Hôm 11/1, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ công bố một chiến dịch vận động toàn cầu yêu cầu trả tự do cho các tù nhân chính trị đang bị giam cầm mà không có lý do chính đáng, trong đó có nhà báo độc lập Phạm Đoan Trang của Việt Nam.
Trong sáng kiến vận động phóng thích tù nhân lương tâm bị giam cầm vô cớ, gọi tắt là Sáng kiến Không Lý do chính đáng (Without Just Cause), Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong một tuyên bố: “Khi các tù nhân chính trị trên khắp thế giới bắt đầu một năm nữa sau song sắt, Hoa Kỳ tuyên bố khởi động sáng kiến Không có lý do chính đáng, nhằm nâng cao nhận thức quốc tế về hoàn cảnh của các tù nhân chính trị và gia đình họ, đồng thời ủng hộ việc trả tự do cho tất cả các cá nhân trên toàn thế giới bị giam giữ một cách bất công”.
Những cá nhân được nêu bật trong sáng kiến này là biểu tượng của nhiều tù nhân chính trị bị chính phủ giam giữ ở mọi khu vực trên thế giới, bộ cho biết thêm.
“Nhiều người phải chịu tra tấn, bạo lực trên cơ sở giới, điều kiện vô nhân đạo, cưỡng bức mất tích hoặc các hình thức lạm dụng khác. Một số bị giam giữ để trả thù vì phản đối ôn hòa, vạch trần tham nhũng hoặc đưa tin chỉ trích chính phủ”.
Nhà báo Phạm Đoan Trang, người đang thụ án tù 9 năm tại Việt Nam với cáo buộc “Tuyên truyền chống nhà nước”, được nêu tên trong số 16 tù nhân lương tâm đầu tiên trên toàn thế giới nằm trong sáng kiến này của Bộ Ngoại giao Mỹ. Đây là những người đã bị bỏ tù “vì thực thi nhân quyền của họ”, bộ này cho biết.
“Là một nhà báo và tác giả nổi tiếng, bà Phạm Đoan Trang đã vận động ôn hòa cho nhân quyền, pháp quyền và một Việt Nam hòa nhập hơn. Bà đã dũng cảm đưa tin về các vấn đề xã hội mà trước đây truyền thông Việt Nam không đưa tin và được trao giải Phụ nữ Can đảm Quốc tế 2022. Theo báo cáo, bà đã bị kết án chín năm tù vì những hoạt động nhân quyền của mình. Không ai phải sợ bị bỏ tù vì bày tỏ ý kiến một cách ôn hòa”, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa phản hồi ngay yêu cầu bình luận của VOA về chiến dịch vận động trả tự do cho bà Phạm Đoan Trang.
Từ bang California, bà Vi Trần, đồng giám đốc của tổ chức phi chính phủ LIV, đồng thời là một người bạn của Phạm Đoan Trang, nêu nhận định với VOA về chiến dịch này:
“Trường hợp của Phạm Đoan Trang được Bộ Ngoại giao Mỹ nêu tên trong 16 người đầu tiên này là một điều tốt cho tình hình nhân quyền Việt Nam. Tuy là Việt Nam trúng cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhưng mọi người cũng biết rằng sự thật ở Việt Nam - những quyền con người không được đảm bảo, đặc biệt là quyền của những người viết báo độc lập”.
“Tôi cảm thấy rằng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ rất quan tâm đến trường hợp của Phạm Đoan Trang và tình hình nhân quyền ở Việt Nam”, bà Vi Trần cho biết thêm.
Sáng kiến Không có Lý do Chính đáng là nỗ lực của Hoa Kỳ xuất phát từ các cam kết của Washington tại Hội nghị thượng đỉnh Dân chủ đầu tiên do Hoa Kỳ tổ chức diễn ra vào tháng 12/2021.
Chính quyền của Tổng thống Joe Biden nói rằng chiến dịch vận động này sẽ được Bộ Ngoại giao Mỹ thực hiện không chỉ ở Washington DC, mà còn ở các đại sứ quán và lãnh sự quán của Mỹ trên khắp thế giới, và rằng “chúng tôi ủng hộ việc trả tự do cho những người này và tất cả các tù nhân chính trị thông qua ngoại giao công chúng, cam kết song phương, tiếp cận các tổ chức quốc tế và gặp gỡ với các chính phủ, tổ chức phi chính phủ và gia đình các tù nhân chính trị”.
Bộ Ngoại giao Mỹ nói: “Hoa Kỳ kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho tất cả các tù nhân chính trị và kêu gọi tất cả những ai tin vào tính phổ quát của nhân quyền và các quyền tự do cơ bản hãy ủng hộ sáng kiến này”.
Ngoài Phạm Đoan Trang, trong danh sách của Bộ Ngoại giao Mỹ còn có các tù nhân khác ở châu Á như nhà hoạt động người Uyghur Ekpar Asat và nhà sư Tây Tạng Go Sherab Gyatso của Trung Quốc, mục sư Kim Kuk-gi của Triều Tiên.
Diễn đàn