Ngư dân Pháp phản đối quyết định cắt ngắn mùa đánh bắt cá ngừ

Các ngư dân chuyên đánh cá ngừ ở Pháp phản đối một quyết định của Liên hiệp châu Âu cắt ngắn bớt mùa đánh cá ngừ 2 tuần lễ, khiến cho lợi tức của họ giảm xuống hàng vạn đô la. Liên hiệp châu Âu cho rằng số lượng cá ngừ ngư dân Pháp đánh bắt trong năm nay đã vượt quá chỉ tiêu. Tuy nhiên, theo tường trình của thông tín viên Lisa Bryant của đài VOA từ thành phố cảng Marseille của Pháp, thì quyết định này có lẽ cũng phản ánh một tương lai u ám cho nghề đánh cá của châu Âu.

Lẽ ra thì vào thời gian này của những năm trước, ông David Romeo vẫn còn đang trong những ngày cuối của mùa đánh bắt cá ngừ ngắn ngủi trong biển Địa trung hải, và kiếm thêm được khoảng 20,000 đô la. Nhưng năm nay, ông lại ngồi không trên bến cảng Marseille, hết sức bực tức vì một lệnh của Liên hiệp châu Âu, buộc những người đánh cá như ông phải ngưng đánh cá ngừ 2 tuần lễ sớm hơn thời biểu qui định.

Ông Romeo nói: "Dân đánh cá trong vùng của tôi đã không đánh bắt được bao nhiêu trong suốt mùa đánh cá ngừ bắt đầu vào tháng Năm, vì thời tiết xấu, không thể ra khơi. Rồi thì Liên hiệp châu Âu lại ra lệnh phải chấm dứt đánh cá ngừ vào giữa tháng Sáu, thay vì vào cuối tháng Sáu, lấy lý do là nước Pháp đã đạt đủ chỉ tiêu hàng năm đánh bắt loại cá ngừ có vây xanh."

Hiện nay ông Romeo và các ngư dân khác đang đòi được bồi thường về thiệt hại này.

Tuần trước, các ngư dân họp lại trên bến cảng và tỏ ra rất tức giận, họ đã đưa tàu ra biển để phản đối; và kêu gọi giới hữu trách bồi thường lợi tức họ đã bị mất. Ông Mourad Kahoul, chủ tịch của STM, tên gọi tắt của nghiệp đoàn ngư dân đánh cá ngừ Pháp, đả kích quyết định cắt ngắn mùa đánh cá của Liên hiệp châu Âu, và chỉ trích chính phủ Pháp đã để cho Liên hiệp châu Âu bắt nạt.

Ông Kahoul nói: "Không có vấn đề các con cá ngừ vây xanh sắp sửa cạn, chúng còn đầy ngoài biển. Thật là bất công khi các ngư dân Pháp phải ngưng hoạt động trong khi các ngư dân Tây Ban Nha vẫn được tiếp tục."

Tuy nhiên, các nhà bảo vệ môi trường như ông Stephan Beaucher, và các nhà vận động bảo vệ đại dương thuộc tổ chức Hòa Bình Xanh ở Pháp, nói rằng cá ngừ vây xanh là loài đang có nguy cơ tuyệt chủng. Theo họ, các chỉ tiêu Liên hiệp châu Âu đề ra cho việc đánh bắt quả thật là quá rộng rãi.

Ông Beaucher nói: "Trong 12 năm qua, các con cá ngừ lớn trong đàn cá ngừ vây xanh ở vùng biển phía đông Đại tây đương đã bị đánh bắt đến 80%. Tức là 80% loại cá có thể sinh cá con đã bị đánh bắt."

Vào khoảng tháng Năm mỗi năm, cá ngừ vây xanh từ Đại tây dương đến biển Địa trung hải để đẻ trứng. Chúng sẽ trở về Đại tây dương vào khoảng tháng Bảy. Thời gian này là mùa đánh bắt cao điểm đối với ông Romeo và các ngư dân ở Địa trung hải.

Một số ngư dân trên bến cảng Marseille khi được phỏng vấn nói rằng họ không thấy đàn cá ngừ ngoài biển bị giảm trong năm nay. Tuy nhiên những người khác như ông Michel Martinez, đã từng ở trong nghề từ 30 năm nay nói rằng cá ngừ vây xanh đang biến mất dần ở Địa trung hải.

Ông Martinez nói: "Tôi thấy cá ngừ ngày càng ít hơn, và đặc biệt là loại cá lớn ngày càng ít đi."

Ông Patrick Mameaux, một ngư dân 50 tuổi cũng đồng ý về điều này. Cũng như ông Martinez, ông Mameaux đã ở trong nghề này nhiều năm.

Hai người con của ông không người nào theo nghề của cha. Ông không muốn các con ông theo đuổi nghề nghiệp quá bất ổn này.

Thực ra thì cá ngừ vây xanh không phải là loại cá duy nhất bị đe dọa tuyệt chủng trong các vùng biển châu Âu, và cả trong các đại dương trên thế giới. Theo một phúc trình của Tổ chức Lương Nông Liên hiệp quốc hồi năm 2005 thì nhiều loại cá hoặc bị đánh bắt quá mức hoặc gần đến giới hạn bị nguy cơ tuyệt chủng. Ông Beaucher thuộc nhóm Hòa bình Xanh nói rằng ở châu Âu các loại cá kiếm, cá tuyết và cá mắm cũng bị đánh bắt quá mức.

Khoảng 70% cá ngừ vây xanh đánh bắt ở Địa trung hải được bán sang Nhật Bản. Tuy nhiên nói chung thì dân châu Âu ăn nhiều cá nhất thế giới và số lượng cá mà châu Âu tiêu thụ ngày càng tăng.

Ông Beaucher thuộc nhóm Hòa bình Xanh nói: "Ở Pháp và các nước châu Âu, số lượng hải sản mà người ta tiêu thụ tăng 2% mỗi năm. Và nói một cách tổng quát hơn thì từ thập kỷ 90 đến giờ mỗi năm chúng ta đã đánh bắt từ 90 đến 92 triệu tấn cá. Một phần của đáp án cho vấn đêà này là đề ra các chỉ tiêu chặt chẽ về đánh bắt cá, các chỉ tiêu này cần phải thích hợp và có thể áp dựng lâu dài. Ngoài ra còn phải có biện pháp trừng phạt nghiêm khắc những người đánh bắt cá bất hợp pháp."

Cũng còn ý kiến khác nữa là cho phép những con cá nào được đánh bắt theo đúng quy định, được dán nhãn hiệu là 'cá tốt' khi mang ra bán ở các chợ. Tuy nhiên các nhà bảo vệ môi trường nói rằng dân châu Âu và các dân khác cũng nên bớt ăn cá đi một chút.

Nói thì dễ nhưng làm thì có lẽ không dễ. Tại một buổi chợ cá trên bến cảng cũ của Marseille, ông Mimoun Taadou, một người dân ở Marseille đang mua một con cá kiếm, là loại có nguy cơ bị tuyệt chủng. Cá kiếm được bán ở đây với giá 38 đô la một ký.

Người khách hàng này cho biết: "Thời buổi này cá rất mắc, và cá đang biến mất dần trong các đại dương. Tuy nhiên, những người sống gần Địa trung hải như tôi cần ăn cá, ít nhất là 2 lần một tuần."