Bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ Robert Gates tuần này sang thăm Nhật Bản và Nam Triều Tiên. Chương trình hạt nhân và phi đạn của Bắc Triều Tiên cũng như chính sách quốc phòng của chính phủ mới ở Nhật Bản là những vấn đề hàng đầu trong chương trình nghị sự của ông Gates lần này. Chuyến đi diễn ra chỉ vài tuần trước khi Tổng thống Barack Obama công du Tokyo và Seoul. Từ Ngũ Giác Đài, thông tín viên VOA Al Pessin ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Các giới chức Bộ quốc phòng Mỹ cho hay chặng dừng chân đầu tiên của Bộ trưởng Gates ở Tokyo phần nào sẽ là dịp để ông làm quen với các nhà lãnh đạo mới trong chính phủ Nhật.
Tuy nhiên, ông Geoff Morrell, người phát ngôn báo chí của Ngũ Giác Đài, cho biết dịp này đôi bên sẽ thảo luận những vấn đề nghiêm túc liên quan đến quyết định của tân chính phủ Nhật về việc chấm dứt sứ mạng tiếp tế nhiên liệu cho các chiến hạm của quân đồng minh trong công tác cung cấp các nỗ lực quốc tế ở Afghanistan cũng như những mối quan tâm của Tokyo về kế hoạch tái bố trí một số lực lượng Hoa Kỳ tại Nhật.
Ông Morrell cho biết: "Đương nhiên tôi nghĩ là cả hai vấn đề này sẽ được mang ra thảo luận khi Bộ trưởng Gates tiếp xúc với tân Thủ tướng, Ngoại trưởng, và Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản."
Đảng đương quyền ở Nhật lên nắm quyền sau 50 năm cai trị của các đối thủ chính trị, đã ra tranh cử với cương lĩnh cam kết áp dụng lập trường quả quyết hơn đối với Hoa Kỳ. Các nhận định của các giới chức Ngũ Giác Đài cho thấy họ hy vọng các nhà lãnh đạo mới của Tokyo sẽ thay đổi ý kiến và tiếp tục sứ mạng tiếp tế nhiên liệu, nhưng các giới chức Hoa Kỳ cũng thừa nhận rằng Nhật Bản có thể sẽ quyết định hỗ trợ chiến trường Afghanistan bằng các phương cách khác, có lẽ là bằng việc huấn luyện các cảnh sát viên hay viện trợ tài chánh cho những dự án phát triển.
Các giới chức Hoa Kỳ cũng nói họ hiểu tân chính phủ của Tokyo muốn xem xét lại những thay đổi gần đây trong việc dàn xếp an ninh giữa hai nước Mỹ-Nhật. Thế nhưng, phát ngôn nhân Geoff Morrell cho biết trong cuộc gặp tuần này, Bộ trưởng Gates sẽ trình bày với các nhà lãnh đạo mới ở Nhật Bản rằng Hoa Kỳ kỳ vọng thỏa thuận liên hợp sẽ được tôn trọng.
Ông Morrell nói: “Tôi cho rằng đây cũng là một cơ hội để tái khẳng định cam kết vững chắc của chúng ta đối với đồng minh này, cũng như đối với những thỏa thuận đã đạt được giữa hai chính phủ, không phải giữa các đảng phái chính trị, mà là giữa chính phủ hai nước.”
Một giới chức cấp cao khác trong Bộ quốc phòng không muốn nêu tên tuần trước phát biểu rằng bất kỳ sự thay đổi nào trong loạt các thỏa thuận phức tạp cũng có thể làm rối tung cả kế hoạch vốn hình thành 15 năm. Nó bao gồm việc di dời hàng ngàn binh sĩ Hoa Kỳ đóng quân ở Okinawa, xây dựng căn cứ không lực mới, và tái bố trí một số binh sĩ tới Guam, cùng với nhiều vấn đề khác.
Từ Tokyo, Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates sẽ ghé thăm Seoul. Theo phát ngôn nhân Morrell, tại đây, Bộ trưởng Gates sẽ tiếp tục khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với an ninh của Nam Triều Tiên giữa bối cảnh các cuộc thử nghiệm phi đạn tầm ngắn mới đây của Bắc Triều Tiên hồi đầu tháng này.
Ông Morrell nói tiếp: “Dĩ nhiên các cuộc phóng thử phi đạn như thế không giúp ích gì và có nguy cơ đe dọa sự ổn định. Chúng tôi và các nước khác trong khu vực không tán thành việc này.”
Hoa Kỳ cũng đang trong quá trình tái bố trí hàng chục ngàn binh sĩ tại Nam Triều Tiên và đang tiến tới việc chuyển giao trách nhiệm chỉ huy chiến trận cho lực lượng Nam Triều Tiên vào năm 2012.
