11 thành viên của một giáo hội phật giáo bị chính phủ cấm hoạt động, trong có 8 nhà sư, đã bị cảnh sát Việt Nam bao vây trên một chiếc xe minivan hôm thứ Tư, và 2 người trên xe đã tuyệt thực để phản kháng hành động của nhà chức trách.
Hai Thông Tấn Xã AP và AFP, lấy tin từ Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc tế, cho haychiếc xe chở các nhà sư thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất bị chính phủ đặt ra ngoài vòng pháp luật vừa trên đường ra khỏi Thiền Viện Nguyên Thiều ở tỉnh Bình Định thuộc trung bộ Việt Nam để đi vào Thành Phố Hồ Chí Minh thì bị công an ngăn chặn. Từ bên trong xe, Hòa Thượng Thích Huyền Quang, người cầm đầu Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, đã dùng điện thoại di động để thông báo cho Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc tế biết rằng xe của giáo hội đã bị khoảng 40 người bao vây, chọc thủng bánh xe và ném đá vào kính xe.
Theo bản tin của Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc tế thì nhóm công an này không cho chiếc xe di chuyển và nói rằng nhân dân không muốn hòa thượng Thích Huyền Quang rời nơi này. Bản tin cũng cho biết khoảng trưa thứ Tư, 200 sư tăng của giáo hội và chừng 1000 phật tử trong tỉnh đã tới làm một hàng rào người bao quanh chiếc xe để bảo vệ những người ngồi bên trong. Hòa Thượng Thích Huyền Quang và nhân vật số 2 của giáo hội là Hòa Thượng Thích Quảng Độ đã tuyên bố tuyệt thực để phàn kháng hành động của nhà chức trách, đồng thời ngồi lỳ trong xe cho tới khi nào công an rút lui và chiếc xe được tự do di chuyển.
Tất cả 11 người trên xe cùng ngồi nguyên trên xe. Không có vụ xung đột nào với lực lượng công an xảy ra, nhưng tin cho biết một nhà sư muốn thâu hình vụ này đã bị công an tịch thâu máy video. Bộ ngoại giao Việt Nam vẫn giữ thái độ yên lặng trước vụ đối đầu vừa kể, trong khi cảnh sát địa phương thì nói là không biết gì về vụ này.
Một nhà ngoại giao tây phương cho rằng vụ này sẽ gây ảnh hưởng xấu cho hình ảnh của Việt Nam đối với quốc tế, trong khi một nhà ngoại giao khác lại nói là thế nào Liên Hiệp Âu Châu cũng bày tỏ nỗi lo ngại đối với chính phủ Việt Nam. Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất bị chính phủ cấm hoạt động từ năm 1981. Kể từ đó tới nay, hai hòa thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ đã bị giam giữ hoặc quản chế hơn 20 năm trời.
Tình trạng căng thẳng giữa giáo hội và chính quyền trong những ngày gần đây đã leo thang. Theo Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc tế, trong hai ngày Chủ Nhật và Thứ Hai vừa rồi, Hòa Thượng Thích Quảng Độ đã bị công an mời lên làm việc và ra lệnh phải quay vào Thành Phố Hồ Chí Minh ngay. Vì Hòa Thượng Thích Huyền Quang đang bị đau cuống họng nên Hòa Thượng Thích Quảng Độ mời ngài cùng đi vào Nam chữa bệnh, và vì thế mới xảy ra vụ ngăn chặn chiếc xe hôm thứ Tư.
Những nguồn tin thông thạo nói rằng vụ này diễn ra tiếp theo sau một loạt những hành động đàn áp khác nhắm vào giáo hội từ đầu tháng trước khi cảnh sát được tin hai hòa thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ đã triệu tập một phiên họp đặc biệt từ ngày 16 tới ngày 19 tháng 9 để tái tổ chức lại các cơ cấu của giáo hội.
Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc tế nói là nhiều nhà sư đã bị cảnh sát gọi lên thẩm vấn và hăm dọa có biện pháp đối phó nếu tham dự phiên họp hoặc chấp nhận giữ một chức vụ nào đó trong giáo hội. Mặt khác, Thông Tấn Xã AFP dựa vào những nguồn tin của Phật giáo ở hải ngoại cho hay lực lượng an ninh tại Việt Nam đã ngăn không cho sư tăng rời khỏi 20 ngôi chùa trong thành phố Huế ở trung bộ Việt Nam.
Ông Võ Văn Ái, Trưởng Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc tế, trụ sở đặt tại Paris, nói với Thông Tấn Xã AFP rằng công an mặc thường phục đã thi hành biện pháp cô lập này kể từ hôm thứ Hai vừa rồi. Theo ông Ái thì đây là một hành động có phối hợp, nhắm vào các thành viên của Giáo Hội Phật Giáo Thống Nhất bị chính phủ cấm hoạt động.
Cảnh sát Huế bác bỏ tin vừa nói, trong khi một cư dân địa phương tới viếng hai ngôi chùa trong thành phố cho hay không có dấu hiệu rõ ràng nào về sự hiện diện của công an tại đó. Thông Tấn Xã AFP chưa tiếp xúc được với Bộ Ngoại giao Việt Nam để xin nhận định về tin này.
