Người đứng đầu chính phủ và thủ lãnh phe đối lập tại Kenya vừa ký một thỏa thuận phân chia quyền lực nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng vốn đã khởi sự từ cuộc bầu cử gây nhiều tranh chấp vào tháng 12 vừa qua. Từ Nairobi, thông tín viên Scott Bob của Đài VOA tường trình rằng thỏa thuận đã được ký kết sau một ngày đàm phán giữa hai bên được cựu Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc, ông Kofi Annan, và Chủ Tịch Liên Hiệp Châu Phi, ông Jakaya Kikwete làm trung gian điều giải.
Tổng Thống Kenya, ông Mwai Kibaki và thủ lãnh phe đối lập, ông Raila Odinga, đã ký thỏa thuận trước sự chứng kiến của các nhà ngoại giao quốc tế và các đại diện của chính phủ và phe đối lập.
Ông Kofi Annan, điều giải viên chính của cuộc đàm phán, nói rằng lãnh đạo của hai bên đã đồng ý về một cơ cấu chính phủ sau 5 tiếng đồng hồ thương lượng căng thẳng.
Ông Annan nói: "Tôi rất mừng là đã có thể nói với quý vị và toàn thể nhân dân Kenya rằng chiều hôm nay hai bên đã hoàn tất đề mục thứ ba trong nghị trình đàm phán - đó là làm thể nào để chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị."
Hai bên đã đồng ý lập ra chức vụ thủ tướng và 2 phó thủ tướng. Thủ tướng được trao quyền điều hành các Bộ. Thủ tướng sẽ được đảng lớn nhất hoặc liên minh các đảng trong quốc hội đề cử, và chỉ bị bãi nhiệm bằng quyết định của đa số phiếu trong quốc hội. Dư luận tin rằng chức vụ thủ tướng sẽ được trao cho ông Odinga.
Thỏa thuận mới này còn đề nghị phân bổ vị trí lãnh đạo trong các bộ theo tỉ lệ tương ứng với tỉ lệ đại diện trong quốc hội do mỗi đảng chiếm được. Và thỏa thuận còn đề nghị đưa những thay đổi này vào hiến pháp. Đây là một đòi hỏi quan trọng của phe đối lập.
Ông Kibaki và ông Odinga đã hứa sẽ bảo đảm việc thực thi thuận mới này, và hai ông đã lên tiếng kêu gọi mọi người dân Kenya hãy đoàn kết với nhau.
Ông Kofi Annan đã chúc mừng hai đảng. Ông nói rằng hai bên đã đạt được 1 lập trường chung có lợi cho đất nước. Và ông Annan cũng gởi đến nhân dân Kenya một thông điệp.
Ông Annan nói: "Thỏa hiệp này là cần thiết cho sự sống còn của đất nước. Tất cả mọi người hãy ủng hộ thỏa thuận này, vì đây là một yếu tố thiết yếu cho sự đoàn kết của toàn dân Kenya. Thỏa thuận này là nền móng để xây dựng lại sự đoàn kết quốc gia, và là điểm khởi đầu cho công cuộc phục hồi đất nước."
Quốc hội sẽ nhóm họp vào tuần tới để ban hành các đạo luật. Ông Annan cho biết thêm rằng hai bên sẽ nhóm họp lại trong ngày hôm nay, thứ sáu, để tiếp tục đàm phán về những vấn đề mang tính lâu dài, chẳng hạn như việc sửa đổi hiến pháp, và cách thức chấm dứt tình trạng bất công trong việc phân phối đất đai và tài nguyên.
Đôi bên đã đàm phán với nhau gần 5 tuần lễ trong nỗ lực mưu tìm một giải pháp để chấm dứt cuộc cuộc khủng hoảng chính trị tại Kenya. Một ngàn người đã bị thiệt mạng và mấy trăm ngàn người đã phải bỏ nhà cửa đi lánh nạn kể từ khi bạo động nổ ra tiếp theo sau việc ông Kibaki tuyên bố giành được thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống mà phe đối lập tố cáo là gian lận.
Ông Kofi Annan đã tạm ngưng các cuộc đàm phán hôm thứ ba vừa qua vì - theo ông giải thích - là đôi bên đã rơi vào thế lẩn quẩn và không đưa ra được một giải pháp nào. Và ông Annan muốn chính người đứng đầu của mỗi bên phải trực tiếp tìm ra giải pháp để khai thông bế tắt.
