Ngày thứ Hai của tuần lễ thứ ba trong tháng 2 được định là ngày lễ các tổng thống Hoa Kỳ để tôn vinh các vị tổng thống của nước Mỹ. Lá Thư Mỹ Quốc hôm nay mời quí vị nghe một số những chi tiết về tổng thống Abraham Lincoln, một trong những tổng thống vĩ đại nhất của đất nước này.
Ngày nay, nhân dân Mỹ cử hành lễ của các tổng thống vào thứ Hai của tuần lễ thứ ba trong tháng hai nhưng xưa kia thì khác. Trước đây Hoa Kỳ chỉ mừng lễ sinh nhật của hai vị tổng thống vĩ đại nhất là George Washington và Abraham Lincoln. Cả 2 vị tổng thống này đều sinh vào tháng hai. Tổng thống Lincoln vào ngày 12 và tổng thống Washington vào 22.
Năm 1971, quốc hội đã chấp thuận một đạo luật có ảnh hưởng đến một số những ngày quốc lễ. Đạo luật này đã thay đổi để ngày lễ này được cử hành vào ngày thứ hai gần với sinh nhật của hai vị tổng thống này nhất và sau quốc hội tuyên bố đây là ngày lễ để tôn vinh tất cả mọi tổng thống của nước Mỹ.
Abraham Lincoln là vị tổng thống thứ 16 của nước Mỹ và được coi là một trong những vị tổng thống vĩ đại nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Ông ra đời năm 1809 tại bang Kentucky và lớn lên ở Illinois. Xuất thân từ một gia đình nông dân bần hàn, Abraham Lincoln đã tự học và sau đã trở thành một luật sư rồi phục vụ trong ngành lập pháp của bang Illinois và quốc hội liên bang. Năm 1860 ông đắc cử tổng thống Hoa Kỳ.
Tổng thống Lincoln đã lãnh đạo Hoa Kỳ trong cuộc nội chiến giữa các bang miền bắc và miền nam. Đây là thơì kỳ khủng hoảng trầm trọng nhất trong lịch sử nước này. Ông đã giúp chấm dứt chế độ nô lệ ở nước Mỹ và giữ vững sự toàn vẹn lãnh thổ cho quốc gia. Tổng thống Lincoln tin rằng ông đã chứng tỏ được cho thế giới thấy dân chủ là một thể chế có thể tồn tại được lâu dài.
Năm 1863, tổng thống Lincoln đã đọc một bài diễn văn được coi là nổi tiếng nhất của ông . Vào năm đó quân đội miền bắc đã thắng hai trận lớn trong cuộc nội chiến. Họ đánh bại quân miền nam đòi ly khai tại Vicksburg, bang Mississippi và Gettysburg, bang Pennsylvania.
Nhiều nghi lễ đã được cử hành để tôn vinh các chiến sỹ hy sinh trong trận đánh Gettysburgh. Tại đây, tổng thống Lincoln chỉ lên tiếng chừng 2 phút nhưng nước Mỹ không bao giờ quên bài diễn văn ngắn ngủi của ông. Các sử gia cho rằng bài diễn văn này đã khẳng định rõ người Mỹ là một dân tộc mang niềm tin mãnh liệt vào tự do, dân chủ và bình đẳng. Tổng thống Abraham Lincoln đã viết một số những dòng chữ đáng ghi nhớ nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Ông đã bị ám sát chỉ mấy ngày sau khi cuộc nội chiến chấm dứt trong năm 1865. Thế nhưng những lời lẽ của ông thì vẫn sống mãi.
Vào năm 1942 nhạc trưởng Andre Kotelanitze đã yêu cầu nhà soạn nhạc Aeron Copland viết một ca khúc về tổng thống Abraham Lincoln. Copland từng là một trong số những nhà soạn nhạc nổi tiếng nhất của Hoa Kỳ thời hiện đại. Ông đã soạn rất nhiều nhạc phẩm đủ mọi thể loại về những câu chuyện của nước Mỹ.
Ông đã sáng tác nhạc phẩm “Chân dung của Lincoln” để tôn vinh vị tổng thống này. Nhạc phẩm của Copland bao gồm nhiều khúc nhạc dân gian và những ca khúc rất được ưa chuộng trong thời nội chiến Mỹ. Mời quí vị nghe một đoạn trích trong bản trường ca “Chân Dung Lincoln “do giàn nhạc giao hưởng Seattle trình tấu.
Nhà soạn nhạc Aeron Copland đã trích những lời trong bài diễn văn và các thư từ của tổng thống Lincoln để đưa vào nhạc phẩm “Chân Dung Lincoln” . Đây là nhạc phẩm được trình tấu rất nhiều lần tại Hoa Kỳ. Nhiều nhân vật nổi tiếng đã được đọc lời ca. Để mừng ngày lễ, mời quí vị nghe diễn viên James Earl Jones đọc một đoạn được trích trong nhạc phẩm “Chân Dung Lincoln”.
“Kính thưa quí vị, chúng ta không thể nào thoát khỏi sự phán xét của lịch sử. Chúng ta, những người trong quốc hội và chính phủ này, sẽ được lịch sử ghi nhớ cho dù chúng ta có như thế nào chăng nữa. Không một cá nhân nào trong chúng ta dù dóng góp được nhiều hay không được mấy cho đất nước, sẽ thoát khỏi sự phán xét của lịch sử. Sự phán xét gay gắt này sẽ tiếp nối cho đến thế hệ cuối cùng, đưa chúng ta đến vinh dự hay tai tiếng. Ở nơi đây, chúng ta nắm giữ quyền bính và gánh vác trọng trách quốc gia.”
Tổng thống Lincoln là một người thầm lặng và trầm cảm Nhưng khi nói về dân chủ thì những lời lẽ của ông rất hùng hồn. Tổng thống từng nói: “Vì không muốn làm một kẻ nô lệ nên tôi cũng sẽ không làm chủ nô lệ. Điều này diễn đạt ý tưởng của tôi về Dân Chủ. Bất cứ điều gì khác hơn thế ,dù khác ít hay khác nhiều, đều chẳng phải là dân chủ.”
