Ngoại trưởng Australia Stephen Smith chỉ trích quyết định của Đài Loan mở cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập Liên hiệp quốc, và gọi hành động đó là 'hoàn toàn bất xứng'. Ông Smith đưa ra nhận định vừa kể trong một cuộc họp tại Canberra với người tương nhiệm phía Trung quốc, là nước nay mai sẽ thay thế Nhật Bản trong vai trò đối tác thương mại lớn nhất của Australia. Từ Sydney, phái viên đài VOA Phil Mercer gửi về bài tường thuật sau đây.
Ông Stephen Smith nói rằng quyết định của Đài Loan tổ chức cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 22 tháng 3 sắp tới về việc liệu có theo đuổi xin gia nhập Liên hiệp quốc hay không sẽ không nuôi dưỡng được sự ổn định hay hài hòa trong vùng Bắc Á.
Ông Smith đưa ra các nhận định trong một cuộc họp báo chung hôm nay với ngoại trưởng Dương Khiết Trì. Ông Dương Khiết Trì đang ở Canberra mở cuộc đối thoại sách lược đầu tiên giữa Australia và Trung Quốc. Bắc Kinh coi Đài Loan, tách khỏi Hoa lục năm 1949, như một tỉnh ly khai, và chống đối mọi hành động coi như một bước tiến tới nền độc lập chính thức cho Đài Loan. Cũng như phần lớn các nước, Australia đồng ý với Trung Quốc về vấn đề này.
Chính phủ Hoa Kỳ đã nằm trong số các quốc gia chỉ trích cuộc trưng cầu dân ý sắp tới như một yếu tố gây bất ổn tại Đông Bắc Á. Tuy nhiên, Australia cũng còn một lý do khác để được hưởng các ân huệ của Bắc Kinh.
Trung Quốc khát khao hàng hóa của Australia và đang sắp sửa lấn lướt Nhật Bản để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Australia.Ông Smith nói rằng tăng cường quan hệ kinh tế với các cường quốc đang lên như Trung Quốc và Ấn Độ là một ưu tiên của chính phủ Australia.
Ông Smith nói: “Sự trỗi dậy trong thế kỷ này của Ấn Độ, mà chúng tôi đã nói là chúng ta cần và muốn có bang giao chặt chẽ và tốt đẹp hơn, cũng như sự trỗi dậy của Trung quốc, chúng ta coi khu vực Bắc Á là rất quan trọng. Vì thế tôi sẽ nhấn mạnh đến điểm sách lược này trong khuôn khổ cuộc đối thoại sách lược.”
Ngọai trưởng Dương Khiết Trì của Trung Quốc nhắc lại lập trường của Trung quốc về sự biến đổi khí hậu, một vấn đề nóng bỏng tại Australia.Ông nhấn mạnh rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục làm những gì có thể được để đối phó với sự biến đổi khí hậu. Nhưng ông nói rằng các nước phát triển, như Australia và Hoa Kỳ, nên nhận trách nhiệm lớn trong việc chống lại tình trạng tăng nhiệt toàn cầu, bởi vì đó là những nước tạo ra lượng khí có hiệu ứng nhà kính cao nhất, tính theo đầu người.
Ông Dương Khiết Trì nói rằng lượng khí thải tính theo đầu người của Trung Quốc chỉ bằng 1/3 lượng do các nước phát triển cao gây ra. Tuy nhiên, với khối dân 1 tỷ 300 triệu người, Trung Quốc dự kiến sẽ bắt kịp và vượt qua Hoa Kỳ trong vai trò tạo ra các loại khí có hiệu ứng nhà kính nhiều nhất.
Ông Dương cũng sẽ mở các cuộc đàm phán với thủ tướng Kevin Rudd của Australia nhân chuyến thăm Canberra trong 2 ngày này.
