Đại sứ Trung Quốc ở khối ASEAN cho biết rằng những vụ tranh chấp lãnh thổ đối với những hòn đảo trong vùng biển Nam Trung Quốc sẽ không nằm trong nghị trình thảo luận khi các nhà lãnh đạo Trung Quốc tham dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Thái Lan. Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stephanie Ho của đài VOA gởi về tường thuật sau đây.
Bà Tiết Hãn Cần, Đại sứ Trung Quốc tại Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, tức ASEAN, khẳng định lập trường của Trung Quốc là những vụ tranh chấp ở biển Nam Trung Quốc, mà Việt Nam gọi là Biển Đông, là những vấn đề song phương chứ không phải đa phương.
Theo lời bà Tiết, Trung Quốc tin rằng vụ tranh chấp này là vấn đề giữa Trung Quốc với riêng các nước ven biển Nam Trung Quốc, chứ không phải là một vấn đề giữa Trung Quốc với ASEAN. Vì vậy mà chính phủ Trung Quốc muốn giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ thông qua những cuộc thương thuyết song phương.
Bên cạnh Trung Quốc, còn có các nước Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam đòi chủ quyền từng phần hoặc toàn bộ đối với quần đảo Spratlys. Nhóm đảo này Việt Nam gọi là Trường Sa và Trung Quốc gọi là Nam Sa. Brunei, Malaysia, Philippines và Việt Nam là thành viên của khối ASEAN và họ muốn tiến hành các cuộc đàm phán đa phương về vấn đề này.
Hôm thứ tư, vị Đại sứ của Trung Quốc đã đề cập tới một tuyên bố mà Trung Quốc đã ký với ASEAN năm 2002 và nói rằng “thỏa thuận này có ích cho việc xây dựng sự tin tưởng lẫn nhau giữa Trung Quốc và ASEAN đối với vấn đề biển Nam Trung Quốc.” Bà nói thêm rằng Trung Quốc sẵn sàng bắt đầu đàm phán và hợp tác với các nước dựa theo khuôn khổ của tuyên bố này.
Đại sứ Tiết Hãn Cần thừa nhận rằng trong quá khứ các nước ASEAN không tin tưởng Trung Quốc. Nhưng bà nói rằng Bắc Kinh đang ra sức thay đổi ấn tượng đó.
Bà Tiết nói rằng các nước ASEAN nhìn Trung Quốc như thế nào không phải là vấn đề mà Trung Quốc có thể quyết định, nhưng chính sách “láng giềng hữu nghị, hợp tác cùng có lợi” mà Trung Quốc theo đuổi lâu nay chắc chắn sẽ giành được cảm tình của các nước ASEAN.
Đại sứ Tiết Hãn Cần cho hay một khu vực mậu dịch tự do bắt đầu thực thi vào đầu năm 2010 là một trong các nỗ lực nhằm thắt chặt quan hệ giữa ASEAN với Trung Quốc. Bà cũng đề cập tới ngân quĩ Trung Quốc-ASEAN, bắt đầu hoạt động từ cuối năm nay, để tài trợ cho những dự án cơ sở hạ tầng, giao thông và năng lượng.
Các giới chức Trung Quốc cho biết 1 tỉ đô la đã được huy động cho những hoạt động trong giai đoạn đầu của quĩ này. Ngân khoản tổng cộng của quĩ này dự kiến sẽ lên tới 10 tỉ đô la.
Kim ngạch mậu dịch giữa Trung Quốc và ASEAN trong năm nay đã vượt mức 200 tỉ đô la.
Đại sứ Tiết Hãn Cần hôm nay cũng cho biết là Trung Quốc rất hài lòng về những biện pháp mà chính phủ Thái Lan thực hiện để bảo vệ an ninh cho hộïi nghị thượng đỉnh 3 ngày, bắt đầu vào ngày thứ sáu tuần này.
Hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Thái Lan hồi tháng tư đã bị hủy bỏ vào phút chót vì những người biểu tình xông vào trung tâm hội nghị và ngăn không cho các phái đoàn vào bên trong.
