Hoa Kỳ đã cho áp dụng một loạt biện pháp trừng phạt mới trên nhiều lãnh vực chống Iran trong một nỗ lực mới nhằm tăng sức ép, buộc nước này phải ngưng các hoạt động hạt nhân của họ, được coi là có liên hệ đến việc chế tạo vũ khí. Đối tượng mà các biện pháp trừng phạt mới nhắm tới gồm có Bộ Quốc Phòng và Đội Vệ Binh Cách Mạng Iran. Từ Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, Thông tín viên David Gollust gửi về các chi tiết sau đây:
Các biện pháp được Bộ Trưởng Ngoại Giao Condoleeza Rice và Bộ Trưởng Tài Chánh Henry Paulson loan báo là những biện pháp gắt gao nhất chống lại Iran tính cho tới nay, và cũng đánh dấu lần đầu tiên Hoa Kỳ nhắm vào quân đội một nước như đối tượng của các biện pháp trừng phạt.
Được xem xét trong nhiều tháng qua, kế hoạch trừng phạt trọn gói này bao gồm các biện pháp nhằm cô lập 3 ngân hàng nhà nước lớn nhất Iran, là các ngân hàng Melli, Mellat và Saderat, vì những liên hệ của các ngân hàng với các hoạt động phổ biến vũ khí và tài trợ cho khủng bố.
Bộ Quốc Phòng và Đội Vệ Binh Cách Mạng Iran cũng bị trừng phạt vì những hoạt động phổ biến vũ khí, trong khi thành phần tinh nhuệ thuộc Đội Vệ Binh Cách Mạng, gọi là lực lượng Quds, bị trừng phạt vì đã cung cấp các hỗ trợ vật chất cho các nhóm khủng bố, kể cả nhóm Hezbollah ở Libăng và phe Taliban ở Afghanistan.
Tại một cuộc họp báo chung với Bộ Trưởng Tài Chánh Paulson, Ngoại Trưởng Rice nói rằng các biện pháp trừng phạt mới đã được áp dụng vì Iran từ chối, không tuân thủ đoì hỏi của cộng đồng quốc tế muốn Iran từ bỏ điều mà Ngoại Trưởng Mỹ gọi là 'chiến dịch thiếu khôn ngoan' của họ nhằm thủ đắc khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân.
Bà Rice nói một đề nghị hỗ trợ Iran về hạt nhân dân sự và cho nước này hưởng một số quyền lợi ngoại giao vẫn còn hiệu lực, nếu Iran từ bỏ việc đeo đuổi một chu trình nhiên liệu hạt nhân. Ngoại Trưởng Rice nói:
"Nếu chính phủ Iran làm tròn nghĩa vụ quốc tế của mình bằng cách ngưng các hoạt động nâng cấp và tái chế biến uranium, bản thân tôi sẽ cùng với các vị đồng nhiệm Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức sẽ gặp gỡ với Bộ Trưởng Ngoại Giao Iran vào bất cứ lúc nào, tại bất cứ nơi nào. Chúng tôi sẵn sàng thảo luận về bất cứ vấn đề nào. Nhưng nếu những người cầm quyền Iran chọn đi theo con đường đối đầu với quốc tế, Hoa Kỳ sẽ hành động cùng với cộng đồng quốc tế chống lại những mối đe dọa do chế độ ở Iran đặt ra."
Các biện pháp trừng phạt mới nghiêm cấm các công dân và các doanh nghiệp Mỹ không được làm ăn với bất cứ tổ chức nào của Iran bị trừng phạt, đồng thời phong tỏa mọi tài sản mà các tổ chức này ký thác trong các ngân hàng thuộc quyền hạn pháp lý của Hoa Kỳ.
Các quan chức cao cấp trong chính phủ Mỹ thừa nhận rằng có phần chắc các thực thể của Iran, như Đội Vệ Binh Cách Mạng, không có bất cứ tài sản nào có thể bị trực tiếp ảnh hưởng bởi lệnh trừng phạt.
Nhưng nói chuyện với các nhà báo, Thứ Trưởng Tài Chánh đặc trách chống khủng bố Stuart Levey nói việc Hoa Kỳ ghi tên các ngân hàng chủ yếu của Iran vào sổ đen vì các định chế này có liên hệ với các hoạt động khủng bố và phổ biến vũ khí sẽ là một biện pháp răn đe mạnh mẽ đối với các ngân hàng và chính phủ các nước khác để họ ngưng làm ăn với các ngân hàng của Iran.
Ông Levey nhận định tiếp: "Khi chúng tôi hành động theo hướng này, và xác định các thực thể riêng biệt, hoặc các cá nhân có dính líu vào những hoạt động bất hợp pháp nào đó, thì thông thường các định chế tài chánh trên khắp thế giới đều chú ý. Họ không muốn làm ăn với những thực thể hay cá nhân đó. Họ không muốn kinh doanh với những người được coi là có hoạt động phổ biến vũ khí. Họ không muốn làm ăn với những kẻ bị coi là phần tử khủng bố."
Tin loan báo các biện pháp trừng phạt mới được loan đi trong bối cảnh chính quyền củûa Tổng Thống Bush đang đưa ra những tuyên bố chỉ trích Iran ngày càng gay gắt hơn, kể cả những lời cảnh cáo của Phó Tổng Thống Dick Cheney hồi đầu tuần về những hệ quả nghiêm trọng mà Iran sẽ phải đương đầu, nếu họ cứ tiếp tục đi theo chiếu hướng hiện nay.
Thứ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ đặc trách các vấn đề chính trị, ông Nicholas Burns, nói rằng các bên liên hệ đang thực hiện một tiến trình ngoại giao, và Hoa Kỳ không coi một cuộc xung đột với Iran là điều không tránh khỏ hoặc nên xảy ra.
Ông Burns giải thích: "Quyết định áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt hôm nay hậu thuẫn cho các vận động ngoại giao, và hoàn toàn không tiên liệu giải pháp sử dụng vũ lực dưới bất cứ hình thức nào. Tổng Thống Hoa Kỳ chưa bao giờ loại trừ giải pháp ấy, và làm như thế đúng. Nhưng rõ ràng là chúng ta đang đi trên con đường ngoại giao và sáng kiến này củng cố hướng đi ấy."
Ông Nicolas Burns nói ông hy vọng hành động của Hoa Kỳ sẽ tạo sức đẩy mới cho các nỗ lực tại Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc nhằm đưa ra một nghị quyết thứ 3 về các biện pháp trừng phạt chống Iran, một điều mà theo ông, lẽ ra phải làm từ 6 tháng trước.
