Bà Sonia Sotomayor, ứng viên được Tổng thống Obama đề cử vào chức Thẩm phán Tòa án Tối cao, đối mặt với ngày điều trần chuẩn nhận thứ ba hôm nay trước Ủy ban Tư pháp Thượng viện. Thẩm phán Sotomayor nói với các nhà lập pháp hôm qua rằng bà sẽ không để cho các quan điểm cá nhân, sự thương cảm hay nguồn gốc sắc tộc của mình ảnh hưởng tới phán quyết của mình nếu bà được chuẩn nhận vào chức vụ ở Tòa án Tối cao. Thông tín viên Dan Robinson của đài VOA ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Hôm nay sẽ là một ngày khó khăn nữa đối với bà Sotomayor khi Ủy ban Tư pháp Thượng viện tiếp tục cân nhắc sự đề cử bà của Tổng thống Obama vào chức vụ Thẩm phán Tòa án Tối cao.
Hôm qua, bà Sotomayor đã trả lời chi tiết về những chỉ trích của phe Cộng hòa rằng một số tuyên bố trong quá khứ của bà cho thấy bà sẽ để nguồn gốc sắc tộc của mình hoặc quan điểm cá nhân ảnh hưởng tới các phán quyết mà bà sẽ đưa ra ở Tòa án Tối cao.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Patrick Leahy, Chủ tịch Ủy ban, đã khai mào chủ đề này khi ông yêu cầu bà Sotomayor giải thích các nhận định hồi năm 2001 khi bà nói rằng ‘một phụ nữ Latin thông tuệ’ sẽ ra phán quyết tốt hơn so với một người đàn ông da trắng không có các kinh nghiệm đường đời tương tự.
Bà Sotomayor trả lời rằng những bình luận của mà chỉ nhằm mục đích khích lệ các luật sư và các sinh viên luật người gốc Latinh, và bà đã đưa ra lời cam kết như sau.
Bà Sotomayor nói: “Tôi muốn tuyên bố thẳng thắn, rõ ràng và không do dự rằng tôi không tin rằng bất kỳ một nhóm thiểu số, sắc tộc hay phái tính nào có lợi thế trong các phán quyết hợp lý. Tôi thật sự tin rằng bất kỳ ai cũng có một cơ hội bình đẳng để trở thành một thẩm phán giỏi và thông tuệ bất kể nguồn gốc và kinh nghiệm trong cuộc sống của họ là gì.”
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Jeff Sessions, một thành viên trong Ủy ban Tư pháp, hỏi dồn bà Sotomayor rằng bà đã nhiều lần lặp lại tuyên bố vừa kể rằng ‘một phụ nữ Latin thông tuệ’ sẽ ra phán quyết tốt hơn và rằng trên danh nghĩa một luật sư, ông Sessions cảm thấy lo ngại về điều đó.
Đáp lại, bà Sotomayor nói rằng nguồn gốc cá nhân có thể đóng vai trò trong việc truyền đạt luật pháp, nhưng rốt cuộc pháp luật sẽ thắng thế. Ứng viên này nói tiếp.
Bà Sotomayor nói tiếp: “Tôi tin rằng các kinh nghiệm cuộc đời đóng vai trò quan trọng trong quá trình đánh giá vì chúng giúp ta hiểu và lắng nghe nhưng pháp luật đòi hỏi một kết quả và kết quả đó phải phản ánh sự liên quan với bản chất vụ việc.”
Bà Sotomayor cũng được hỏi về một phán quyết lịch sử của Tòa án Tối cao hồi năm 1973 trong vụ Roe kiện Wade, thừa nhận quyền của phụ nữ được lựa chọn việc nạo phá thai.
Miêu tả đó là một tiền lệ về tư pháp đã được giải quyết xong, bà Sotomayor nhấn mạnh rằng phán quyết đó đã một lần nữa được tái xác nhận trong một vụ việc năm 1992 sau đó. Bà Sotomayor cũng nói thêm rằng bà tin rằng hiến pháp công nhận quyền riêng tư, là nền tảng pháp lý trong vụ kiện Roe - Wade.
Cuối ngày điều trần thứ hai, các nhà lập pháp Dân chủ trong Ủy ban nói rằng bà Sotomayor đã trả lời các câu hỏi một cách xuất sắc trong đó có các câu của nhà lập pháp Cộng hòa Lindsey Graham, người đã lên tiếng hỏi về các chỉ trích mạnh mẽ từ các luật sư về tính tình của bà Sotomayor. Bà Sotomayor nhấn mạnh rằng các chỉ trích đó liên quan tới việc bà chất vấn gay gắt các luật sư tại tòa.
Thượng nghị sĩ Dân chủ thuộc bang Minnesota, bà Amy Klobuchar đánh giá phiên tranh tụng của bà Sotomayor và cách bà trả lời các câu hỏi cho thấy bản chất tốt, sự mạnh mẽ cùng khả năng tuân thủ thực tế và pháp luật.
Chủ tịch Ủy ban, thượng nghị sĩ Leahy, cho biết tiếp sau phiên điều trần hôm nay với bà Sotomayor sẽ là cuộc họp kín truyền thống của các nhà lập pháp với các ứng viên Tòa án Tối cao, và nếu cần thiết, sẽ là phiên hỏi đáp vòng hai.
Nếu được toàn thể thượng viện chuẩn nhận, bà Sotomayor sẽ trở thành thẩm phán Tòa án Tối cao gốc Mỹ Latin đầu tiên và là người phụ nữ thứ ba đứng đầu ban bồi thẩm gồm chín thành viên của Tòa án Tối cao Mỹ.