Cảnh sát Nga báo cáo một sự leo thang đáng kể các tội ác liên quan đến chủng tộc trong năm qua, nạn nhân chủ yếu là những người từ vùng Caucase hoặc Trung Á đến Mascơva, và các thành phố khác của Nga để tìm việc. Các tổ chức bênh vực nhân quyền khuyến cáo về một làn sóng bài ngoại mới ở Nga, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế nội địa đang ngày càng lún sâu hơn vào tình trạng suy trầm. Thông tín viên Anya Ardayeva tường trình cho Đài VOA từ Mascơva về vấn đề này như sau.
Sau khi ra khỏi xe điện ngầm ở Mascơva vào một ngày cuối tháng Giêng năm nay, anh Noel Maganga, 27 tuổi, đến từ Gabon đã bị đâm vào lưng 7 lần và bị để mặc ở ngoài đường vào giữa lúc thời tiết băng giá.
Là sinh viên tại Trường Đại Học Hữu Nghị Dân Tộc ở Nga, anh Maganga đang được điều trị tại một dưỡng đường ở Mascơva và đang trải qua một thời kỳ dưỡng bệnh đầy đau đớn.
Anh nghi những kẻ đã tấn công anh thuộc một trong các nhóm dân tộc cực đoan, và anh mong muốn chính quyền Nga phải có hành động gì về vấn đề này.
Sinh viên Maganga nói: “Vấn đề an toàn không bao giờ được bảo đảm 100% ở bất cứ nước nào, điều đó ai cũng đã rõ. Nhưng tôi xin yêu cầu chính phủ Nga, hãy thấu hiểu và hãy nhận thức về những gì đang diễn ra, những hành động thù hận đối với người nước ngoài, mà nạn nhân là người Châu Phi, Châu Á và Chính phủ Nga cần phải tìm hiểu vì sao lại có thái độ thù nghịch đó, và tìm ra một phương cách, có thể bằng cách tuyển mộ thêm người để canh gác ở những địa điểm nào khả dĩ có thể bảo đảm được sự an toàn của những người nước ngoài đang có mặt tại Nga."
Theo SOVA, một trung tâm nghiên cứu về các quan hệ giữa các sắc tộc đặt trụ sở tại Mascơva, hồi năm ngoái có 96 người không phải là người Nga bị giết chết, và hơn 400 người khác bị thương trong các cuộc tấn công do các thành viên của nhiều tổ chức dân tộc cực đoan thực hiện.
Ông Alexander Verkhovsky, Giám đốc Trung Tâm Nghiên Cứu SOVA, nói rằng con số các tội ác vì lý do thù hận sắc tộc vượt quá xa con số các vụ truy tố hoặc các vụ án trong đó thủ phạm bị kết tội.
Ông Verkhovsky nhận định: “Cách biệt ấy quá lớn. Có rất nhiều lý do để giải thích sự kiện này, đó là luật pháp không đầy đủ, nhân viên điều tra không đủ khả năng chuyên nghiệp, đôi khi một số nhân viên cảnh sát có cảm tình ít nhiều với các phần tử tân Quốc Xã, tuy họ không hợp tác với những kẻ ấy, nhưng họ điều tra về những khía cạnh khác thay vì điều tra chính các tội ác đó.
Tuy vậy, một số thủ phạm đã bị trừng phạt. Các thành viên của một nhóm, phát tán lên internet một đoạn video quay lại cảnh họ thực hiện các cuộc tấn công, đã bị kết tội hồi tháng 12 năm ngoái về tội sát nhân, giết chết 18 người, tất cả các nạn nhân đều thuộc các sắc tộc thiểu số.
Các nhóm theo chủ nghĩa quốc gia cực đoan tại Nga thường đưa lên mạng những đoạn video chiếu các hành động tội phạm của chúng, dấu tông tích bằng cách sử dụng các quán càphê internet. Có một đoạn video chiếu vụ 2 công nhân di dân từ Trung Á bị giết chết.
Hiện tượng các tội ác vì lý do thù hận chủng tộc đã leo thang tại nước Nga giữa lúc có một làn sóng công nhân di dân đến Nga. Giới phân tích nói rằng khoảng từ 5 triệu đến 12 triệu di dân đến từ các nước trong Liên Bang Xô-Viết cũ phần lớn đang làm việc tại nước Nga, một cách bất hợp pháp. Một số người tin rằng những người di dân ấy đã dành mất công ăn việc làm của các công dân Nga.
Bà Alison Gill là Giám Đốc văn phòng tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch ở Mascơva. Bà nói rằng nhà chức trách Nga đang gặp nhiều khó khăn trong các nỗ lực ngăn chặn các hoạt động của các tổ chức theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan.
Bà Gill nhận định: “Điều đơn giản nhất mà chúng ta có thể nói được, là ở một mức độ nào đó, chính quyền Nga không biết làm cách nào để xử trí trước làn sóng chủ nghĩa dân tộc cực đoan, và sự phát triển của các nhóm tân Quốc Xã, cũng như các nhóm đầu trọc.
Bà Gill cho biết chỉ nội trong tháng Giêng vừa qua, đã xảy ra 16 tội ác được xác nhận là do thù hận sắc tộc tại thủ đô Mascơva. Đại diện của Human Rights Watch nhận định rằng con số này có thể còn tăng hơn nữa trong bối ảnh nền kinh tế Nga càng lún sâu hơn vào tình trạng suy thoái.
Bà Gill phát biểu: “Chúng ta cần được nghe chính quyền Nga tuyên bố mạnh mẽ và rõ ràng rằng niềm tự hào vào đất nước, vào nước Nga không đồng nghĩa với bạo động hoặc thù hận người của các nước khác. Chính phủ Nga cần phải khẳng định rằng các tội ác, các vụ sát nhân và các cuộc tấn công vào người nước ngoài sẽ không được dung thứ.”
Thế nhưng chính quyền Nga nói chung vẫn im lặng về vấn đề này. Thay vào đó hồi tháng 12 năm ngoái, Thủ Tướng Nga, ông Vladimir Putin còn đề nghị nên cắt giảm phân nửa số công nhân di dân đến từ các quốc gia thuộc Liên Bang Xô-Viết cũ, như một biện pháp đối phó với cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu.
