Hội Ân Xá Quốc Tế bày tỏ hy vọng rằng những đề nghị mới đây của chính phủ Việt Nam để sửa đổi bộ luật Hình sự hầu cắt giảm số tội có thể lãnh án tử hình sẽ đưa đến chỗ hủy bỏ án tử hình tại Việt Nam.
Trong bản tin phổ biến ngày 10 tháng 11 được Thông Tấn Xã Công Giáo Việt Nam loan tải, Hội Ân Xá Quốc Tế đề cập tới trường hợp của bà Tăng Thị Ba, cựu thủ quỹ của một sở bưu điện trong tỉnh Bạc Liêu bị tòa tuyên án tử hình ngày 29 tháng 5 về tội thâm lạm công quỹ khoảng 15 tỷ đồng Việt Nam, tương đương với 900 ngàn đô la Mỹ.
Bà Tăng bị bắt tháng Chạp năm 2006 và đã nhận tội trước tòa. Bản tin nói rằng công tố viên muốn bà bị kết án tù chung thân, nhưng tòa lại kêu án tử hình vì cho rằng số tiền thâm lạm quá lớn. Ngày 29 tháng 8, tòa thượng thẩm vẫn giữ nguyên bản án của tòa dưới và hy vọng cuối cùng của bà hiện nay là xin Chủ Tịch nước giảm án.
Bản tin của Hội Ân Xá Quốc Tế cho hay theo Bộ luật Hình sự của Việt Nam, có 29 tội danh có thể bị kết án tử hình, trong đó gồm cả những tội về kinh tế, như gian lận, tham ô, buôn lậu, làm giấy bạc giả, hối lộ, sản xuất, tồn trữ và mua bán ma túy.
Báo chí trong nước cho biết trong năm nay Việt Nam đã xử tử 3 người, và ít nhất 28 người bị kết án tử hình. Tuy nhiên, tin về những vụ xử tử hiếm khi được loan báo và người ta tin là số người thực sự bị kết án tử hình cao hơn con số vừa nói.
Trong năm 2007, hơn 25 người đã bị hành quyết. Bản tin của Hội Ân Xá Quốc Tế cho hay các tiêu chuẩn quốc tế để có được một phiên xử công bằng không được áp dụng tại Việt Nam. Luật sư biện hộ thường được đề cử vào phút chót, không có nhiều thì giờ chuẩn bị cho việc bào chữa. Bị cáo thường không được phép đưa ra nhân chứng hoặc chất vấn nhân chứng, và những cuộc tham khảo ý kiến riêng tư giữa bị cáo và luật sư biện hộ đã diễn ra rất giới hạn.
Trong nhiều vụ án, tất cả những điều mà phía luật sư biện hộ có thể làm là xin khoan hồng. Hôm 3 tháng 11, chính phủ Việt Nam đã đề nghị sửa đổi một số điều khoản trong bộ luật Hình sự, hủy bỏ án tử hình cho một số tội danh như tham ô, hối lộ, sản xuất hàng giả, trong đó có thực và dược phẩm, để có thể giảm số tội có thể bị kết án tử hình xuống còn 12 tội.
Theo phía chính phủ, để chống tệ nạn tham nhũng hữu hiệu, điều quan trọng là phải phối hợp và thực hiện nhiều biện pháp cùng một lúc, thay vì chỉ đưa ra bản án tử hình.
Hội Ân Xá Quốc Tế kêu gọi nhà chức trách Việt Nam thực hiện những cải cách đã được đề nghị như vừa kể và đưa ra chỉ thị tạm ngưng các vụ hành quyết để đi đến chỗ hủy bỏ bản án tử hình. Ông Martin MacPherson của Hội Ân Xá Quốc Tế ghi nhận là tháng Chạp năm 2006, khi Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc thông qua nghị quyết về việc tạm ngưng thi hành án tử hình, Việt Nam đã không bỏ phiếu, và Hội Ân Xá Quốc Tế hoan nghênh sự kiện Việt Nam không bỏ phiếu chống lại nghị quyết này.
Nghị quyết vừa kể bầy tỏ sự quan tâm sâu sắc về việc áp dụng án tử hình và kêu gọi những nước còn áp dụng bản án này tôn trọng những luật lệ quốc tế bảo vệ quyền của những người bị án tử hình, đồng thời cắt giảm những tội danh có thể bị lên án tử hình và tạm ngưng thi hành những vụ hành quyết để đi đến chỗ hủy bỏ bản án tử hình.
Bản tin của Hội Ân Xá Quốc Tế cho hay một nghị quyết thứ nhì về việc áp dụng bản án tử hình sẽ được đưa ra trước phiên họp 63 của Liên Hiệp Quốc và sẽ được mang ra biểu quyết khoảng ngày 18 tháng 11.
Hội Ân Xá Quốc Tế kêu gọi Việt Nam tham gia cùng với đa số các quốc gia trên thế giới bỏ phiếu tán đồng nghị quyết này.