Hoa Kỳ sẽ sớm gửi trả những di dân băng qua biên giới Mỹ-Mexico trở lại Mexico để chờ đợi trong khi hồ sơ xin tị nạn của họ được xử lý, một thay đổi lớn trong chính sách di trú Mỹ vừa được chính quyền Tổng thống Trump loan báo ngày 20/12.
Giới hoạt động bảo vệ di dân và các chuyên gia nhân quyền lên án thay đổi này là bất hợp pháp và vi phạm quyền của người tị nạn.
Chính phủ Mexico cho biết sẽ chấp nhận một số di dân với lý do nhân đạo mà nhiều người cho rằng đây là sự nhượng bộ của tân Tổng thống Mexico, Andres Manuel Lopez Obrador, với chính quyền Mỹ.
Mô tả kế hoạch này trước một ủy ban của Quốc hội hôm 20/12, Bộ trưởng An ninh Nội địa Hoa Kỳ Kirstjen Nielsen nói “Chúng tôi muốn làm nản lòng nhục chí những ai khai gian để xin tị nạn.”
Đáp lại chính sách vừa công bố của Mỹ, Bộ Ngoại giao Mexico nhấn mạnh họ có quyền cho phép hay khước từ người ngoại quốc vào lãnh thổ của họ.
Tại cuộc họp báo hôm 20/12, người đứng đầu Viện Di trú Quốc gia Mexico, cơ quan quản lý di trú của nước này, ông Tonatiuh Guillén, tuyên bố Mexico không thể nhận di dân từ các nước khác cho tới khi nào có một khung sườn luật lệ.
Các giới chức Bộ An ninh Nội địa Mỹ nói với điều kiện ẩn danh rằng chính quyền Mexico cho biết người xin tị nạn sẽ được tiếp cận với luật sư tại Mexico và rằng di dân sẽ có thể vào đất Mỹ để tham dự các phiên tòa xét xử trường hợp của họ.
Bộ trưởng An ninh Nội địa Nielsen cho hay chính sách mới không áp dụng cho các trẻ em Trung Mỹ không có người lớn đi kèm. Những trường hợp này, theo luật Mỹ, được một số bảo vệ đặc biệt.
Có một số quan ngại rằng liệu chính quyền Mexico có bảo đảm an toàn cho những người tị nạn này hay không. Chính quyền nước này đang điều tra cái chết của 2 thiếu niên Honduras bị bắt cóc và sát hại tại thành phố biên giới Tijuana cuối tuần trước.
Tổng thống Trump hôm 24/11 đã lên Twitter khuyến cáo rằng di dân tại biên giới Mỹ-Mexico nên đợi ở Mexico cho tới khi nào đơn xin tị nạn của họ được các tòa án Mỹ chấp thuận.
Hàng ngàn di dân Trung Mỹ kéo tới thành phố biên giới Tijuana của Mexico khoảng 1 tháng qua khiến chính quyền Trump huy động quân đội tăng cường an ninh biên giới. Cùng lúc, nhà chức trách Mỹ cũng giới hạn số đơn xin tị nạn được nhận mỗi ngày, viện lý do không thể xử lý nhiều hơn.
Các vụ vượt biên bất hợp pháp tại biên giới Mỹ với Mexico giảm đáng kể từ cuối thập niên 70 nhưng trong những năm gần đây đơn xin tị nạn ngày càng tăng, ngày càng có nhiều gia đình Trung Mỹ và những trẻ em không người lớn đi kèm muốn di cư tới Mỹ.
