian từ 6 đến 10/5”.
VOA Việt Ngữ đã liên lạc với Vietnam Airlines để hỏi thông tin về các chuyến bay này, cũng như những đồn đoán trên mạng xã hội về việc chuyến bay thẳng dự tính cất cánh ngày 2/5 “đã bị phía Mỹ từ chối vì giá vé cao, lên tới 2.000 đôla, dù đây là chuyến bay nhân đạo”, nhưng tới ngày 7/5 vẫn chưa nhận được phản hồi của Vietnam Airlines.
Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 3/5 nói rằng nguyên nhân là vì “Vietnam Airlines chưa tiếp nhận đủ các giấy phép cần thiết" do "thủ tục phía Hoa Kỳ liên quan đến nhiều cơ quan chức năng khác nhau”.
Cho tới sớm ngày 7/5, Mỹ đã ghi nhận gần 1,3 triệu người nhiễm virus Corona và có gần 74 nghìn ca tử vong, theo Reuters.
Trong khi đó tại Việt Nam, chính phủ cho biết đã có 271 người nhiễm virus xuất phát từ thành phố Vũ Hán, Trung Quốc và chưa có ca tử vong nào.
Tới nay, Hoa Kỳ cho biết đã hỗ trợ Việt Nam 9,5 triệu đôla để phòng chống virus Corona. Trong khi đó, chính phủ Việt Nam đã tặng Hoa Kỳ "200.000 khẩu trang vải kháng khuẩn sản xuất tại Việt Nam” và “trao tặng 50.000 khẩu trang y tế tới Văn phòng Nhà Trắng”.
