Tòa bảo hiến của Indonesia đã hủy bỏ luật về sự thật và hòa giải của Indonesia, và nói rằng luật này không có căn bản pháp lý. Quyết định bất ngờ này khiến cho tương lai của nhiều luật lệ trở nên bấp bênh, và thách thức những cuộc điều tra về những vụ vi phạm nhân quyền trong quá khứ.
Luật lệ mà Tòa bảo hiến Indonesia hủy bỏ hôm qua, nếu được giữ nguyên, đã thiết lập một Ủy ban về Sự thật và Hòa Giải để điều tra về những vụ vi phạm nhân quyền xảy ra trong hơn 40 năm qua.
Luật này nhằm đưa ra trước công lý những người vị phạm nhân quyền dưới thời nhà cựu độc tài Suharto, và những người chịu trách nhiệm trong vụ sát hại nửa triệu nghi can cộng sản năm 1965.
Đề nghị lập Ủy ban về Sự thật và Hòa giải từ lâu đã bị một số tổ chức Hồi giáo bảo thủ và các giới chức quân sự cao cấp chống đối, vì họ sợ rằng họ sẽ bị dính líu vào những vụ vi phạm này.
Phát ngôn viên của tổng thống Bambang Yudhoyono, ông Andi Mallarengeng, nói rằng chính phủ giờ đây phải tìm cách bảo đảm rằng tinh thần của lụât này được duy trì.
Tôi cho rằng tinh thần của luật này là muốn quốc hội mang lại công lý và sự thật, và khắc phục những giai đoạn đen tối trong lịch sử của chúng ta. Tuy nhiên, điều đáng tiếc là phán queýt của toà án hôm qua đã hủy bỏ luật này. Vì thế giờ đây chúng tôi đang cứu xét những hậu quả của phán quyết này.
Ông Mallarengeng nói rằng quyết định của tòa án là quyết định chung cuộc và không thể kháng cáo được.
Những người chỉ trích và những người bảo vệ nhân quyền đã thách thức 3 điều khoản của đạo luật, và nói rằng luật này quá mơ hồ và dành quá nhiều cơ hội cho những kẻ với bàn tay nhuốm máu được xin ân xá.
Thay vì chú trọng vào những đeìu khoản này, các thẩm phán đã bác bỏ toàn thể đạo luật.
Ông Patra Zen là chủ tịch Hội trợ giúp pháp lý Indonesia đã yêu cầu tòa xét lại. Ông nói rằng quyết định của tòa án có ảnh hưởng sâu rộng đến các luật nhân quyền, kể cả những luật lệ chính kiểm soát hai tỉnh Aceh và Papua của Indonesia, nơi mà quân đội bị tố cáo dùng vũ lực để dẹp bạo động của những người ly khai.
Có ít ra là hai luật. Một liên quan đến sự tự trị của Aceh, và một liên quan đến quyền tự trị tại Papua. Có nhiều luật dựa vào hai luật này, và bây giờ thì có một khoảng trống không.
Ông Zen nói rằng quyết định của tòa bảo hiến đã khiến công tác bảo vệ nhân quyền đi thụt lùi nhiều năm. Ông nói rằng giờ đây quốc hội Indonesia phải duyệt xét và viết lại nhiều luật mới, tốn kém và mất thì giờ.
Những người bảo vệ nhân quyền dự định gặp bộ tư pháp và nhân quyền Indonesia vào tuần tới để thảo luận về hậu quả của phán quyết của tòa án.