Hôm thứ hai một giới chức cao cấp của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ lên tiếng chỉ trích việc nhà lãnh đạo Libya, Moammar Gadhafi dự định - theo tin báo chí - sẽ dựng lều trong vùng ngoại ô thành phố New York, khi đến dự buổi khai mạc Đại hội đồng Liên hiệp quốc. Tin này đến vào lúc chính quyền của Tổng thống Obama vốn đã bất bình về sự đón tiếp nồng nhiệt mà chính phủ Libya đã dành cho người đàn ông bị kết tội chủ mưu vụ nổ bom trên chuyến bay của hãng hàng không Pan Am hồi năm 1988 trên bầu trời Scotland. Thông tín viên đài VOA David Gollust tường thuật từ Bộ Ngoại Giao như sau:
Với tư cách là nước chủ nhà, Hoa Kỳ có nghĩa vụ phải theo qui định của hiệp ước Liên Hiệp Quốc để ông Gadhafi và các nhà lãnh đạo khác trên thế giới tham gia các hoạt động của tổ chức này.
Tuy nhiên các giới chức Hoa Kỳ không che đậy sự khó chịu về một ý định của ông Gadhafi, được báo chí loan tải, sẽ dựng chiếc lều theo kiểu dân du cư, tại tư gia của trưởng phái bộ Libya tại Liên hiệp quốc, tại New Jersey, trong thời gian ông dự hội nghị ở New York.
Nhà lãnh đạo Libya vẫn tiếp đón các quan chức nước ngoài đến thăm Libya trong một chiếc lều dựng tại nhà ông. Và trong những năm gần đây, ông đã ở trong lều khi đến dự một số hội nghị quốc tế.
Theo một bản tin đăng trên tạp chí Newsweek số ra trong tuần này, ông Gadhafi quyết định dựng lều tại căn nhà trong thành phố Englewood, bang New Jersey, sau khi bị từ chối không cho dựng lều trong công viên Central Park trong thành phố New York.
Ý định của nhà lãnh đạo Libya đã khơi lên sự phản đối trong thành phố Englewood, nơi có đông đảo cư dân Do Thái và gần nhà của một số gia đình có thân nhân chết trong vụ nổ bom trên chuyến bay năm 1988, trên bầu trời Lockerbie, Scotland, mà Libya đã nhận trách nhiệm và trả tiền bồi thường.
Nói chuyện với các thông tín viên báo chí tại Hoa Kỳ, một viên chức cao cấp nói rằng ý tưởng dựng lều ở Englewood thật là 'kỳ quái', tuy nhiên ông nói rằng Bộ Ngoại Giao vẫn đang thảo luận về luận điểm chính thức của vấn đề này.
Ông cũng nhận định là sự tiếp đón như anh hùng mà chính phủ của ông Gadhafi dành cho Abdel Baset al-Megrahi, thủ phạm vụ nổ bom Lockerbie, là 'đáng ghê tởm”. Megrahi được nhà chức trách Scotland thả ra khỏi tù hôm thứ năm vì ông ta bị bệnh ung thư thời kỳ cuối.
Tại một cuộc họp báo mới đây, người phát ngôn Ian Kelly của Bộ Ngoại giao nói rằng cách đối xử của Libya đối với ông Megrahi sẽ ảnh hưởng đến quan hệ giữa Hoa Kỳ và Libya.
Ông Kelly nói: “Việc tiếp đón ông Megrahi trở về làm cho mọi người hết sức bất mãn và chúng tôi đã khẳng định rõ với chính phủ Libya - cả công khai lẫn trong vòng riêng tư - rằng chúng tôi sẽ theo dõi rất sát cách họ đón ông Megrahi. Và nếu như họ tiếp tục công khai tán dương ông Megrahi, thì những sự phô diễn trước công chúng như vậy chỉ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực sâu sắc đối với quan hệ giữa hai nước.”
Ông Saif al-Islam Gadhafi, con trai của nhà lãnh đạo Libya, cũng có mặt trong đám đông hân hoan chào đón ông Megrahi trở về tại phi trường Tripoli hôm thứ Năm.
Đích thân nhà lãnh đạo Libya đã đến thăm ông Megrahi tại nhà riêng hôm thứ Bảy.
Tổng thống Barack Obama tuần trước yêu cầu quản thúc tại gia ông Megrahi.
Quan chức ngoại giao cấp cao của Hoa Kỳ lưu ý rằng ông Megrahi chưa rời khỏi nhà riêng kể từ khi ông trở về đó. Quan chức này cũng ghi nhận là giới hữu trách Libya đã có hành động nhắm giới hạn tầm cỡ của đám đông chào đón ông Megrahi tại phi trường.
Người phát ngôn Kelly nói rằng Hoa Kỳ hoàn toàn bất đồng ý kiến với quyết định của chính phủ Scotland đã phóng thích ông Megrahi vì lý do sức khỏe.
Tuy nhiên ông nói rằng sự việc này sẽ không làm sứt mẻ quan hệ nồng ấm truyền thống giữa Hoa Kỳ và Anh Quốc, và rằng các quan chức Hoa Kỳ cứ cầm bằng là quyết định của Anh Quốc trả tự do cho ông Megrahi chỉ vì lý do nhân đạo chứ không phải là do động lực của những tính toán về trao đổi thương mại
