Tại Kampuchia, các luận cứ cuối cùng đang được trình bầy trong vụ xử một lãnh đạo cao cấp Khmer đỏ bị cáo buộc đã gây ra cái chết của ít nhất 12,000 người. Từ Phnom-Penh, Thông tín viên Luke Hunt của đài VOA gửi về bài tường trình chi tiết sau đây.
Kang Guek Eav, còn có tên là Duch, hôm nay đã lên tiếng tạ lỗi trước tòa. Ông nói rằng ông sẽ luôn luôn gánh chịu trách nhiệm đối với những tội đã phạm trong thời gian ông cai quản các trại tù và sẽ mãi mãi có trách nhiệm đối với linh hồn những người đã chết tại nhà tù mà ông đã điều hành.
Duch đã lên tiếng tạ lỗi sau khi các công tố viên yêu cầu kết tội ông ta 40 năm tù về hành động sát hại nhiều ngàn tù nhân một cách có hệ thống tại nhà tù Toul Sleng, hay còn gọi là S-21. Có tới 12,000 tù nhân đã chết và chỉ một vài người còn sống sót để rời khỏi nhà tù S-21 này.
Các công tố viên không đòi kết án tù chung thân Duch vì ông ta đã trải qua nhiều năm tháng trong tù và vì ông ta đã tỏ ra ăn năn hối hận, không phản đối các cáo trạng và cung cấp bằng chứng để kết tội các thủ lãnh Khmer Đỏ khác.
Hôm nay các công tố viên tuyên bố trước tòa rằng những tội ác của Duch có thể so sánh được với những vụ tàn sát tại Liên Xô dưới thời Stalin và trong thời kỳ Đức quốc xã tại nước Đức, nơi mà những người không thích hợp với chế độ đã bị bạo hành.
Ông William Smith, một đồng tố, nói rằng dưới chế độ Khmer đỏ, cai trị Kampuchia từ tháng Tư năm 1975 đến tháng Giêng năm 1978, các tù nhân đã thường xuyên bị đánh đập, bị cho điện giật, bị rút móng chân, bị quất bằng roi và bị trấn nước.
Các tù nhân đã được giải phẫu mà không được gây mê và đã bị rút máu cho đến chết.
Phát ngôn viên trưởng của tòa án là ông Reach Sambath cho biết: “Kết thúc vụ xử Kang Guek Eav, còn có tên là Duch, cũng là xếp lại chương đen tối nhất trong lịch sử Kampuchia. Rất nhiều người đã đến nhà tù Toul Sleng và họ có rất nhiều thắc mắc. Nay thì họ thấy tòa đã đưa Duch ra xét xửû và bỏ tù ông ta.”
Có tới 2 triệu người Kampuchia đã bỏ mạng vì bị xử tử, bị đói hay vì bệnh tật dưới thời chính phủ theo chủ nghĩa Maoist cực đoan. Cuộc nội chiến kéo dài và những vấn đề chính trị trên thế giới đã khiến cho mãi tới năm nay, mới tiến hành được việc xét xử một thủ lãnh Khmer Đỏ.
Các kiến nghị cuối cùng của nạn nhân và bên biện hộ được đệ trình trong tuần này trước khi tòa án quốc tế ngừng họp và các phán quyết, theo dự kiến, sẽ phải đợi đến đầu năm tới.
Mặc dù đa số các thủ lãnh Khmer Đỏ đã chết, vẫn còn ít nhất 4 người sẽ bị đưa ra xử vào một thời điểm nào đó trong năm tới.
