Ủy Ban Hoa Kỳ Về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế hôm thứ Tư phổ biến một bài
viết của hai thành viên Preeta D. Bansai và Richard D. Land trong Ủy
Ban về chuyện chính phủ Việt Nam nên chấm dứt những biện pháp hạn chế
đối với tổ chức Phật Giáo lớn nhất nước là Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam
Thống Nhất.
Bài viết này cho rằng chỉ vài ngày sau khi lên giữ
chức Chủ Tịch Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, Việt Nam đã đưa ra những
lời đe dọa đối với giới lãnh đạo của Giáo Hội này sau vụ Đại Lão Hòa
Thượng Thích Huyền Quang viên tịch, và như vậy là tiếp tục vi phạm
những tiêu chuẩn quốc tế về tự do tín ngưỡng.
Bài viết nhắc
nhở tới sự kiện Đại Lão Hòa Thượng Thích Huyền Quang tận tụy tranh đấu
bằng đường lối ôn hòa cho quyền tự do tôn giáo và nhân quyền để rồi
phân nửa cuộc đời bị quản thúc hoặc tù đầy, từ thời Pháp thuộc, rồi
dưới chính quyền Nam Việt Nam trước đây và chính phủ cộng sản sau này.
Cũng
theo bài viết, Hòa Thượng Thích Quảng Độ, người được coi như sẽ lãnh
đạo Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, và các nhà lãnh đạo cấp cao
khác của Giáo Hội, hiện cũng đang chịu đựng một hình thức quản chế nào
đó. Những nỗ lực mới đây của các vị này về việc thực hiện các tổ chức
từ thiện và thanh niên cấp tỉnh đã bị chính quyền gây phiền nhiễu, đe
dọa và bắt giữ.
Theo bài viết, chính phủ Hà Nội coi đường lối
tranh đấu ôn hòa của các vị này cho tự do và nhân quyền như một mối đe
dọa cho sự ổn định của chính phủ, trong khi hàng triệu người dân Việt
coi Giáo Hội như một tổ chức tinh thần và nhân đạo rất cần thiết.
Bài
viết cho hay chính phủ Hoa Kỳ tiếp tục công khai ca ngợi tiến bộ của
Việt Nam trong việc mở rộng sự bảo vệ dành cho các cộng đồng tôn giáo
khác biệt và trong chuyến viếng thăm Hoa Kỳ mới đây của Thủ Tướng Việt
Nam Nguyễn Tấn Dũng, Tổng Thống Bush đã tán dương nỗ lực của Việt Nam
trong việc thúc đẩy quyền tự do tôn giáo.
Tuy nhiên, theo bài
viết, những lời tuyên bố này đã không phản ánh đúng sự thật. Bài viết
nhắc lại sự kiện vẫn còn ít nhất 30 người tranh đấu cho nhân quyền, dân
chủ, tự do tôn giáo và giới lao động đã bị tù đầy từ hơn một năm nay
sau các vụ bắt giữ trong năm 2007 và nhiều người khác đang bị thường
xuyên theo dõi.
Bài viết cho hay các cộng đồng tôn giáo, nhất
là những cộng đồng đòi có một quyền tự do tôn giáo lớn lao hơn hoặc
không muốn bị chính quyền kiểm soát, vẫn thường xuyên bị theo dõi, dọa
nạt. Từ năm 2004 đến năm 2006, Hoa Kỳ đặt Việt Nam vào danh sách các
nước đáng quan tâm đăc biệt về tự do tôn giáo.
Theo bài viết,
trong thời gian vừa kể, Việt Nam đã thực hiện vài hành động cụ thể để
nới rộng quyền tự do tôn giáo trong nước, nhưng tới năm 2006, khi tên
Việt Nam được rút ra khỏi danh sách, mọi tiến bộ đều ngưng lại. Một số
người vẫn bị giữ trong tù, nhiều vụ bắt giữ mới xảy ra và các cộng đồng
tôn giáo lại phải đương đầu với những biện pháp chế tài.
Ủy
Ban Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế cho rằng chính phủ của Tổng thống
Bush đã hành động quá sớm và khuyến cáo chính phủ đưa lại tên Việt Nam
vào danh sách các nước cần quan tâm. Theo bài viết, giữa lúc quan hệ
Việt Mỹ gia tăng, chính phủ Hoa Kỳ nên soạn thảo chính sách rõ ràng hơn
nữa trong việc đòi chính phủ Việt Nam ngưng vi phạm trầm trọng vào
quyền tự do tôn giáo, trong có chuyện bắt giữ độc đoán những người bất
đồng chính kiến, đồng thời phát huy những bảo vệ về pháp lý cho phù hợp
với quyền làm người được quốc tế nhìn nhận.
Bài viết kết luận
rằng giới lãnh đạo và tín đồ can trường của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam
Thống Nhất phải được quyền tự do hành xử tín ngưỡng của mình mà không
sợ bị chính quyền gây rối hoặc bắt giữ, và các chính sách của chính phủ
Mỹ, từ lời nói tới việc làm, phải cho thấy rõ Hoa Kỳ cương quyết đứng
về phe tranh đấu cho tự do và nhân quyền tại Việt Nam.
