Australia đang được kêu gọi chấp nhận một nhóm người Uighur Hồi giáo đã được cấp quy chế tỵ nạn tạm thời ở đảo quốc Palau trong vùng Thái Bình Dương. Hoa Kỳ vừa phóng thích những người này từ trại giam ở Vịnh Guantanamo sau khi họ được miễn tố về tội tham gia khủng bố. Nhưng theo tường thuật của thông tín viên VOA Phil Mercer từ Sydney thì những người này không thể trở về quê hương Trung Quốc vì sợ bị ngược đãi.
Sáu người đàn ông Uighur này đã bị giam giữ ở Vịnh Guantanamo 7 năm sau khi bị bắt tại Afghanistan. Cách đây chỉ hơn 1 năm, Hoa Kỳ đã xác nhận là không có người nào trong số này là chiến binh địch và một cuộc tìm kiếm nơi sinh cư mới cho những người này đã kéo dài.
Không thể trở về quê hương ở miền tây Trung Quốc vì sợ bị đàn áp và xách nhiễu, những người Uighur này đã đến đảo quốc Palau ở Thái Bình Dương vào tuần trước. Nước này nằm về phía đông Philippin với dân số vỏn vẹn 20 ngàn người, đa số theo đạo Cơ Đốc.
Tổng thống Johnson Toribiong đã đồng ý với yêu cầu của Hoa Kỳ để cho những người này sinh sống ở Palau.
Ông nghĩ rằng việc họ lưu cư ở đây sẽ có tính cách tạm thời và kêu gọi Australia hãy dành cho những người này một nơi sinh cư vĩnh viễn bởi vì có một cộng đồng lớn người Uighur ở đó.
Ông Johnson nói: “Để cho họ ít nhất được hưởng tự do và lấy lại sự tự tin và cho họ được tự do trong một xã hội mới là một cử chỉ nhân đạo. Vấn đề là họ không thể trở về Trung Quốc. Họ phải tìm được một nơi đồng ý chấp nhận họ và có sẵn một cộng đồng người Uighur, như ở Australia.”
Bắc Kinh đã muốn gửi 6 người này trở lại Trung Quốc. Các giới chức Trung Quốc cáo buộc họ là các phần tử ly khai và khủng bố. Chính phủ đã công khai bầy tỏ sự giận dữ về việc đưa họ đến Palau.
Người Uighur nói tiếng Turkic là nhóm sắc tộc lớn nhất ở vùng Tân Cương của Trung Quốc, nơi đã xảy ra những cuộc biểu tình bạo động chống lại sự cai trị của Trung Quốc. Đa số người Uighur theo Hồi giáo, và nhiều người ta thán là bị người Hán chiếm đa số ở Trung Quốc phân biệt đối xử và bị chính phủ hạn chế hoạt động tôn giáo.
Những người hoạt động cho nhân quyền cho rằng Australia sẽ là một nơi lý tưởng cho những người đã được gửi đến Palau, bởi vì có những cộng đồng lớn người Uighur ở Sydney và Melbourne.
Một người phát ngôn của bộ ngoại giao Úc tại Canberra nói rằng Australia sẽ cứu xét các đơn xin từng vụ một theo đúng các chính sách về di dân của nước này.
